İntifa Hakkı Karşılığı Elde Edilen Gelirin Gayrimenkul Sermaye İradı Olarak Kabul Edilip Edilemeyeceği

[responsivevoice_button voice="Turkish Male" buttontext="Makaleyi Sesli Dinle"]

Yazar: Enez PULLUK*

Yaklaşım / Şubat 2022 / Sayı: 350

I- GİRİŞ

İntifa hakkı karşılığı elde edilen gelirin niteliği ile bu gelirin gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilip edilemeyeceği hakkında uzun süredir devam eden bir tartışma bulunmaktadır. Tartışma zaman zaman Danıştay kararlarına da konu olmaktadır. Ancak intifa hakkı karşılığı elde edilen gelirin gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilip edilemeyeceği hakkında ortaya çıkan tartışmaları sona erdirecek nitelikte bir Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu kararı bulunmamaktadır. Danıştay’ın bu konunun çözümünü şimdilik uygulamaya bıraktığı anlaşılmaktadır. Uygulamada ise vergi incelemeleri neticesinde ortaya çıkan inceleme raporlarında intifa hakkı karşılığı elde edilen gelir gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilmekte ve intifa hakkı tesisi işlemi neticesinde elde edilen gelir üzerinden tevkifat yapılmadığı gerekçesiyle mükellefler aleyhine re’sen tarhiyatlar gerçekleştirilmektedir.

Bu makalede intifa hakkının niteliği ile intifa hakkı tesisi işleminin bir kiralama işlemi olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği tartışma konusu edilecektir. İntifa karşılığı elde edilen gelirin gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edilmesi gerektiğini savunan görüşe göre intifa hakkı tesisi işlemi bir kiralama işlemi olarak kabul edilerek, buradan elde edilen gelir de gayrimenkul sermaye iradı olarak kabul edildiğinden, tartışmanın çözümünde intifa hakkı tesisi işlemi ile kiralama işleminin benzerlik ve farklılık arz eden yönlerinin ortaya konulması, ayrıca vergiyi doğuran olayın belirlenmesinde ekonomik nitelendirme yapılması ilkesi ile kıyas yasağı ilkesinin birlikte değerlendirilmesi önem arz etmektedir.

II- İLGİLİ MEVZUAT

GELİR VERGİSİ KANUNU

Gayrimenkul Sermaye İradının Tarifi

Madde 70

Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır:

1. Arazi, bina (Döşeli olarak kiraya verilenlerde döşeme için alınan kira bedelleri dâhildir), maden suları, menbasuları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların mütemmiz cüzileri ve teferruatı;

Vergi Tevkifatı

Madde 94

(3446 sayılı Kanun’un 22. maddesiyle değişen madde. Yürürlük; 01.01.1994)

Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevfikat yapmaya mecburdurlar:

a- 70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden % 20,

b- Vakıflar (mazbut vakıflar hariç) ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden %…

Görüntülenme Sayısı