E-Yaklaşım / Ekim 2024 / Sayı: 382
I- GİRİŞ
28.07.2024 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen ve uygulamada Torba Kanun adı verilen 7524 sayılı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”([1]) ile bazı vergi kanunlarında önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu Kanunlardan bir tanesi de 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’dur (KVK)([2]).
7524 sayılı Kanun’un 36. maddesiyle temelde vergi güvenliğini sağlamak üzere kurumlar için yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması getirilmiştir. Mükelleflerin KVK’nın 32. ve 32/A maddesi hükümleri esas alınmak suretiyle hesaplayacakları kurumlar vergisini tespit etmek için bu madde hükmünü göz önünde bulundurması ve buna göre kurumlar vergisi ödemesi gerekir.
Bu makalemizin konusunu, 7524 sayılı Kanun ile 5520 sayılı KVK’ya eklenen 32/C maddesiyle yapılan düzenlemeler oluşturmaktadır. Bu amaçla, bu makalemizde, 7524 sayılı Kanun ile getirilen ve “yurt içi asgari kurumlar vergisi” olarak adlandırılan yeni müesseseye göz atılacak ve yapılan düzenlemeler ana başlıklar altında analiz edilmek suretiyle mükelleflerin dikkat etmeleri gereken bazı hususlar üzerinde durulacaktır.
II- YURT İÇİ ASGARİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMA ESASLARI
7524 sayılı Kanun’un 36. maddesiyle 5520 sayılı KVK’ya 32/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiş ve yurt içi asgari kurumlar vergisi müessesesi yeniden Türk vergi hukukuna girmiştir.
“Yurt içi asgari kurumlar vergisi
MADDE 32/C- (1) 32. ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan kurumlar vergisi, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının % 10’undan az olamaz.
(2) Yurt içi asgari kurumlar vergisi hesaplanırken birinci fıkrada belirtilen kurum kazancından aşağıdaki istisna ve indirimler düşülür:
a) 5. maddenin birinci fıkrasının (a), (ç), (i), (j) ve (k) bentleri ile sahip oldukları taşınmazlardan elde edilen kazançlar dışında (d) bendinde sayılan istisna kazançlar,
b) 10. maddenin birinci fıkrasının; (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler,
c) 16.12.1999 tarihli ve 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 06.06.1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu kapsamında vergiden istisna edilen kazançlar,
ç) 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kazanç istisnası ile kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılabilen Ar-Ge ve tasarım indirimleri.
(3) Birinci fıkra kapsamında hesaplanan yurt içi asgari kurumlar vergisinden, 32. maddenin altıncı, yedinci ve sekizinci fıkraları uyarınca indirimli oran uygulaması nedeniyle alınmayan vergi ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınmış olan teşvik belgelerindeki yatırıma katkı tutarlarının kullanılması nedeniyle 32/A maddesi hükmüne istinaden ilgili hesap döneminde alınmayan vergi indirilir ve ödenmesi gereken yurt içi asgari kurumlar vergisi belirlenir.
(4) Bu madde hükmü geçici vergi dönemleri için de uygulanır.
(5) İlk defa faaliyete başlayan kurumlar hakkında faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükümleri uygulanmaz.