Yazar: Hakan BAŞER*

E-Yaklaşım / Ağustos 2024 / Sayı: 380

I- GİRİŞ

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Gümrükler Genel Müdürlüğüne gönderilen 20.10.2023 tarihli ve 87100 sayılı yazı sonrasında, şartlı muafiyet kapsamında geçici ithal edilen eşyanın serbest dolaşıma girişi neticesinde 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 207’nci maddesi uyarınca 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre hesaplanan gecikme zammı üzerinden Katma Değer Vergisi hesaplandığı ve mükelleflere gecikme zammı ile birlikte KDV tarhiyatlarının da tebliğ edildiği görülmektedir.

Daha öncesinde olmayan böyle bir idari işlemin bir anda uygulanmaya başlaması ve uygulamanın dayanağının da Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) yazısı olması sebebi ile konunun KDV yönüyle değerlendirilmesi bir ihtiyaç olmakla birlikte doğuracağı sonuçları açısından Kurumlar Vergisi yönünden ele alınması da elzemdir. Keza bu uygulamada ortaya çıkan KDV’nin matrahının/konusunun “gecikme zammı” olduğu düşünüldüğünde indirim mekanizmasının çalışıp çalışmayacağı da Kurumlar Vergisi Kanunu ile bağlantılıdır.

Esas olan ise hesaplanan bu gecikme zammının idare tarafından hesaplanan diğer gecikme zamlarından farkının olup olmadığının ve üzerinden KDV hesaplanması gerekecek bir ödeme veya mal teslimi/hizmet ifası olup olmadığının belirlenmesidir.

Geçtiğimiz aylarda Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından Gümrük ve Ticaret  Bölge Müdürlüklerine GİB tarafından düzenlenen 20.10.2023 tarihli ve 87100 sayılı yazı gönderilmiştir. Yazıda özetle geçici ithal edilen eşyanın serbest dolaşıma girmesi sebebi ile ilk rejim beyanında alınmayan vergilere ilişkin hesaplanan gecikme zammı üzerinden KDV hesaplanması gerektiği belirtilmektedir.

Bu yazı sonrasında daha önceden uygulaması olmayan bir şekilde gümrük idareleri tarafından dahilde işleme rejimi kapsamında veya geçici ithalat rejimi kapsamında kısmı muafiyet şeklinde  teminat ile (nakdi teminat hariç) geçici ithal edilen ürünlerin serbest dolaşıma sokulmak istenmesi halinde kati ithalat aşamasında hesaplanan gecikme zammı üzerinden bir de KDV hesaplanmaya başlanmış ve tebligatlar bu yönde yapılmaya başlanmıştır.

Konunun en önemli kısmı kati ithalat aşamasında hesaplanan gecikme zammının KDV’nin konusuna girip girmediğinin belirlenmesidir. Bu husus işbu yazının son bölümünde ele alınacak olup, mevcut idari uygulamanın bu ve bizce hatalı olan şekilde devamı halinde mükelleflerin karşılaşabileceği vergisel yüklerin ortaya konmasına ise yazının takip eden kısımlarında yer verilecektir.

II- GİB YAZISININ İÇERİĞİ