Yazar: Özkan AYKAR*

E-Yaklaşım / Mayıs 2022 / Sayı: 353

I- GİRİŞ

İhtiyaç fazlası gıdanın yoksul vatandaşlara dağıtılmasına imkân tanıyan gıda bankacılığı, 5179 sayılı Kanun’un 3. maddesinde “Bağışlanan veya üretim fazlası sağlığa uygun her türlü gıdayı tedarik eden, uygun şartlarda depolayan ve bu ürünleri doğrudan veya değişik yardım kuruluşları vasıtasıyla fakirlere ve doğal afetlerden etkilenenlere ulaştıran ve kâr amacı gütmeyen dernek ve vakıfların oluşturduğu organizasyonlar” olarak tanımlanmıştır([1]).

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40 ila 89. maddeleri, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 6. maddesi ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17. maddesinde bulunan hükümler vergisel açıdan ülkemizdeki “Gıda Bankacılığı” sisteminin hukuki zeminini oluşturmaktadır.

Bu yazımızda, fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan bazı malların tesliminin Gelir Vergisi ve KDV yönünden 251 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği([2]) ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği([3]) çerçevesinde uygulamasına yönelik bilgilere ve açıklamalara yer verilecektir.

II- GIDA BANKACILIĞI KAPSAMINDA YAPILACAK BAĞIŞLARIN GELİR VERGİSİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesine göre safi kazancın tespit edilmesi için bazı giderlerin indirilmesi kabul edilmektedir. Anılan maddeye 5035 sayılı Kanun’un 12. maddesiyle eklenen 10. bend kapsamında “02.01.2004 tarihinden itibaren Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli.” safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebilir.

Diğer taraftan bahse konu Kanun’un “Diğer indirimler” başlıklı 89. maddesi kapsamında; gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden, anılan maddenin (6). bendi uyarınca “Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı” indirim konusu yapılabilmektedir.

Gıda Bankacılığı sisteminin uygulanmasına yönelik usul ve esaslar 251 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde düzenlenmiş olup, konuya ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.

A- BAĞIŞIN YAPILACAĞI DERNEK VEYA VAKIFLAR

Gıda maddesi bağışının dernek veya vakfa yapılmış olması gerekmektedir. İhtiyacı bulunanlara doğrudan veya başka organizasyonlar aracılığıyla yapılacak gıda yardımlarının yukarıda belirtilen maddeler kapsamında yapılmış bağış olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.