E-Yaklaşım / Şubat 2025 / Sayı: 386
I- GENEL AÇIKLAMA
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 5. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre; kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri, rüçhan hakları ve girişim sermayesi yatırım fonları katılma paylarının satışından doğan kazançların % 75’lik kısmı kurumlar vergisinden istisna idi([1]).
9160 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile iştirak hisseleri satış kazancına uygulanan kurumlar vergisi istisnasında oran % 75’den % 50’ye düşürülmüş ve değişiklik Kararın yayım tarihi olan 27.11.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir([2]). Kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisselerinin satışına ilişkin olarak, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17. maddesinin (4) numaralı fıkrasının (r) bendinde yer alan KDV istisnasında ise herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Bir başka değişiklik de kâr dağıtım stopajı oranında yapılmış, 9286 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kâr paylarında stopaj oranı % 10’dan % 15’e yükseltilmiştir. Değişiklik Kararın yayım tarihi olan 22.12.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir([3]).
Yazıda Cumhurbaşkanı Kararları ile yapılan oran değişiklikleri ele alınmıştır.
II- İŞTİRAK HİSSESİ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASINDA UYGULANACAK YENİ ORAN
İstisna kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri, rüçhan hakları ve girişim sermayesi yatırım fonları katılma paylarının satışından elde edilen kazançlara uygulanmaktadır. 9160 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile iştirak hissesi satışında uygulanan kurumlar vergisinden istisna olacak kazanç oranı % 75’den % 50’ye düşürülmüş ve değişiklik Kararın yayım tarihi olan 27.11.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İştirak hisseleri satış kazancı istisnasında oran değişikliği yapan 9160 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, 27.11.2024 tarihinde yürürlüğe girdiği için, bu tarihten itibaren gerçekleşen satışlarda yeni oran olan % 50’nin uygulanması, bu tarihten önce yapılan satışlardan doğan kazançlarda ise eski oran olan % 75’in esas alınması gerekmektedir. Zira taşınmaz ve iştirak hisseleri satış kazancı istisnasında daha önce yapılan değişikliklerde satış tarihi esas alınmış ve uygulama buna göre yönlendirilmiştir.
Daha önce KVK değiştiğinde, 5520 sayılı yeni KVK’nın bütün maddeleri 01.01.2006 tarihinde yürürlüğe girmemiş, maddelerin yürürlük tarihine göre, 5422 sayılı eski KVK’nın hükümlerinin uygulanacağı dönemlerin belirlenmesi gerekmiştir. Buna göre, taşınmaz ve iştirak hisseleri satış kazancı istisnasında, 21.06.2006 tarihine kadar eski KVK geçerliliğini korumuştur. Bu nedenle 21.06.2006 tarihinden önce gerçekleşen taşınmazlar ve iştirak hisseleri satışında, satıştan elde edilen kazancın tamamı, eski Kanunda yer alan şartlara göre istisnadan yararlandırılmıştır. Yeni KVK’nın yayım tarihi olan 21.06.2006 tarihinden sonra gerçekleşen taşınmaz ve iştirak hisseleri satışlarından doğan kazançlara ise yeni Kanun hükümleri uygulanmıştır.