Yazar: Eyüp Sabri DEMİRCİ*

E-Yaklaşım / Ağustos 2024 / Sayı: 380

I- GİRİŞ

Sosyal güvenlik mevzuatında nispeten küçük rakamlarla ifade edilecek tutarlardaki eksik bildirimlerden dolayı işverenler aleyhine idari para cezası uygulanmamasına, ayrıca asgari ücret desteğinden ve sigorta prim teşviklerinden yasaklanmamalarına yönelik bazı istisnai düzenlemeler yapılmıştır.

Bu istisnai düzenlemeler, maddi hata olarak ifade edilecek tutarlardaki rakamlar nedeniyle işverenleri kimi zaman telafisi çok güç sonuçlarla karşılaşmadan yaptıkları hatalı işlemleri düzeltmelerine imkan sağladığından işverenler yönünden önem arz etmektedir.

Ne var ki her biri 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun farklı maddelerinde yer alan bu istisnai düzenlemelerdeki tutarların farklı belirlenmiş olması ve ilgili maddelerde aranılan bazı şartlar nedeniyle istisnai düzenlemelerin amaca tam anlamıyla hizmet ettiğini söylemek pek de mümkün değildir.

II- SÜRESİ DIŞINDA VERİLEN BİLDİRGE VE BEYANNAMELERE İDARİ PARA CEZASI UYGULAMASINDAKİ İSTİSNA

5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin ikinci fıkrasında;

“Kurumca, birinci fıkrada belirtilen bildirge, beyanname, belge veya defterlere istinaden sigortalıların ve çalışma gün sayılarının eksiksiz bildirilmesi şartıyla bildirilen prime esas kazanç tutarında, fiilin işlendiği tarihteki brüt asgari ücretin üçte birini geçmeyecek ve % 1’ini aşmayacak şekilde eksiklik tespit edilmesi durumunda, eksikliğin on beş gün içinde düzeltilmesi için ilgiliye yazılı ihtar verilir. Bu süre sonunda tespit edilen eksik tutarın Kuruma bildirilmemesi halinde birinci fıkranın ilgili hükümlerine göre idari para cezası verilir. Eksikliğin işverence tespit edilmesi durumunda bu süre; bildirge, beyanname, belge veya defterlerin Kuruma verilmesinden itibaren on beş gündür.” hükmü yer almaktadır.