Ticaret Sicili Harçlarının 2025 Yılı Parasal Değerleri

[responsivevoice_button voice="Turkish Male" buttontext="Makaleyi Sesli Dinle"]

 

Yazar: Mustafa YAVUZ*

 

E-Yaklaşım / Şubat 2025 / Sayı: 386

 

 

I- GİRİŞ

 

Ticaret sicili, ticaret hayatı açısından önemli görülen ve ticari işletmelere dair bir kısım bilgi, belge, olay, olgu ve işlemlerin kayıt yapıldığı, tacirin ve üçüncü şahısların çıkarlarının açıklanmasına hizmet etmek suretiyle ticaret hukuku güvenliğinin sağlanmasının amaçlandığı 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun([1]) 7. maddesi anlamında resmi nitelikli kamuya açık (aleni) bir sicildir([2]). Ticaret sicili; ticari ilişkilerde güven temin etme, aleniyeti sağlama, bilgi işlem merkezi olma, kanunlara aykırılıkları önleme ve hakların özel şekilde korunmasını sağlama gibi işlevleri haizdir. Bu sicil ayrıca belgelediği olguların (içeriğin) doğruluğuna kanıt oluşturur.

 

Ticaret sicili işlemleri sırasında tacirlerden 492 sayılı Harçlar Kanunu([3]) hükümleri gereğince “ticaret sicili harcı” alınmaktadır. Harç; bir hizmet veya yapılan bir işlem karşılığında hizmet alan veya işlemin gerçekleştirilmesini isteyen kişiden talep ve tahsil edilen bir kamu gelirdir. Harcın konusunu kişi tarafından talep edilen hizmet veya işlem oluşturur. Dolayısıyla, ticaret sicili harçları yıla bağlı olarak değil, ticaret sicilinde kayıt ve tescil yapılması ile doğar ve ticaret sicilinde herhangi bir kayıt veya tescil yapılmadığı sürece ilgililerden harç tahsil edilmez. Buna karşın, ticaret sicili müdürlüğünden harca tabi herhangi bir istemde bulunan veya örnek isteyen kimsenin talebi, anılan harç ödenmedikçe karşılanmaz. Ticaret sicili harçları, yeniden değerleme oranında her yıl tekrardan belirlenmektedir. 2025 yılında uygulanacak ticaret sicili harçlarının tutarları da, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca 30.12.2024 tarihli ve 32768 sayılı ikinci mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan Harçlar Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 96) ile tespit ve ilan edilmiştir.

 

İşte bu çalışmada, ticaret sicili harçlarının 2025 yılında uygulanacak parasal değerleri açıklanmıştır.

 

II- GENEL OLARAK TİCARET SİCİLİ

 

Ticaret sicili, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun([4]) (TTK) önemli bir bölümünü teşkil eden ve ticari hayata pek çok yönden etkileri bulunan hukuki bir kurumdur. Ticaret sicili sistemi, gerçek ve tüzel kişi tacirler ile üçüncü kişiler açısından oldukça önemli hukuki etkilere sahiptir. Ticaret sicilinin en temel gayesi, hukuki işlem düzeninin zedelenmemesini ve buna bağlı olarak kamu yararının korunmasını sağlamaktır. TTK’ya göre ticaret sicili, Ticaret Bakanlığı’nın gözetim ve denetiminde ticaret sicili müdürlükleri ve şubelerince tutulur. Ticaret sicili müdürlükleri ise anılan Bakanlık tarafından il merkezindeki ticaret ve sanayi odaları ile ticaret odalarında faaliyet gösterecek şekilde kurulur. Bakanlık il merkezleri dışındaki odalarda ticaret sicili müdürlükleri kurabileceği gibi müdürlüklere bağlı şubeler de kurabilir. Ticaret sicili müdürlüğü; müdür, müdür yardımcıları ve diğer personelden oluşur ve ticaret sicili ticaret sicili müdürü tarafından yönetilir.

 

Ticaret Bakanlığı verilerine göre ülkemizde kurulu bulunan ticaret sicili müdürlüğü sayısı 238’dir. Bunlardan 81’i il merkezlerinde, 157’si ise ilçe merkezlerinde faaliyet göstermektedir([5]). Son olarak belirtelim ki, ticaret sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet ve ilgili oda müteselsilen sorumludur. Devlet ve sicil görevlilerini atamaya yetkili kurum, zararın doğmasında kusuru bulunanlara rücu eder.

 

III- TİCARET SİCİLİ HARÇLARI

 

492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 2. maddesinde, yargı işlemlerinden anılan Kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanların yargı harçlarına tabi olduğu, Kanuna bağlı (1) sayılı tarifenin “C) Ticaret sicili harçları” başlıklı bölümünde de hangi işlemlerin ticaret sicili harcına tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır. Bu kapsamda, ticaret sicili harçları, zikredilen bölümde “kayıt ve tescil harçları” ile “kayıt ve belge suretleri ve tasdikname harçları” olmak üzere iki ana başlık altında düzenlenmiştir. Birinci başlık altında kayıt ve tescil harçlarının gerçek kişilere, kooperatiflere, şahıs şirketlerine ve sermaye şirketlerine ait işletmelerin;

 
Görüntülenme Sayısı