Yazar: Salih ÇALAL*

E-Yaklaşım / Ağustos 2023 / Sayı: 368

I- GİRİŞ

Sahtecilik kavramı, gerçeğin hileli şekilde değiştirilmesi, gerçeğin hileli şekilde tahrif edilerek olduğundan farklı gösterilmesi olarak tanımlanmaktadır. Sahtecilik suçları arasında en karmaşık ve uygulamada en çok karşılaşılan suçlar, belgede sahtecilik suçlarıdır. Özel belgede sahtecilik suçu, belgelerin gerçekliğine dair toplumda var olan güveni sarstığı kabul edilerek, Türk Ceza Kanunu’nun ikinci kitabının “Topluma Karşı Suçlar” başlıklı üçüncü kısmının, “Kamu Güvenine Karşı Suçlar” başlıklı dördüncü bölümünde düzenlenmiştir. 

Sahteciliğin bir unsuru olarak içerik sahteciliğinde belgeyi düzenleyen olarak görülen kişi gerçek olduğu halde, belgenin içeriği gerçeğe aykırıdır. Bu nedenle içerik sahteciliğinin, özel belgede sahtecilik suçunu oluşturması bakımından ayrıca incelenmesi gerekmektedir.

II- ÖZEL BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU

Bilindiği üzere, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) sahtekârlık suçlarının konusunu oluşturan belgelerde sahtecilik “resmi belgede sahtecilik” ve “özel belgede sahtecilik” ayrımı yapılarak işlenmektedir.

Özel belgede sahtecilik suçu, belgelerin gerçekliğine dair toplumda var olan güveni sarstığı kabul edilerek, Türk Ceza Kanunu’nun ikinci kitabının “Topluma Karşı Suçlar” başlıklı üçüncü kısmının, “Kamu Güvenine Karşı Suçlar” başlıklı dördüncü bölümünde düzenlenmiştir. Özel belgede sahtecilik suçunun düzenlendiği TCK madde 207’ye göre; “Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren ve kullanan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.  Bir sahte özel belgeyi bu özelliğini bilerek kullanan kişi de yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.” Türk Ceza Kanunu’nun 207. maddesinin birinci fıkrasında bir özel belgeyi düzenleyip kullanma ile gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirip kullanma suç olarak düzenlenmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında ise sahte özel belgeyi bu özelliğini bilerek kullanma fiili yaptırıma bağlanmıştır. Özel belgede sahtecilik suçunun bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla işlenmesi, suçun daha az ceza verilmesini gerektiren nitelikli halini oluşturmaktadır([1]).

Özel belgeler de resmi belgeler gibi kanıt gücü ve hukuken sonuç doğurma yeteneği bulunan belgelerdir. Fakat özel belgeler daha çok bireyler arasındaki ilişkilerle ilgili ve etkileri sınırlı bulunduğu gibi, resmi belgelerde olduğu gibi içeriğinin doğru olduğunu değil, salt bir belge olarak gerçek olduğunu göstermesi nedeniyle korunması gereken belgelerdendir. Bu nedenle resmi belgelere nazaran kanıt değeri ve hukuken öneminin daha az oluşu karşısında suçun oluşması için de kullanılmış olması zorunlu görülmüştür. Resmi belgede sahtecilik işlendiğinde, özel sahte belge ise kullanıldığında suç kabul edilmektedir. Bütün bu özelliklerine karşın, özel belgelerin kanıt değerlerine olan toplumsal güvenin korunmasında bir zorunluluk…