Yazar: Mustafa ÇOLAK*

E-Yaklaşım / Temmuz 2023 / Sayı: 367

I- GİRİŞ

Ülkelerin sosyo-kültürel özellikleri ve ekonomilerin gelişmişlik seviyelerine bağlı olarak tecrübe ettikleri olumsuzluklardan birini kayıtdışı ekonomi ve buna yönelik alınması gereken tedbirler oluşturmaktadır.

Genel olarak kayıtdışı ekonomi denilince akla gelen vergi kayıplarının engellenmesi olarak bir reaksiyon gösterilse de ekonominin geneline yayılı sonuçlarını görmek ve analiz etmek gerekir.

Vergi kaçırmadan, uyuşturucu kaçakçılığına, ücretsiz aile işçilerinden, karapara aklamaya kadar uzanan geniş bir yelpazede, kayıtdışı ekonomi faaliyetlerinin ortaya çıktığı görülmektedir. Bu anlamda, gerek yasadışı ve suç unsuru içeren ve gerekse yasal olmakla otoritelerin bilgisi dışında gerçekleştirilen faaliyetler, kayıtdışı ekonominin kapsamı içerisinde yer almaktadır.

Vergi ve sosyal güvenlik alanındaki gelir kayıplarına bağlı bütçe dengelerini bozan ve kaliteli kamu hizmeti sunumunu etkileyen, resmi istatistiklerin doğru bilgi üretmesini zorlaştırarak ekonomi politikalarının etkinliğini azaltan, çalışma koşullarını kötüleştirerek sosyal güvenlik şemsiyesi dışında bırakan, adil bir vergileme rejimini kısıtlayan, ekonominin rekabet gücüne zarar veren ve nihayetinde etkin bir kaynak dağılımını kısıtlayan kayıtdışı ekonominin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması, sürdürülebilir, kapsayıcı ve etkin bir ekonomik yapılanmasının da anahtarları arasında yer almaktadır.

Bu anlamda karapara, uyuşturucu kaçakçılığı, rüşvet, irtikâp, yolsuzluklar, silah ticareti ve suç unsuru içeren diğer yasadışı faaliyetleri de bünyesinde barındıran kayıtdışı ekonomi ile mücadelede sağlanacak başarı, siyasi, ekonomik ve sosyal hayatımıza da olumlu etkiler getireceğine şüphe yoktur([1]).

Kayıtdışı ekonominin görünür önemli bileşenlerinden biri olarak belirginleşen akaryakıt ve LPG sektöründe, adil ve sürdürülebilir sektörel gelişimin sağlanması, vergi ve diğer kayıp-kaçağın engellenmesi gibi esaslar kapsamında önemli düzenlemeler hayata geçirilmiştir.

İleride doğacak verginin ödenmesini garanti altına alacak teminat düzenlemesi, kayıt dışılıkla mücadelede kaçakçılık suç ve cezaları kapsamına alınmaları ile caydırıcı ceza uygulamaları bir bütün olarak akaryakıt/LPG sektörüne yönelik vergi hukuku bazında alınan önlemlerden birkaçını oluşturmaktadır.

II- AKARYAKIT/LPG SEKTÖRÜNE YÖNELİK DÜZENLEMELER

Akaryakıt ve LPG piyasasının yanı sıra özel etiket ve işaret kullanma zorunluluğu getirilen ürünlere ilişkin piyasada rekabet eşitliğinin sağlanması ve kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla 29.04.2021 tarihli ve 7318 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile düzenlemeler yapılmıştır.

213 sayılı Vergi usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesi birinci fıkrasına eklenen 8 numaralı betle;

“04.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve 02.03.2005 tarihli ve 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlar ile bu madde uyarınca bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gi…

Yazının Tamamı İçin Abone Olun