E-Yaklaşım / Şubat 2025 / Sayı: 386
I- GİRİŞ
Bilindiği üzere; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre, 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu, en son 7491 Sayılı Kanun ile 31.12.2024 tarihine kadar ertelenmişti.
Bundan dolayı, 50’den az çalışanı olan (bir kişi dahi olsa) ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu 01.01.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
6331 sayılı Kanun ile iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı bir tek Kanun çatısı altında birleştirilmiş ve “işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut olan güvenlik şartlarının iyileştirilmesi” amaçlanmış ve Kanun buna münhasır olarak çıkarılmıştı. Bu bakımdan, çalışma hayatında çok önemli değişiklikler yapılmış olan bu kanunla, çalışma ve iş hayatına yeni bazı önemli kavramlar girmiş, işverenlere ve çalışanlara da yeni bazı önemli YÜKÜMLÜLÜKLER getirilmiştir. Bunlardan maksat, son birkaç yıldır Türkiye’ de büyük çapta ve kitlesel olarak meydana gelen ve çok sayıda can ve mal kaybına yol açan iş kazalarını önlemek ve mümkün olan asgari düzeye indirmektir.
II- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU İLE İŞVERENLERE GETİRİLEN YENİ YÜKÜMLÜLÜKLER
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre az tehlikeli sınıfta yer alan ve bir işçinin bile çalıştığı işyerleri için 30.06.2012 yılından beri ertelenen iş sağlığı güvenliği ve işyeri hekiminden hizmet alma zorunluluğu yeni bir erteleme olmadığı için 01.01.2025 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Dolayısıyla artık tüm kamu kurumları ve çalışan sayısı fark etmeksizin özel sektör tüm işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ile işyeri hekimi görevlendirme zorunluluğu başlamıştır.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 38. maddesi gereğince, kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan (bir kişi de olsa) ve az tehlikeli sınıfta yer alan ( büro, ofis, kahvehane, mağaza, lokanta, kuaför …vs) fark etmez bütün işyeri işverenlerine, 4857 sayılı İş Kanunu’ndaki sorumluluklarına ilave olarak yeni önemli yükümlülükler getirilmiştir.
Aynı Kanun’un 4. maddesinin 2. bendinde açıkça belirtildiği gibi işyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmamaktadır.
İşyerinin faaliyeti ve çalışanların sayısı (bir kişi dahi olsa) fark etmeksizin tüm işverenlerin idari para cezalarıyla karşılaşmamaları için kanuni zorunlu ve gerekli olan bu yüklülüklerini yerine getirmeleri çok önem arz etmektedir.
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş birliğiyle hazırlanan sertifika programına katılarak başarılı olan işveren veya işveren vekilleri elliden az çalışanı bulunan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilecektir.
50’den az sayıda çalışanı olan ve az tehlikeli sınıftaki işyerlerinde iş güvenliği uzmanı görevlendirmemenin cezası 2025 yılında yeniden değerleme oranı olan % 43,93 artışa göre her ay için 88.663 TL’dir. İşyeri hekimi görevlendirilmemesinin cezası de keza her ay için 88.663 TL’dir.
