Yazar: Eyüp Sabri DEMİRCİ*

E-Yaklaşım / Temmuz 2024 / Sayı: 379

I- GİRİŞ

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 90. maddesine göre kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşların ihale yolu ile yaptırdıkları işler nedeniyle yüklenicilere yapılacak hakedişler, Kuruma ödeme vadesi geçmiş idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenmektedir.

2008/88 sayılı Genelgede yapılan açıklamalar çerçevesinde yüklenicilere yapılacak her hakediş ödemesinden önce,

× Hizmet alımı ve yapım işleri için ilgili ihale konusu işyerinden dolayı,

× Piyasadan hazır halde alınıp satılan mal teslim işleri için işverenin merkez adresinin bağlı bulunduğu Ünitede işlem gören tüm işyerlerinden dolayı,

Kuruma ödeme vadesi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ilerinden oluşan borçlarının bulunup bulunmadığı hususu yazı ile SGK Müdürlüklerinden sorulmakta veya 2009/62 sayılı Genelge doğrultusunda İdarelerce e-Borç Sorgulama ekranı vasıtasıyla kontrol edilmektedir.

İhale konusu işin devamlı işyeri işçileriyle yapılması halinde ise ihale konusu işin başlayıp bittiği sürelere bakılmaksızın devamlı nitelikteki işyerinin ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının tamamı sorgulanmaktadır.

Yazıyla veya elektronik ortamda yapılan sorgulamalar sonucunda SGK’ya olan vadesi geçmiş borçlar hakedişlerden kesildiğinden, hakediş ödemelerinin devam ettiği süre zarfında ihale konusu işlerden kaynaklanan ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre tecil ve taksitlendirilmesine izin verilmemektedir.

Buna karşın, Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelikte 13.03.2010 tarihli Resmi Gazete’de yapılan değişik sonrasında ihale konusu işin tamamlanıp ilişiksizlik belgesinin (teminat iade yazısının) Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan istenilmesi sonrasında Kurumca hesaplanan fark işçilikten kaynaklanan borçlarını Kurumca yapılan tebligat üzerine bir aylık süre içinde ödeyeceğini beyan eden, ancak çok zor durumda bulunmaları nedeniyle borçlarının tamamını bir aylık süre içinde ödeyemeyecek durumda olan işverenlere bahse konu borçlarını 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine istinaden taksitler halinde ödeme imkânı getirilmiştir.