Yazar: Sevgi ÜVEDİ*

E-Yaklaşım / Şubat 2023 / Sayı: 362

I- GİRİŞ

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında olanlar sağlık hizmeti alabilmek için ya 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, (b) bendi veya (c) bendi kapsamında zorunlu sigortalı olmak ya da bu kişilerin bakmakla yükümlüsü olmak gerekiyor. Emekliler ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler de yine SGK üzerinden sağlık hizmeti alabilmektedirler.

Bunların dışında herhangi bir işte çalışmayan, emekli olmayan veya bakmakla yükümlü sıfatı bulunmayanlar için zorunlu olarak genel sağlık sigortası (GSS) tescili yapılarak kişilerin sağlık hizmetlerinde faydalanmaları sağlanıyor. Kişi başına geliri hane halkının asgari ücretin 3’te 1’inden az olanlardan ise herhangi bir prim alınmadan sağlık hizmeti verilmekte olup, bu primler Hazineden karşılanıyor.

Bu makalemizde, genel sağlık sigortası kapsamında olanlardan prim borçları terkin edilenler hakkında bilgi verilecek, ayrıca terkin ve zaman aşımı kavramları üzerinde durulacaktır.

II- GSS PRİM BORÇLARININ TERKİN EDİLMESİ

5510 sayılı Kanun’un 92. maddesinde, kısa ve uzun vadeli sigorta kapsamındaki kişilerin sigortalı ve genel sağlık sigortalısı olması, genel sağlık sigortası kapsamındaki kişilerin ise genel sağlık sigortalısı olması zorunlu olduğu, Kanun’un 62. maddesinde ise bu Kanun gereğince genel sağlık sigortasından sağlanacak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanmak, genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için bir hak, Kurum için ise bu hizmet ve hakların finansmanını sağlamak bir yükümlülüktür. Sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan genel sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlandırılır. Bu Kanun kapsamındaki kişilere sağlanacak sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile kişilerden alınan primlerin tutarı arasında ilişki kurulamaz, hükümleri yer almaktadır.

22.01.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre genel sağlık sigortası ve Bağ-Kur prim borcu olanlar 31.12.2021 tarihine kadar sağlık hizmetlerinden faydalandırılmıştı. Uygulama, devlet hastaneleri ve devlet üniversitesi hastanelerinde geçerli iken, prim borcu olan vatandaşlar 31.12.2021 tarihine kadar sağlık hizmeti almaya devam ettirilmişti.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nca finansmanı sağlanacak sağlık hizmeti ve hakların belirlenmesi açısından genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu kapsamda olan kimseler genel sağlık sigortası çatısı altına alınmakta, bu suretle ancak sağlık hizmetlerinden yararlandırılmaları sağlanmaktadır. 31.12.2021 tarihine kadar genel sağlık sigortası prim borcu bulunan genel sağlık sigortalıları ile Bağ-Kura kayıtlı olan sigortalılar herhangi bir prim borcu olup olmadığına bakılmaksızın sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaktır.

28.12.2022 tarihli ve 32057 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7429 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 91. maddede; “01.01.2013 tarihinden önce 60. maddenin birinci fıkrasının (d) ve (g) bendi ile yedinci fıkrası (Uluslararası Öğrenciler Değerlendirme Kurulu kararı ile burslandırılan uluslararası öğrenciler hariç) kapsamındaki genel sağlık sigortalılarının genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilir. Bu maddenin yayımlandığı tarihe kadar söz konusu süreler için ödenmiş olan primler iade ve mahsup edilmez.” hükmü yer almaktadır.

7429 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanunda yapılan söz konusu düzenleme ile 01.01.2013 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun’un 60/g, 60/d ve 60/7 kapsamında tahakkuk etmiş olan primler borç olmaktan çıkarılacaktır. Dolayısıyla 01.01.2013 tarihinden önceki prim borçları terkin edildiğinden bu sürelerde borcu olanlar için hastanelerde provizyon alırken bu borçların ödenip ödenmediği sorgulanmayacaktır.

III- KURUM ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI