Yazar: Orhan BAYTEKİN*

E-Yaklaşım / Nisan 2024 / Sayı: 376

I- GİRİŞ

Yaz aylarının yaklaşmasıyla beraber tatil sezonu başlıyor. Fiyat avantajından faydalanmak için aylar öncesinden tatil paketleri almakta fayda vardır. Tatil planı yaparken dikkat etmemiz gereken bir konu daha hayatımıza eklendi. Tatilcilerin hayatına giren bu yeni gelişmenin adı konaklama vergisi. Bu yazımızda konaklama vergisinin detaylarına verilen özelgeler ışığında değinmeye çalışacağız.

II- KONAKLAMA VERGİSİ MEVZUATI

Konaklama vergisi, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’na 7194 sayılı Dijital Hizmet vergisi kanunu ile getirilmiş daha sonra 7338 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonrasında 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmek üzere Kanunda yer bulmuştur. Yani hayatımıza yeni giren konaklama vergisi 1 Ocak 2023’ten itibaren düzenlenen faturalarda gösterilmeye başlanmıştır.

Bu vergi 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu 34. maddesinde tüm hatlarıyla ele alınmış olup mükellefiyet, verginin konusu, vergiyi doğuran olay, vergi oranı, istisnası, beyanı ve ödenmesi bu maddede topluca açıklanmıştır.

Yeni bir vergi türü olması sebebiyle kısaca özetlemek gerekirse; verginin konusu: Otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) konaklama vergisine tabidir. Geceleme hizmetinin; sağlıklı yaşam tesisleri, eğlence merkezleri gibi tesislerin bünyesinde sunulması, vergilendirmeye etki etmez. Konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti vergiye tabidir. Günlük gecelemelerde kişinin gecelemeyi tamamlamaksızın ayrılması vergi alınmasına engel değildir.

Kamu ya da özel sektöre ait olan ve personelin konaklaması için ayrılan misafirhane, konukevi, dinlenme tesisi ve kamp gibi alanlarda geceleme hizmeti verilmesi halinde vergiye tabi olacaktır.

Konaklama tesisinde geceleme hizmeti almayanlara yani bu tesiste kalmayanlara verilen yeme içme hizmetleri ve diğer hizmetler için vergi alınmasına gerek yoktur.

Konaklama vergisinde önemli olan husus tesiste kalınması yani geceleme hizmetinin alınması veya bu niyetle işlemlere başlanılmasıdır. Dolayısıyla ana unsur tesiste kalınmak üzere beyanda bulunulması ve bu iradeye göre alınacak ilave hizmetlerin vergiye tabi olunmasıdır. Örneğin tesis dışında verilen araçla transfer, müzeye gidilmesi, rehberlik gibi hizmetler geceleme hizmetinin tamamlayıcı unsurları olmadığından faturada ayrıca gösterilmesi kaydıyla bu vergiye tabi olmayacaktır. Aynı şekilde tesiste kalınmadan organize edilen düğün, sünnet, kokteyl, sempozyum, seminer, toplantı, kongre gibi hizmetler geceleme hizmeti kapsamında olmadığından vergiye tabi olmayacaktır.

Konaklama vergisinin mükellefi birinci fıkrada belirtilen hizmetleri sunanlardır.

Vergiyi doğuran olay, geceleme hizmetlerin sunulması ile meydana gelir. Burada dikkat edilmesi gereken husus geceleme hizmetinin konaklama tesisinde sunulmasından önce seyahat acentasında tatil paketi satın alınmasında vergiyi doğuran olayın ne zaman gerçekleşeceğidir. 14 Aralık 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2023’ten itibaren yürürlüğe konulan konaklama vergisi uygulama genel tebliğinin ilgili bölümünde açıklandığı üzere seyahat acentalarına yapılan satış aşamasında verginin doğmayacağı belirtilmiştir. Aynı şekilde seyahat acentası tarafından tatil paketi satın alana yapılan satış aşamasında da verginin doğmayacağı açıkça belirtilmiştir. Dolayısıyla konaklama vergisi sadece konaklama tesisinde kalındığı yani geceleme hizmeti alındığı anda doğmaktadır ve bu anda vergileme yapılabilmektedir.

Peki seyahat acentası tatil paketi satarken konaklama vergisi dahil satış yaparsa tahsil edilen bu verginin durumu ne olacak? Seyahat Acentası konaklama vergisi mükellefi olacak mı ve beyanname verecek mi?

Konaklama vergisi 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girmiş olup yeni bir vergi uygulaması olduğu için birtakım soru işaretlerini de beraberinde getirmektedir. Bunlardan en önemlilerinden birisi yukarıda bahsettiğimiz konudur.

Kanunda ve 14.12.2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan uygulama genel tebliğinde açıkça belirtildiği üzere konaklama vergisi sadece geceleme hizmeti sunulmasında söz konusu olmaktadır. Geceleme hizmeti konaklama tesisinde sunulacağı için vergi konaklama tesisinde meydana gelecek ve verginin mükellefi konaklama tesisi olacak, konaklama tesisi tarafından ertesi ayın 26.günü akşamına kadar KDV yönünden mükellefiyet bulunan vergi dairesine elektronik ortamda beyan edilecektir. Yani seyahat acentası her ne kadar konaklama vergisi dahil tatil paketi satışında bulunsa bile konaklama hizmetini fiilen vermediği için verginin mükellefi olmayacak ve beyanda bulunmayacaktır.

Maliye idaresi de 2024 yılında vermiş olduğu 28.02.2024 tarih ve 34-2023/1 sayılı, 29.02.2024 tarih ve 128503 sayılı özelgelerde bu yönde görüş bildirmiş ve seyahat acentası tarafından konaklama vergisi dahil yapılan satışlarda mükellefin seyahat acentası olmadığı ve konaklama hizmetinin fiilen sunulduğu konaklama tesislerinin olduğu belirtilmiştir.

Konaklama vergisinin oranı % 2’dir. Konaklama vergisi, konaklama tesislerince düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilir. Bu vergiden herhangi bir ad altında indirim yapılamaz. Bu vergi, katma değer vergisi matrahına dahil edilmez. Ayrıca bu vergi KDV hariç tutar üzerinden hesaplanmaktadır.

Örneğin Otel işleten ( R ), bünyesinde bulunan bir odanın beş gecesini (S) acentasına 15.02.2023 tarihinde KDV hariç 10.000 TL’ye satmış ve bu oda seyahat acentası tarafından (T) kişisine tüm vergiler dahil (Konaklama vergisi ve KDV) 12.000 TL’ye satılmıştır. Konaklama tesisinde geceleme hizmeti alınmadan önce konaklama vergisinin seyahat acentasına ödendiği tevsik edilmiştir. Buna göre konaklama tesisi tarafından daha önce seyahat acentasından alınan tutar avanslar hesabında izlenmesi gerekmektedir. Hizmetin sunulmasından sonra mükellef (R) tarafından acenta (S)’ye fatura düzenlenecek ve düzenlenecek fatura aşağıdaki gibi olacaktır.

Konaklama Bedeli (KDV hariç) : 10.000 TL

Hesaplanan Konaklama Vergisi (10.000TL x 0,02) : 200 TL

KDV Matrahı &nbs…

Yazının Tamamı İçin Abone Olun