E-Yaklaşım / Şubat 2023 / Sayı: 362
I- GİRİŞ
Finansal tablolar, işletmenin belirli bir tarihte finansal durumunu, işletmenin performansını ve işletmenin bir dönemde yaratmış olduğu nakit akışları hakkında kullanıcılara bilgi vermektedirler. Kullanıcılar, bu bilgilere göre karar alma aşamasında fayda sağlayacakları bilgiler vasıtasıyla doğru kararlar almak isterler. Finansal tablolar geçmişe ait olması nedeniyle işletmelerin geçmişine ait finansal durumlarını yansıtır. Bu nedenle de işletmenin röntgenini çekmek ve durumunu olduğu gibi görmek, resim etmek açısından da önemli bir araç olarak görülmektedir. Finansal tabloları ayrıştıran, Vergi Usul Kanunlarına göre hazırlanan mali tablolar ile Kamu Gözetim Kurumu’nun bağımsız denetiminden geçmiş, işletmeler için hazırlanan mali tablolar arasında farklılıklar oluşmaktadır. Bu da ülkemizde işletmelerin % 99,8’nin (KOBİ’ler 2020 yılında toplam girişim sayısının % 99,8’ini oluşturdu)([1]) küçük ve orta boy işletmelerden oluşması düşünüldüğünde amaçlanan faydanın nasıl sağlanacağı ve finansal tabloları oluşturun serbest muhasebeci mali müşavirler ile tablo kullanıcıları açısından belirsiz bir yük haline gelmektedir.
Küçük ve orta boy işletmelerin, MUST’ne göre ve BOBİ FRS’ye göre hangi bilgilerle finansal tabloları hazırlayacağı bu çalışmanın konusu olacaktır.
II- FİNANSAL TABLOLARA GENEL BAKIŞ
Tarihsel olarak çok eski dönemlere dayanan finansal tablolar bir dönem içerisindeki kârlılık sonuçları hakkında bilgi verirler. Muhasebe sistemi, işletmenin finansal olaylarına ilişkin gerçekleşen ve gerçekleşme ihtimali olan bilgileri toplayan ve bunları işleyerek raporlayan bir sistemdir. İlgili verileri toplar, bunları işler ve raporlama aşamasına getirerek sunar. Muhasebe sisteminin verilerini toparlayarak işlediği ve raporladığı tablolara finansal tablolar denilmektedir. Finansal bilginin temelini Finansal tablolar oluşturur. Bilanço (Finansal Durum tablosu), Gelir Tablosu, Nakit Akım Tablosu ve Öz kaynak Değişim Tablosu genel finansal tablolardır([2]).
Muhasebe, işletmedeki mali karaktere sahip ekonomik olayları para birimi belirterek, belirli bir tarih sırasına göre kaydeden muhasebe iki ayrı işlevi daha yerine getirmek durumundadır. Muhasebe kayıtlarını yapan muhasebeciler bu işlevlerden mali tabloları hazırlama ve bu mali tabloları yorumla durumunda kalmaktadırlar. Muhasebe kavramının yerine getirdiği ekonomik olaylara ilişkin raporlama finansal tablo kavramını doğurmaktadır([3]).
İşletmenin sahip olduğu varlıklar ve bu varlıklarda meydana gelen değişiklerle ilgili para ile ifade edilen işlemlerin raporlanması mali tablo kavramını ortaya çıkarmaktadır. İşletme ile yakından ilgilenen sahibi, ortakları, kredi verenler ile diğer ilgililer işletmenin sahip olduğu ve bunların nelerden sağlandığı, nasıl sağlandığı ve bunların nasıl dağıtılacağını bilmek isterler. Muhasebenin bilgi ver…