Yazar: Bünyamin ESEN*

E-Yaklaşım / Mayıs  2023 / Sayı: 365

I- GİRİŞ

Halk arasında Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olarak bilinen ve ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacak şekilde 8 Eylül 1999 ve öncesinde çalışmaya başlamış olan sigortalıların yaşa tabi olmadan emekli olabilmelerini sağlayan 7438 sayılı Kanun 3 Şubat 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Kanun ile 5510 sayılı Kanun’a eklenen Geçici 95. madde kapsamında yeni bir sigorta prim teşviki de mevzuatımıza girmiş olup, EYT’li emekli olduktan sonra mevcut işyerinde çalışmaya devam edecek olanlar için işverenlere 5 Puanlık Prim Teşviki sağlanmıştır.

5 Puanlık EYT Teşviki ile, EYT Kanunu’ndan yararlanarak emekli olacak ve sayıları ilk ilde 2 milyon peyderpey ise 5 milyona ulaşacak kişilerin emeklilikleri sonrasında da son işyerlerinde çalıştırılmaya devam edilmesi özendirilmesini amaçlamaktadır([1]). 5 Puanlık EYT Teşviki ile prime esas kazanç üzerinden hesaplanacak uzun vadeli sigorta kolları işveren hissesi priminin 5 Puanlık kısmına isabet eden tutar, sigortalı ve işverenin gerekli şartları sağlaması halinde Hazine’ce karşılanacaktır.

SGK’nın 14 Nisan 2023 tarihinde yayımladığı 2023/19 sayılı Genelge sonrasında 5 Puanlık EYT Teşvikinin uygulanma esasları netleşmiş bulunmaktadır. Uygulama ayrıntılarının belirlenmesi sonrasında Mart 2023 döneminden başlamak üzere 5 Puanlık EYT Teşvikinin uygulanması başlamış bulunmaktadır.

Bu makalede ülkemizde 5 Puanlık EYT Prim Teşvikinin uygulanma esasları ve teşvik tanımlamasının yapılması ayrıntıları ile açıklanmıştır.

II- EYT’LİLER İÇİN 5 PUANLIK TEŞVİKİN UYGULANMASI

Ülkemizde emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden kişiler hakkında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu([2]) kapsamında Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) uygulanmaktadır. SGDP’li bir çalışanın normal bir çalışana kıyasla işverene % 7 oranında ilave maliyeti oluşmaktadır. Emekli olacak EYT’linin istihdam teşviklerinden yararlandırılan bir çalışan olması halinde söz konusu bu teşvik kaybı da dikkate alınınca işverene ilave maliyetinin prime esas kazancının % 20,5’ine kadar artması söz konusu olabilecektir.

5 Puanlık EYT Prim Teşviki söz konusu emekli çalıştırmanın işverenler üzerindeki bu ekstra maliyetini azaltmayı ve işverenleri emekli EYT’lilerle yola devam etme konusunda teşvik etmeyi amaçlamaktadır. EYT Kanunu kapsamında emekli olacak sigortalıların bu ilave maliyetinin kısmen de olsa önlenmesi amacıyla 5 Puanlık Teşvikin EYT’lilere de genişletilmesi söz konusu olmuştur(