Yazar: Mustafa YAVUZ*

E-Yaklaşım / Eylül 2023 / Sayı: 369

I- GİRİŞ

Anonim şirketlerde, genel kurul tarafından seçilmiş ya da esas sözleşmeyle atanmış bir veya daha fazla gerçek ya da tüzel kişiden müteşekkil bir yönetim kurulu bulunur. Yönetim kurulu bu şirketlerin temsil ve yönetim organıdır. Yönetim kurulunun, şirketin yönetilmesi, işlerin yürütülmesi ve şirketin amacına ulaşabilmesi için zaman zaman bazı kararlar alması gerekmektedir. Nitekim yönetim kurulu, Kanun ve esas sözleşme gereğince genel kurula bırakılmış bulunanlar haricinde, şirketin işletme konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli olan her çeşit iş ve işlemler hakkında karar almaya yetkilidir. O halde, genel kurulun devredilemez görev ve yetkileri dışında kalan şirkete ilişkin her konuda karar alma yetkisi yönetim kurulunun uhdesindedir. 

Yönetim kurulunca alınan kararlar, şirketin iç ve dış ilişkilerinde hukuki sonuç doğurmaya yönelmiş ortaklık irade beyanı hüviyetindedir ve buna bağlı olarak anılan kararlar birer hukuki işlemdir. Bu kapsamda, yönetim kurulu tarafından alınan kararların hukuk âleminde sonuç doğurabilmesi için 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda([1]) (TTK) ve esas sözleşmede belirtilen şartlara uygun olarak alınması icap etmektedir.

İşte bu çalışmada, anonim şirketlerde yönetim kurulu kararlarının sıhhati için aranan şartlar detaylı olarak incelenmiş ve değerlendirilmiştir.

II- YÖNETİM KURULU KARARLARI İÇİN GEREKEN ŞARTLAR

A- TOPLANTI VE KARAR YETER SAYILARINA RİAYET EDİLMESİ

Esas sözleşmede ağırlaştırıcı bir maddeye yer verilmediği takdirde, anonim şirketlerde yönetim kurulunun toplantı yeter sayısı üye tam sayısının çoğunluğu, karar yeter sayısı da toplantıda hazır bulunanların çoğunluğudur. Yönetim kurulunun elektronik olarak yapıldığı hallerde de söz konusu kural tatbik olunur (TTK md. 390/1). Bu halde toplantı yeter sayısı; 3 kişiden oluşan yönetim kurulunda 2; 4 ve 5 kişiden oluşan yönetim kurullarında ise 3 olmaktadır. Karar ve toplantı yeter sayısının, esas sözleşmeyle ağırlaştırılması mümkünse de hafifletilemez. Toplantı ve karar yeter sayıları esas sözleşmede özel olarak tanzim edildiği takdirde TTK’nın 390/1. maddesindeki nisaplar değil, esas sözleşmede yer alan nisaplar tatbik olunur. Yönetim kurulu da esas sözleşmede düzenlenen nisaplarla bağlıdır.

Diğer taraftan, toplantı yeter sayısının toplantının başında sağlanmasının yeterli olup olmadığı ve anılan yeter sayıların toplantı süresince korunmasının gerekli olup olmadığı noktasında öğretide konsensüs bulunmamaktadır.

B- VEKÂLETEN VE TEMSİLEN OY KULLANMA YASAĞINA UYULMASI

TTK’nın 390/2. maddesinde, “Yönetim kurulu üyeleri birbirlerini temsilen oy veremeyecekleri gibi, toplantılara vekil aracılığıyla da katılamazlar.” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla, toplantılara yönetim kurulu üyelerinin şahsen ve bizzat iştirak etmesi ve oyunu kullanması lazımdır. Aslen katılma ilkesi gereğince yönetim kurulu üyelerinden biri adına başka bir kişinin toplantıya iştirak etmesi ve söz konusu kişinin ya da diğer yönetim kurulu üyelerinden birisinin oy kullanması yasaktır. Mezkûr ilkenin ihlal edilmesi durumunda alınan kararlar geçersizdir.