İş güvenliği öncelik oldu

“Soma” gibi üzücü gelişmelerin yaşandığı 2014 yılında, iş güvenliği ve SGK’ya ilişkin pek çok düzenleme hayata geçirildi. Ulusal İstihdam Stratejisi uygulamaya girdi, yurtdışında yaşayanların yanı sıra Suriyeli göçmenlere bazı haklar tanındı…

İşyerlerine uzman şartı geldi

50’den az çalışanı olan ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için iş güvenliği uzmanının yanı sıra işyeri hekimi görevlendirme yükümlülüğü başladı. Hamam, kuaför gibi işyerlerinde de iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi zorunlu hale gelince, iş güvenliği uzmanı yetersizliği ortaya çıktı.

Engellilere yeni düzenleme

Şubatta hayata geçen torba kanunla engellilerin hayatlarının kolaylaştırılmasına yönelik önemli adımlar atıldı. Büyükşehir belediyeleri ve diğer tüm belediyelerde, şehir içinde kullanılan ve sürücü koltuğu hariç 9 veya daha fazla koltuğa sahip tüm araçlarda engellilerin erişilebilirliğine uygunluk şartına ilişkin düzenleme hayata geçirildi.

Bakmakla yükümlü olduğu kişilerden herhangi birisi engelli olan memurların yer değiştirme taleplerinde kolaylık sağlanmasına ilişkin düzenleme de, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklendi. Sağlık kurulu raporuna göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların, engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için gerekli düzenleme yapıldı.

İşsizlik ölçümü devrede

İşsizliğin ölçüm kriteri değişti. Buna göre, yeni yöntem öncesinde bir kişinin işsiz sayılması için son 3 ayda iş aramış ve iki hafta içerisinde işe başlayabilecek durumda olması gerekiyordu. Yeni yöntemde bir kişinin işsiz sayılması içinse son 4 hafta içerisinde iş aramış olması gerekiyor.

Yöntem değişikliği işsizlik rakamlarında önemli değişikliğe yol açmadı. Değişiklik, AB’ye uyum kriterlerinin sağlanması açısından önemliydi.

Sanatçıya da sigorta şartı

SGK, mart ayında yayımladığı genelge ile önemli bazı değişikliklere imza attı. Senaryo yazarları, özgün müzik yapımcılığı, yönetmenlik ve diyalog yazarlığı meslekleri ile uğraşanların 4/b’li, yani Bağ-Kur’lu olarak tescil edilmesi esası getirildi. Bunun yanında genelgeyle değnekçi olarak bilinen, dolmuş duraklarında yolcuları ve dolmuşları yönlendiren kişilere de sigortalılık hakkı tanındı.

Yurtdışındakilere yeni haklar

Fransa, İngiltere, İsveç ve İsviçre’de bulunan ve bu ülkelerde sigortalı olanlara, Türkiye’de ikamet etme şartına tabi olmaksızın isteğe bağlı sigortalı olabilme hakkı tanındı. Türk vatandaşıyken askere alınan ve askerliğini yapanların, daha sonra Türk vatandaşlığından çıkmaları halinde Türk vatandaşıyken yaptıkları askerliği borçlanma hakkı da tanındı.

65 yaş aylığında kolaylık

65 yaş aylığında muhtaçlık kriteri değişti. Bu değişiklik sonrasında daha fazla kişinin 65 yaş aylığından yararlanması mümkün hale geldi. Fakat halen 65 yaş aylığı için muhtaçlık sınırı hesaplanırken, 65 yaş üstü kişinin yaşadığı hanedekilerin toplam geliri üzerinden hareket ediliyor.

Nisan 2014’te yayımlanan genelgeyle kamu kurum ve kuruluşlarınca yayınlanacak ilanların, Devlet Personel Başkanlığı internet sitesi üzerinden yayımı uygulaması hayata geçirildi. Bu sayede kamuya ait tüm ilanların tek elden yayımlanması ve kamuda iş arayanların işçi, memur, sözleşmeli personel ayrımı olmaksızın Devlet Personel Başkanlığı’nın internet sitesi üzerinden ilanları izleyebilmesi sağlandı.

