Yazar: Mustafa CENGİZ*

E-Yaklaşım / Haziran 2024 / Sayı: 378

I- GİRİŞ

Bilindiği üzere Sosyal Güvenlik mevzuatında emeklilik şartları sigortalıların ilk defa işe başlangıç tarihi dikkate alınarak 3 döneme (08.09.1999-30.04.2008- 01.05.2008 sonrası) göre düzenlenmiş olup belirlenen şartlar incelendiğinde emekli olabilmenin giderek zorlaştırıldığı anlaşılmaktadır. 2023 yılında yürürlüğe giren EYT Yasası ile 08.09.1999 tarihinden önce sigorta başlangıcı olanlara yıllar sonra yapılan düzenleme ile yaş şartı kaldırılarak eski Kanundaki hakları geri verilmiştir. Ayrıca sigortalılara daha erken sürede şartlarını tamamlayarak emekli olmalarına imkan sağlayan askerlik, doğum, avukatlık stajı vb çeşitli süreleri borçlanma hakkı da tanınmıştır. Ancak borçlanma işlemi uygulamasında bazı istisnai durumlar bulunmakta olup bu makalede 4/b (Bağ-Kur) statüsünde sigortalı olanlar açısından borçlanma işlemleri hakkında bilgi verilecektir.

II- SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATINDA BORÇLANMA İŞLEMLERİ

5510 sayılı Kanun’un 41. maddesinde sigortalıların hangi süreler için borçlanma yapabilecekleri belirtilmiştir. Ayrıca kimlerin borçlanma yapabileceği de ayrıca açıklanmış olup buna göre;

. Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı sayılanlar

. 2008 yılı Ekim ayı başından sonra ilk defa Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar,

. Kanun’un 5. maddesi gereğince haklarında bazı sigorta kolları uygulananlar,

. İsteğe bağlı sigortalılar,

ile bunların hak sahipleri Kanun’un 41. maddesi hükümleri gereğince borçlanma kapsamında olan sürelerinin tamamını veya bir kısmını borçlanabileceklerdir.

Kanun’un 41. maddesi ve geçici maddelerine göre borçlanma talebinde bulunanların, borçlanma talep tarihinden önce Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının;

. (a) bendi kapsamında tescil edilmiş ve adına kısa ve/veya uzun vadeli sigorta kollarına tabi prim bildirilmiş/tahakkuk etmiş olması,

. (b) bendi kapsamında tescil edilmiş ve talep tarihi itibariyle ödenmiş/tahakkuk etmiş süresi olması,

. (c) bendi kapsamında tescil edilmiş olması,