Yazar: Sevgi ÜVEDİ*

E-Yaklaşım / Ağustos 2024 / Sayı: 380

I- GİRİŞ

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında uygulanacak olan idari para cezaları, Kanun’un 102. maddesinde açıklanmıştır.

Bu makalemizde, 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olan sigortalıları çalıştıran işverenlere işe giriş bildirgesinin yasal süresinde verilmemesi durumunda uygulanacak olan idari para cezaları hakkında bilgi verilecektir.

II- SİGORTALI İŞE GİRİŞ BİLDİRGESİNİN KURUMA VERİLMESİ

5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıları çalıştıran işverenlerden, aylık prim ve hizmet belgesini e-sigorta kanalıyla göndermekle yükümlü olanlar;

. Sigortalı tekrar işe giriş bildirgesini 01.11.2008 tarihinden itibaren,

. Sigortalı ilk işe giriş bildirgesini ise 01.12.2008 tarihinden itibaren,

e-sigorta yoluyla göndermekle yükümlü tutulmuşlardır.

Özel nitelikteki işyerlerinde 01.10.2009 tarihinden, resmi nitelikteki işyerlerinde ise 15.10.2009 tarihinden itibaren işe alınan sigortalıların ilk ve tekrar sigortalı işe giriş bildirgelerinin e-Sigorta kanalıyla Kuruma gönderilmesi zorunlu tutulmuş olup, belgeler yasal süresinde kağıt ortamında verilse dahi 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca idari para cezası uygulanmıştır.

İşverenler sigortalı işe giriş bildirgesinin meslek adı ve kodu, 6356 sayılı Kanun gereğince belirlenen görev kodu, ÇSGB iş kolu, sigortalıların 4857 sayılı Kanun’un 13 ve 14. maddelerine göre çalışıp çalışmadığı, aynı Kanun’un 30. maddesine göre engelli ve eski hükümlü olup olmadığı alanı ile sigortalının adresini her zaman, sigortalının işe başladığı tarih ve sigortalılık kodu değişikliği ya da söz konusu bildirgenin iptali işverenler tarafından işe giriş tarihini takip eden ilk iş günü saat 23:59’a kadar e-sigorta yoluyla yapılabilecektir.

Ülkemize çalışmaya gelen yabancı uyruklulardan yabancı uyruk numarası henüz almamış olanlar ile ülkemizde 6 aydan az süreyle çalışan sigortalıların işe giriş bildirgesi kağıt ortamında alınabilecektir.

Sigortalı işe giriş bildirgesinin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde uygulanacak idari para cezası miktarının belirlenebilmesi bakımından bildirge e-sigorta yoluyla alınmamaktadır. İşverenden bildirgenin kağıt ortamında düzenlenerek Kuruma verilmesi istenmektedir.

5510 sayılı Kanun’un 100. maddesinin dördüncü fıkrası ile belge veya bilgileri internet, elektronik ve benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulan gerçek ve tüzel kişilerin, Kurumun bilgi işlem sistemlerinin herhangi bir nedenle hizmet dışı kalması sonucu belge ve bilgiyi, Kanunda öngörülen sürenin son gününde Kuruma gönderememesi ve muhteviyatı primleri de yasal süresi içinde ödeyememesi halinde, sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden beşinci iş gününün sonuna kadar belge veya bilgiyi göndermesi ve muhteviyatı primleri de aynı sürede Kuruma ödemesi halinde bu yükümlülükleri Kanunda öngörülen sürede yerine getirmiş sayılacaktır.

Ayrıca, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin (SSİY) 5. maddesi gereğince Kurum bilgisayar sisteminde, Yönetmelikte belirtilen nedenlerden dolayı e-Sigorta uygulamasının çalışmasını engelleyecek şekilde arızaların oluşması halinde SGK Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü yetkililerince imzalanacak bir tutanak ile tevsik edilmesi kaydıyla e-sigorta ortamında gönderilmesi zorunlu tutulan bilgi ve belgelerin Kanunda öngörülen sürenin son gününde Kurumca alınmasını engelleyici sebep olarak kabul edilmektedir.

SSİY’nin 124. maddesi gereğince adi posta veya Kuruma doğrudan yapılan başvuru ve bildirimlerde, başvuru veya bildirimin Kurumun gelen evrak kayıtlarına intikal tarihi; taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT Alo Post veya PTT Kargo ile yapılan başvuru ve bildirimlerde ise başvuru veya bildirimin postaya veya kargoya verildiği tarih; başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilecektir.

506 sayılı Kanun’un Geçici 20. maddesine tabi sandıklar, Kanun’un 11. maddesine göre işyeri sayılmamakla birlikte 4447 sayılı Kanun gereğince işsizlik sigortası primi ödemeleri nedeniyle Kurumumuzca işyeri tescilleri yapılmıştır.