Soma’da büyük facia

Cumhuriyet tarihimizin en büyük iş kazasını Soma’da yaşadık ve 301 madencimiz hayatını kaybetti. Bu kaza sonrası gözler yeniden iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine çevrildi. Kazanın ardından Ermenek’te yaşanan ikinci facia gösterdi ki, sorun hukuki mevzuatta değil, uygulamada…

Yeni iş güvenliği paketi

İstanbul Mecidiyeköy’de yaşanan asansör faciasında 11 işçimiz hayatını kaybetti. Maden ve inşaat sektörlerinde yaşanan iş kazaları nedeniyle Başbakan Ahmet Davutoğlu, iş sağlığı ve güvenliği konusunda bir eylem planı açıkladı.

İstihdam strateji belgesi

2009 yılında çalışmalarına başlanan “Ulusal İstihdam Stratejisi”, haziran ayında Resmi Gazete’de yayımlanarak uygulamaya geçti. Ulusal İstihdam Stratejisi, işgücü piyasası ve çalışma hayatında 2023 yılına kadar hangi adımların atılması ve hangi önlemlerin alınması gerektiğini sistematik olarak planlayan bir belge.

Suriyeliler çalışma hayatında

Suriyeli göçmenlere çalışma izni verilmesine ilişkin gerekli düzenlemeler yapıldı. Özellikle büyükşehirlerde ve sınır illerimizde, göçmenlerin Türk vatandaşları gibi çalışabilmeleri, sigortalanabilmeleri için yasal altyapı uygulamaya girdi. Ancak çok sayıdaki göçmenin, hem işsizlik hem de ücretler üzerinde olumsuz etkileri görüldü.

‘Kayıtdışı’na sıkı kontrol

SGK, kayıtdışıyla mücadele yöntemlerine ağustos başında bir yenisini daha ekledi. Kamuda gerçekleştirilen pek çok işlemin yanı sıra özel sektörde ve bankalarda kredi çekiminden, hesap açmaya kadar pek çok noktada kayıtdışı istihdam kontrol edilmeye başlandı. Dahası, pek çok kurumun SGK ile bilgi paylaşımında bulunması ve denetim kapsamının genişletilmesi sağlandı.

Borçlara yapılandırma

SGK, genel sağlık sigortası prim borcu, vergi borçları ve idari para cezalarının neredeyse tamamı, yeniden yapılandırma kapsamına alındı. Borç yeniden yapılandırmasıyla ilgili torba kanun, sosyal güvenlik haklarında da önemli değişiklikler getirdi. Doğum borçlanması hakkı bütün sigortalılara tanındı ve borçlanma yapılabilecek doğum sayısı üçe çıkartıldı.

Evde çalışana kupon sistemi

Gündelikçilerin sigortalılığı konusunda kupon sistemine geçildi. Kupon sistemine ilişkin yönetmelik, yeni yıla kaldı. 2014 yılında cezalar yazılmaya devam edildi. Mavi kartlılara yurtdışı borçlanma hakkı getirildi. SGK’nın karşıladığı tüp bebek tedavisinde deneme hakkı üçe çıkartıldı. Yurtdışına işçi gönderen müteahhit firmalar için sigorta primlerinin üst sınırı düşürüldü ve teşvik sağlandı.

İlaçta taban fiyata geçiş

İlaçta SGK’nın ödeme kriterleri değişti. SGK bant uygulamasından taban fiyat uygulamasına geçti. Yani aynı etken maddelere sahip, aynı tedavi sonuçları yaratan ilaçlar için farklı fiyat uygulaması sona erdi. Bu ilaçlardan yalnızca en ucuz olanının ödenmesi yöntemine geçildi.

İkramiyede 30 yıl sınırı kalktı

Anayasa Mahkemesi’nin kararına göre artık emekliler, 30 hizmet yılını aşan çalışmaları için de emekli ikramiyesi alabilecekler. Mahkemenin kararıyla, orta dereceli kademelerde görev yapan memurların (memur, şef, daire başkanı) emekli ikramiyelerinde 30 yılın üzerindeki her bir yıl için 2 bin 50 – 3 bin TL arasında artış olacağı öngörülüyor. Yüksek unvan ve dereceli memurlarda bu rakam, yıl bazında 3 bin 500 TL’ye çıkabilir.

YARIN

2015’TE NELER OLACAK

Milliyet Gazetesi – 31.12.2014