Yazar: Cansu ÜNLÜ*

E-Yaklaşım / Haziran 2024 / Sayı: 378

I- GİRİŞ

Bilanço tarihinden sonraki olaylar muhasebe standartları açısından “TMS 10 Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar” Standardı (TMS 10) kapsamında ele alınmış, bağımsız denetim standartları açısından ise “BDS 560 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar” Standardı (BDS 560) kapsamında ele alınmıştır. İşletme açısından bilanço tarihinden sonra gerçekleşen olayların nasıl ele alınacağı TMS 10 hükümleri çerçevesinde belirlenmiştir. Finansal tabloların denetimi aşamasında ortaya çıkan bilanço tarihinden sonraki olayların denetçi tarafından nasıl ele alınacağı ise BDS 560’ın konusudur.

Bu çalışmada TMS 10 ve BDS 560 standartları kapsamında bilanço tarihinden sonraki olaylara ilişkin bilgiler verilecektir.

II- BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

A- TMS 10 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

İşletmelerde finansal durum tablosunun düzenlendiği tarihlerden sonra bazı gelişmeler yaşanabilir. Bir işletmenin finansal durum tablosu, söz konusu işletmenin yönetim kurulunun onayı ile onaylanmış olur. İşletmelerde finansal durum tablosunun yönetim kurulu tarafından onaylanmasından sonra da bazı gelişmeler yaşanabilir([1]).

Finansal tabloların hazırlanması, onaylanması ve yayımlanması belirli bir süreyi gerektirir. Bu süreçte işletme ile ilgili olaylar devam etmektedir. Bu zaman zarfında gerçekleşen olayların etkileri finansal tablo kullanıcılarının işletmenin bilançosu ve faaliyet sonuçları hakkındaki kararlarını etkileyecek nitelikte olabilir. Bu durumda bilanço tarihinden sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bazı olayların etkilerinin finansal tablolara yansıtılması ya da tabloların eklerinde açıklanmaları gerekebilir. Bilanço tarihinden sonraki olaylar, bir işletmenin bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan olaylar nedeni ile finansal tablolarında hangi durumlarda düzeltme gerekeceğini ve bilançonun yayımı için onayın verildiği tarih hakkında ve bilanço tarihinden sonraki olaylarla ilgili finansal tablolarda açıklanması gereken bilgileri belirlemektedir([2]).

Raporlama dönemi sonu ile finansal tabloların yayımlanması için onaylandığı tarih arasında işletmenin lehine ya da aleyhine meydana gelen olaylar raporlama döneminden sonraki olaylardır. Bu kapsamda iki tür olay tanımlanabilir;

• Raporlama dönemi sonu itibarıyla mevcut olan durumları teyit eden olaylar (raporlama döneminden sonraki düzeltme gerektiren olaylar) ve

• Raporlama dönemi sonu itibarıyla işletmenin mevcut bir yükümlülüğünün bulunduğunu teyit eden bir davanın raporlama döneminden sonra sonuçlanması.

• Raporlama döneminden sonra müşterinin iflas etmesi,

• Finansal tabloların doğru olmadığını gösteren hile veya hataların ortaya çıkarılması

• Raporlama döneminden sonra ortaya çıkan durumları gösteren olaylar (raporlama döneminden sonraki düzeltme gerektirmeyen olaylar)

• Yatırımların gerçeğe uygun değerlerinde, raporlama dönemi sonu ile finansal tabloların yayımlanması için onaylandığı tarih arasında meydana gelen bir düşüş

• Bağlı bir ortaklığın elden çıkarılması veya işletme birleşmeleri

• Bilanço tarihinden sonra önemli bir faaliyet biriminin yangın sonucu zarar görmesi.

Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan olaylar geçmiş dönemle ilgili ve bilanço tarihi ile onay tarihi arasında ortaya çıkmışsa finansal tablolar yeni duruma göre düzenlenir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan olay geçmiş dönemle ilgili değil, ancak finansal tablo kullanıcıları açısından önemliyse finansal tablolar yeniden düzenlenmez, ortaya çıkan olay sadece dipnotlarda belirtilir. Geçmiş dönemle ilgili olay onay tarihinden sonra ortaya çıkmışsa ya da geçmiş dönemle ilgili olmayan olay bilanço tarihi ile onay tarihi arasında ortaya çıkmışsa bu olaylara finansal tablolarda yer verilmez ([3]).