Ücret Almayan Kişinin Sigortalılığı

[responsivevoice_button voice="Turkish Male" buttontext="Makaleyi Sesli Dinle"]

Yazar: Kadir GÜLERCE*

Yaklaşım / Şubat 2022 / Sayı: 350

I- GİRİŞ

Kimlerin sigortalı sayılacağı veya kimlerin sigortalı sayılmayacağı 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanununun 4 ve 6. maddelerinde düzenlenmiştir. Kanunda konu genel hatlarıyla düzenlenmiş olup sigortalılığın değerlendirilmesindeki kriterler 2013/11 sayılı genelgeyle düzenlenmiştir. Kanun ve Genelge dikkate alınarak işyerinde çalıştırılan kişilerin sigortalılık durumlarının değerlendirilmesi bu yazımızın konusudur.

II- 5510 SAYILI KANUN’DA 4/a KAPSAMINDA SİGORTALI SAYILAN KİŞİLER

Bu Kanun’un kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından;

a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılır (5510 Sk. Madde 4)

Kanun maddesinde bir veya birden fazla işverence çalıştırılan kişiler 4/a kapsamında sigortalı olarak düzenlenmiştir. Kanun maddesinde tek kriter işverence çalıştırılmak olarak açıklanmıştır. Konuyla ilgili detaylı açıklama ilerleyen bölümde ele alacağımız 2013/11 sayılı genelgenin ilgili kısımlarında ele alınmıştır.

III- 5510 SAYILI KANUN’DA SİGORTALI OLARAK SAYILMAYAN KİŞİLER

Bu Kanun’un kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında;

a) İşverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi,

b) Aynı konutta birlikte yaşayan ve üçüncü derece dâhil bu dereceye kadar hısımlar arasında ve aralarına dışarıdan başka kimse katılmaksızın, yaşadıkları konut içinde yapılan işlerde çalışanlar,

c) (Değişik: 17.04.2008-5754/4 md.) Ev hizmetlerinde çalışanlar (Kanun’un Ek 9. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında sigortalı olanlar ile ücretle aynı kişi yanında ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar hariç), (1)

d) Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay ve yedek astsubay okulu öğrencileri,

f) (…) (2) yüksek okullarda fiilen normal eğitim süreleri içinde yapılan, tatbikî mahiyetteki yapım ve üretim işlerinde çalışan öğrenciler,

g) Sağlık hizmet sunucuları tarafından işe alıştırılmakta olan veya Rehabilite edilen, hasta veya malûller,

ı) Kamu idarelerinde ve Kanun’un Ek 5. maddesi kapsamında sayılanlar hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar sigortalı sayılmaz. (5510 Sk Madde 6)

Sayılan kişilerin yapmış oldukları iş nedeniyle sigortalı sayılamayacakları düzenlenmiştir. Kanun maddesinde sigortalı sayılmayacak kişilerin sayısı daha fazladır. Biz konumuz gereği bir işverene bağlı olarak çalışsa bile sigortalı sayılmayacak kişilerin kimler olduğunu göstermekle yetindik. Sonuç olarak kanunda bu kişilerin çalışmaları karşılığında sigortalı olamayacakları düzenlemiştir.

IV- 5510 SAYILI KANUNDA ÜCRETSİZ EŞ VE ÜCRETSİZ ÇALIŞAN KİŞİNİN PRİME ESAS KAZANCI

Bu Kanun gereğince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, sigortalıların yaşlarına uygun asgarî ücretin otuzd…

Görüntülenme Sayısı