E-Yaklaşım / Haziran 2023 / Sayı: 366
I- GİRİŞ
Anonim şirket, sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız malvarlığıyla sorumlu bulunan şirkettir. Bu şirketlerin de içinde bulunduğu tüm ticaret şirketleri kâr amacı güden kuruluşlar olup ekonomik hayatın içinde muhtelif risklerle karşı karşıya bulunmaktadırlar. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda özellikle yöneticileri ve genel kurulu devamlı uyanıklık altında tutmak, gereğinde organlarca derhal etkili önlemlerin alınmasını sağlamak amacıyla riskin erken saptanması ve yönetimi komitesi öngörülmüş; söz konusu komitenin pay senetleri borsada işlem gören anonim şirketlerde kurulması zorunlu tutulmuş iken diğer şirketlerde komite kurulmasını talep etme yetkisi denetçiye verilmiştir.
II- RİSKİN ERKEN SAPTANMASI VE YÖNETİMİ KOMİTESİ
A- YASAL DAYANAK VE GEREKÇE
Riskin erken saptanması ve yönetimine ilişkin hususlar 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 378. maddesinde düzenlenmiş; 03.01.2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete’de ise Sermaye Piyasası Kurulu tarafından II-17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” yayımlanmıştır([1]).
Anonim şirketler için denetimin yanında ayrı bir iç kontrol mekanizması olması hedeflenen komite ile risk yönetilebilmesi ve şirketi teyakkuz altında tutmak, gereğinde organlarca derhal etkili önlemlerin alınmasını sağlamak amaçlanmıştır([2]).
B- KAPSAMI
Şirketler, faaliyetlerini sürdürürken ekonomik yaşantının bir sonucu olarak birtakım risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Söz konusu riskleri tespit etmek, bunları yönetmek ve gereken önlemleri almak anonim şirket yapılanması içinde yönetim kurulunun temel görevlerinden birini oluşturur([3]). Bu bağlamda 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda pay senetleri borsada işlem gören şirketlerde, yönetim kurulunun, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlü olduğu belirtilmiştir (TTK Md.378/1).
Kurumsal Yönetim Tebliği’nde de, riskin erken saptanması komitesinin; şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikey…