Yazar: Mustafa İTİŞKEN*

E-Yaklaşım / Kasım 2023 / Sayı: 371

I- GİRİŞ

Yaşam, her alanda olduğu gibi çalışma hayatında da olumlulukları ve olumsuzlukları içinde barındırmaktadır. Bu bağlamda, çeşitli nedenlerle iş akitlerinin feshi gündeme gelmekte, bununla birlikte hukukun bir gereği olarak konunun mahkemelere intikal ettirilmesi, akabinde işçi/işveren lehine veya aleyhine kararlar verilebilmektedir.

Yürürlükte bulunan yasalar tarafından öngörülen hukuki prosedürlerin akabinde konunun mahkemelere intikal etmesi ve mahkemeler tarafından sigortalının feshedilen iş akdinin iptal edilerek görevine iade edilmesine karar verilmesi halinde, ilgili yasalar uyarınca işverenin de, sigortalının da (konu, ağırlıklı olarak sosyal güvenlik uygulamaları kapsamında değerlendirildiğinden, “sigortalı” deyimi de sıkça kullanılacaktır.) uyması gereken bazı hal ve durumlar bulunmakta olup, bu hususlar hayatın içinde vaka ile karşılaşmadan pek de önemsenmemekle, birlikte uyulmaması durumunda ciddi hak kayıpları veya çeşitli müeyyideleri beraberinde getirmektedir.

Dolayısıyla, iş akdinin feshini müteakip, mahkemelerce sigortalının göreve iadesine karar verilmesi halinde, uyulması gereken hususların nelerden ibaret olduğunun bilinmesinde işveren ve sigortalı açısından oldukça büyük fayda bulunmaktadır.

Bu çalışmamızda çoğunlukla sosyal güvenlik uygulamaları kapsamında uyulması gereken bu kurallardan ve yoğun olarak başlıkta belirtilen hususlarla ilgili bir değerlendirme yapılmasının taraflar için faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

II- AÇIKLAMA/TEMEL MEVZUAT HÜKÜMLERİ

A- 4857 SAYILI İŞ KANUNUNA([1]) GÖRE DURUM

İş Kanunu’nda iş akdinin feshi ile ilgili hükümler, (17-26. maddelerde düzenlenmiş olup, sırasıyla) Süreli fesih, Feshin geçerli sebebe dayandırılması, Sözleşmenin feshinde usul, Fesih bildirimine itiraz ve usulü, Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları, Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi, Yeni işverenin sorumluluğu, İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı, İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı, Derhal fesih hakkını kullanma süresi başlıkları ile düzenlenmiş olup, “Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları”na ilişkin hükümler 21. maddede yer almaktadır.

Anılan Kanun’un 20. maddesi uyarınca; 18. madde içeriğinde belirtilen bir işçinin herhangi bir sebep gösterilmeden iş sözleşmesinin feshedilmesi veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı ileri sürülerek feshe ilişkin tebliğden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, İş Mahke…