Yazar: Yüksel GÜNEŞ*

E-Yaklaşım / Şubat 2023 / Sayı: 362

I- GİRİŞ

252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, tevkif yoluyla kesilen vergiler ve geçici verginin mahsuben veya nakten iade işlemlerine ilişkin açıklamalara yer verilmiş olup, 315 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğiyle bu tebliğde değişiklikler yapılmıştır.

Bu yazımızda, tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden mahsubu ve kalan kısmın iadesi, geçici verginin mahsup ve iadesi ile gelir ve kurumlar vergisi ile ilgili vergi hatalarından kaynaklanan iade işlemleri ile Katma Değer Vergisi (KDV) iade alacağının hangi şartlarda mahsubunun gerçekleşeceği ve hangi borçlara mahsup edilebileceğine ilişkin açıklamalara yer verilecektir.

II- GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN MAHSUBEN İADE

Gelir Vergisi Kanunu’nun 121 ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 44. maddelerinde; beyannamede gösterilen gelire dâhil kazanç ve iratlardan Gelir/Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kesilmiş bulunan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan gelir/kurumlar vergisine mahsup edileceği, mahsubu yapılan miktarın gelir/kurumlar vergisinden fazla olması halinde aradaki farkın vergi dairesince mükellefe bildirileceği ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade olunacağı belirtilmiştir.

Söz konusu maddelerde, 5035 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler uyarınca, iadesi gereken vergiler ile ilgili olarak; iadeyi mahsuben veya nakden yaptırma, inceleme raporuna, yeminli mali müşavir raporuna veya teminata bağlama ve iade için aranılacak belgeleri belirleme konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. Bu yetki; kazanç türlerine, iade şekillerine, geliri elde edenin veya ödemeyi yapanın hukuki statüsüne göre ayrı ayrı kullanılabileceği gibi belli hadler çerçevesinde de kullanılabilecektir([1]).

A- TEVKİF YOLUYLA KESİLEN VERGİLERİN MAHSUBU

Mahsuben iade işlemi, aranan tüm belgelerin tamamlanması koşuluyla, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibariyle yapılmaktadır. İkmalen veya re’sen yapılan tarhiyatlarda ise mahsup işlemi, mahsup talebine ilişkin dilekçe ve eklerinin eksiksiz olarak vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarih itibariyle yapılacaktır. Aranan belgelerin tamamlanması aşamasında yapılan tahsilâtlar yönünden düzeltme yapılmayacaktır.

• Yıl içinde tevkif suretiyle kesilen vergiler;

• Öncelikle ilgili beyanname üzerinden hesaplanan vergiye mahsup edilir,

• Mahsuptan sonra kalan tutarın bulunması durumunda ise;

• Diğer vergi borçlarına mahsuben iade talep edilebilir,

• Nakden iade talep edilebilir.

&O…