I- GİRİŞ

Bilindiği gibi, 5510 sayılı Kanun’un(1) 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında (4/a),  hizmet akdine istinaden çalıştırılan sigortalıları çalıştıran işverenler tarafından kuruma verilmesi gereken prim belgelerinin (Aylık Prim ve Hizmet Belgesi/APHB; Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi/MPHB) hangi sürede ve hangi yöntemle verileceği, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin(2) (SSİY) 102. maddesinin üçüncü fıkrasında, primlerin ne zaman ve ne şekilde ödeneceği de 108. maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilmektedir.

Diğer taraftan, prim belgelerinin yasal süresinde verilmemesine rağmen, (genel olarak) fiilin kesinleştiği tarihi takip eden belge verme süresine kadar yeni bir süre tanınarak, bu süre içinde belgelerin verilmesi durumunda yasal süresinde verilmiş kabul edilen haller ile primlerin yasal süresinde ödenmemesine rağmen (genel olarak) fiilin kesinleştiği tarihi takip eden prim ödeme süresine kadar yeni bir süre tanınarak, bu süre içinde primlerin ödenmesi durumunda yasal süresinde ödenmiş kabul edilen haller aynı yönetmeliğin aynı maddelerinin altıncı ve beşinci fıkralarında açıklanmaktadır.

Bu hal ve durumlar içinde, uygulamada az rastlanan işlemlerden birisi iş sözleşmesinin feshinin iptali, bir diğeri ise; arabuluculuk faaliyetinin sonuçlarıdır.

Her iki konunun da zor anlaşılan işlemler arasında olduğu düşünüldüğünden, her iki başlığın da, ilgili taraflar için olabildiğince kolay anlaşılabilir şekilde açıklanmasına ihtiyaç duyulduğu değerlendirilmektedir.

II- İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİNİN SONUÇLARI, ARABULUCULUK İLİŞKİSİ

4857 sayılı İş Kanunu’nun(2) 18. maddesinin birinci fıkrasında; otuz veya daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshinin, işçinin yeterliği veya davranışları veya işyerinin ya da işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir nedene dayandırılması zorunluluğu bulunmakta olup, madde genelinde fesih için geçerli sebep oluşturmayan haller ile altı aylık kıdemin nasıl hesaplanacağına,