Yazar: Mahmut ÇOLAK*
E-Yaklaşım / Haziran 2024 / Sayı: 378
I- GİRİŞ
Trafik kazalarında trafik kazasına karışan kişilerin bir işveren tarafından iş nedeniyle görevlendirilmiş (yahut görevlendirilmemiş) kişiler yanında normal kişiler de olabilir. Bu neden önemli? Şöyle ki; örneğin bir işverene tabi çalışan Z kişisi işvereni tarafından yapılan görevlendirmeye istinaden işyeri dışında görevin yapılacağı yere gidişi ve gelişi sırasında meydana gelen trafik kazaları SGK Mevzuatı yönünden “iş kazası” sayılacak, herhangi bir nedenle özel işini yaparken ise “hastalık” sayılacak, herhangi bir sigortalı kaydı olmayan veya emekli olan bir kişi ise “genel sağlık sigortalısı” kabul edilerek sağlık yardımları kazaya sebebiyet verenlerden tahsili yoluna gidilecektir. Bu çalışmamızda, trafik kazalarında SGK iş ve işlemleri konu edilecektir.
II- KANUNİ DAYANAK
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 92. maddesine göre; SGK tarafından yapılan gelir kaybına ilişkin ödemelerde, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca sigortacının SGK’ya karşı sorumluluğu varsa, bu sorumluluk sigortacının kendi sigortalısının kusuru oranında devam eder.
2918 sayılı Kanun’un 98. maddesine göre; trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmî ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedelleri, kazazedenin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmeti geri ödeme usul ve esasları çerçevesinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır. Ancak, Sosyal Güvenlik Kurumu, bu kapsama girenler yönünden genel sağlık sigortalısı sayılanlar için belirlenen sağlık hizmetlerine ilave sağlık hizmetlerini belirler, protez ve ortezler için farklı birim fiyatı tespit eder. Bu sağlık hizmetleri sağlık uygulama tebliğindeki istisnai sağlık hizmetleri kapsamına dâhil edilmez. Trafik kazalarına sağlık teminatı sağlayan zorunlu sigortalarda; sigorta şirketlerince yazılan primlerin ve Güvence Hesabınca tahsil edilen katkı paylarının % 15’ini aşmamak üzere, münhasıran bu teminatın karşılığı olarak Hazine Müsteşarlığı’nca sigortacılık ilkeleri çerçevesinde maktu veya nispi olarak belirlenen tutarın tamamı sigorta şirketleri ve 03.06.2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenen durumlar için Güvence Hesabı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır. Söz konusu tutar, ilgili sigorta şirketleri için sigortacılık ilkelerine göre ayrı ayrı belirlenebilir. Aktarım ile sigorta şirketlerinin ve Güvence Hesabının bu teminat kapsamındaki yükümlülükleri sona erer. Cumhurbaşkanı söz konusu tutarı % 50’sine kadar artırmaya veya azaltmaya yetkilidir. Bu madde çerçevesinde sigorta şirketleri ve Güvence Hesabı tarafından ödenecek meblağın süresinde ödenmemesi halinde 31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Kanun’un 89. maddesinin ikinci fıkrası uygulanır. Sigorta şirketleri ve Güvence Hesabından Sosyal Güvenlik Kurumu’na aktarılacak meblağın belirlenmesi ve ödenmesi ile sağlık hizmetleri için teminat sağlanan sigortaların tespiti ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun görüşü alınarak Hazine Müsteşarlığı’nca belirlenir. Trafik kazası sebebiyle Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık kurumlarınca gerçekleştirilen tedavi giderleri bakımından, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından Sağlık Bakanlığı’na yapılacak ödemeye ilişkin usul ve esaslar Sosyal Güvenlik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı tarafından ayrıca belirlenir.* E. Sosyal Güvenlik Başmüfettişi