Yazar: Akın ŞİMŞEK*
I-
GİRİŞ
İşçilerle ilgili
çalışma hayatını düzenleyen genel düzenlemelerden başta 4857 sayılı İş Kanunu
olmak üzere, Türk Borçlar Kanunu, Basın İş Kanunu, Deniz İş Kanunu gibi
düzenlemeler de bulunmaktadır. Ayrıca işçilerin durumuna göre özel
düzenlemelerle bazı hak ve sorumluklar da belirlenebilmektedir. Özel bir
düzenleme olmasına rağmen ek maddeleri ile genele uygulanması öngörülen
hükümler içeren 5620 sayılı Kamuda Geçici İş Pozisyonlarında Çalışanların
Sürekli İşçi Kadrolarına veya Sözleşmeli Personel Statüsüne
Geçirilmeleri, Geçici İşçi Çalıştırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun(1) da bunlardan birisidir. Bu Kanun ile de
özellikle kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan işçilere bazı özel izin hakları
verilmiştir.
Bu makalede kamu işçilerinin 5620
sayılı Kanun kapsamında özel izin ve refakat ile yer değiştirme gibi diğer
haklarından bahsedilecektir.
II- 5620 SAYILI KANUN’UN KAPSAMI
5620 sayılı Kanun’un kapsamı birinci
maddede belirtilmiş olup bu düzenleme;
a) Genel bütçe kapsamındaki kamu
idareleri, 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve
Kontrol Kanunu’na ekli (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli
idareler ve (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları
ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan
fonlar ve kefalet sandıkları, özel kanunlarla kurulan kuruluş ve
teşekküller ile hizmetlerini genel bütçenin transfer tertiplerinden
yardım alarak yürüten kamu kurum ve kuruluşlarında,
b) Kamu iktisadî teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları (iştirakler hariç), 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun çerçevesinde özelleştirme kapsamında veya programında bulunanlardan sermayesinin % 50’sinden fazlası kamuya ait kuruluşlar ile 04.02.1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu ile kurulmuş ve sermayesinin tamamı Hazine’ye ait kuruluşlarda,
c) İl özel idareleri,
belediyeler, bunların kurdukları veya üye oldukları mahallî idare
birlikleri ile müessese ve işletmelerinde (Türk Ticaret Kanunu
hükümlerine göre kurulmuş olan şirketler hariç) ve belediyelerin
bağlı kuruluşlarında,
2006 yılı içerisinde
usulüne uygun olarak vizesi yapılmış geçici iş pozisyonlarında toplam
6 ay veya daha fazla süreyle çalışmış olan geçici işçileri kapsamaktadır.
2005 veya 2006 yıllarında aynı şartlarda çalışıp da askerlik, doğum
veya sağlık kurulu raporuyla belgelendirilen sağlık sorunları
sebebiyle iş sözleşmeleri askıda kalanlar da bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Ancak 5620 sayılı
Kanuna 6111 sayılı Kanunla(2) eklenen Ek 1. maddesinde ve 6645 sayılı Kanun(3)
ile eklenen Ek 2. maddesinde genel bir düzenleme yapılarak kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrosunda çalışan işçileri
kapsayan önemli izin düzenlemeleri yapılmıştır.
III- KAMU İŞÇİSİNİN REFAKAT İZNİ
5620 sayılı Kanun’un Ek 1. maddesinin birinci fıkrası ile kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrosunda çalışan işçilere yakınlarının sağlık sorunları nedeniyle refakat izni hakkı verilmiştir. Bu düzenleme gereğince kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrosunda çalışan i…