Yazar: Bilal SIRÇA*

E-Yaklaşım / Mart 2023 / Sayı: 363

I- GİRİŞ

Konaklama vergisi dolaylı bir vergi hüviyetindedir. Dolaylı vergilerde-özellikle hizmet üzerinde alınan dolaylı vergilerde-bazen vergi doğuran olayın gerçekleşmesi ve verginin uygulanması kendine münhasır durumları barındırabilmektedir. Geceleme hizmetlerinden alınan konaklama vergisinde de bazı durumlar özellikli olarak karşımıza çıkmaktadır.

Konaklama vergisinde verginin zuhur etmesi geceleme hizmetinin tamamlanması ile olmaktadır. Dünya standartlarına göre, otellerin giriş (check-in) saati 14.00, çıkış (check-out) saati 12.00’dir. Bu durumda geceleme hizmeti bu saatler arasında verilen hizmet olarak da tanımlanabilir. Ancak tebliğ bazı hallerde gecelemenin tamamlamasını beklemeksizin vergi doğuran olayın gerçekleşeceğini belirtilmektedir. Bu hallerin özellikli durumları makalemizin ilerleyen bölümlerinde bahse konu edilmiştir.

Konaklama tesislerinde geceleme hizmetiyle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler konaklama vergisine tabidir. Konaklama tesisi bünyesinde konaklama hizmeti ile birlikte sunulan hizmetlerin tespitinde nasıl bir yol izlenebileceği, hangi hizmetlerin geceleme hizmeti ile birlikte konaklama vergisine tabi tutulması gerektiği yine özellikli konular arasındadır.

Hizmetin sunulmasından önce fatura veya benzeri belgeler düzenlenmesi hallerinde vergiyi doğuran olay gerçekleşmez. Ancak bazı hallerde hizmet sunumuna başlamadan evvel veyahut hizmet sunumunun başında fatura düzenlenmesi istenebilir. Hizmet sunumundan evvel fatura düzenlemek vergi mevzuatı açısından mümkündür. Fakat düzenlenen bu fatura üzerinde konaklama vergisi hesap edilip edilmeyeceği konusu yine makalemizde işlenmiştir.

Yukarıda kısaca izah edilen ve özellikli gördüğümüz hususlar ile konaklama vergisinin gider yazılıp yazılamayacağına ilişkin değerlendirmemiz aşağıdaki bölümlerde yer almaktadır.

II- GECELEME HİZMETİNİN TAMAMLANMAMASI

Dünya standartlarına göre, otellerin giriş (check-in) saati 14.00, çıkış (check-out) saati 12.00’dir. Bu durumda geceleme hizmeti bu saatler arasında verilen hizmet olarak da tanımlanabilir. Tebliğde ise geceleme hizmetinin; konaklama tesislerinde oda veya yer tahsis etmek suretiyle verilen, tesiste günlük yatma, barınma ve kalma hizmetini ifade ettiği belirtilmiştir. Oda tahsisi ile kastedilen hususun belirli tarihler arası yapılan rezervasyon işleminin otelce onaylaması olduğu değerlendirilmiştir.

Konaklama tesisi bakımından, geceleme hizmetini ifa etmeye yönelik odanın (birden fazla kişinin bir arada konaklayabildiği odalarda yatağın) kişinin tasarrufuna bırakılması ile birlikte hizmet sunumu başlamış olur. Odanın kişinin tasarrufuna bırakılması ise müşterinin konaklama tesisine giriş işlemlerin yapılması anlamına gelmektedir.

Bu durumda rezervasyon işlemi tek başına vergilendirme işlemini gerektirmemektedir. Çünkü hizmet sunumunun da fiilen başlaması gerekmektedir. Esasen konaklama vergisinin hizmet sunumunun tamamlanması halinde hesaplanması gerekirken Tebliğ, hizmet sunumuna fiilen başlanması durumunda kişinin gecelemeyi tamamlamaksızın tesisten ayrılması halinde de vergilendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu durum yalnızca günlük (tek) gecelemelerde geçerlidir.

Birden fazla günü kapsayan geceleme hizmetlerinde ise birden sonraki günlerde yapılan ayrılmalarda geceyi t…