Yazar: Bilal SIRÇA*

E-Yaklaşım / Mayıs  2023 / Sayı: 365

I- GİRİŞ

Ortakların kurmuş veya katılmış oldukları oluşumlardan sermaye oranlarına göre aldıklara paya “kâr payı” denilmektedir. Ülkemizde de şirketlerin kâr dağıtım esasları, sermaye şirketleri açısından Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunlarında düzenlenmiştir. Diğer yandan, dağıtılan kârın vergilendirme esasları ise, kârı alan kişinin gerçek kişi veya tüzel kişi olmasına göre 5422 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ile 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda belirlenmiştir.

22.12.2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 21.12.2021 tarih ve 4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla;

·   Tam mükellef kurumlar tarafından; tam ve dar mükellef gerçek kişilere, vergiden muaf kurumlara, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve gelir vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan kâr paylarından,

·   Tam mükellef kurumlar tarafından, Türkiye’de bir iş yeri veya daimî temsilci aracılığıyla kâr payı elde edenler hariç olmak üzere dar mükellef kurumlara veya kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan kâr paylarından,

·   Yıllık veya özel beyanname veren dar mükellef kurumların, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancından, kurumlar vergisi düşüldükten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar üzerinden yapılan gelir/kurumlar vergisi stopaj oranı % 15’den % 10’a indirilmiştir.

Kamuoyunda “Af” Kanunu olarak bilinen 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik kâr payı gelir ve/veya kurumlar stopajı vergisi yönünden de artırım imkânı getirilmiştir. Bu imkân daha önceki benzer Kanunlarda bulunmamaktaydı.

Söz konusu Kanun’un 5. maddesinin (c) bendinde kâr payı ödemeleri üzerinden yapılacak artırıma ilişkin olarak yer alan hüküm aşağıdaki gibidir.

“193 sayılı Kanun’un 94. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi ile 13.06.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. maddesinin ikinci fıkrası ile 30. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar, ilgili yıl içinde verdikleri (ihtirazı kayıtla verilenler dâhil) muhtasar beyannamelerinde (ilgili yıl içinde verilen muhtasar beyannamelerde beyan edilen tutarlar bir yıla iblağ edilmeksizin) yer alan söz konusu ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık toplamı üzerinden; ayrı ayrı olmak üzere 2018 yılı için % 6, 2019 yılı için % 5, 2020 yılı için % 4 ve 2021 yılı için % 3 oranından az olmamak üzere hesaplanacak vergiyi ödemek suretiyle, bu maddeden yararlanılır.”

Kanun’un 5. maddesinin (ç)…