2010’da alınan evin vergi değeri 2009’da alınandan düşük olur mu?

|Hürriyet Gazetesi| |30.04.2011|

BAŞLIKTA hata yok.

Birbirinin tıpa tıp aynısı hatta aynı apartmanda olan iki evin emlak vergisi değerini hesaplıyoruz.
2009’da alınan evin emlak vergisi asgari değeri 2010’da alınan evin değerinden daha yüksek çıkıyor!
Böyle olunca, birbirinin tıpa tıp aynısı olan iki evden, 2009’da alınanın emlak vergisi daha yüksek çıkıyor. Oysa aynı binada hatta aynı sokak ya da caddedeki aynı büyüklükteki iki dairenin, kaçıncı katta olursa olsun (bodrum kattaki dahil) emlak vergisi değerinin aynı çıkması gerekiyor.

EVİN DEĞERİNİN HESABI
Bilmeyenler için kısaca açıklayalım.
Evlerin emlak vergisine esas olan değeri aşağıdaki gibi hesaplanıyor;
1- Evin brüt alanı ile bina metrekare normal inşaat maliyet bedeli çarpılarak bir değer bulunuyor. Bu değere(varsa) yüzde 8 kalorifer farkı, yüzde 6 da asansör farkı ekleniyor.
2 – Toplam değerden “amortisman” düşülüyor. Böylece bina değeri bulunuyor.
3 – Evin arsa payının değeri (önceden belirlenen arsa metrekare değeri ile evin arsa payı olan metrekarenin çarpılması suretiyle) hesaplanıyor.
4- Bina değeri (2) ile arsa payı değerinin (3) toplamı, o evin emlak vergisine esas alınan asgari değerini veriyor.
İzleyen yılda da bu değer, Bakanlar Kurulu aksine bir düzenleme yapmadığı sürece, yeniden değerleme oranının yarısı kadar artıyor.
Olay genel hatlarıyla bu..

FARKIN NEDENİ
Şimdi gelelim 2010’da alınan evin 2011 yılı emlak vergisi değerinin, 2009’da alınan evin 2011 yılı emlak vergisi değerinden düşük olmasına;
– 2009’da alınan evin 2010 yılında emlak vergisi değeri hesaplandı. Bu değer üzerinden de vergisi alındı. 2011emlak vergisi değeri ve vergisi de yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırıldı.
– 2010’da alınan evin ise 2011 yılı emlak vergisi asgari değeri yeniden hesaplanıyor. İşte bu hesaplamada, ilginç bir durum ortaya çıktı. Asgari değerin hesaplanmasına esas alınan “bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleri” Maliye Bakanı’nın 3 Aralık 2010 tarihinde yaptığı “2011’de emlak vergisi artmayacak” açıklamasının da etkisiyle, 2010 yılı değerinin aynısı olarak 29 Aralık 2010 tarihli Resmi Gazete’de ilan edildi.
Böyle olunca 2010 yılında alınan evin emlak vergisi değeri 2011 yılı için 2010 değerlerine göre belirlendi.
Sonuç olarak 2009’da alınan evin 2011 yılı emlak vergisi, 2010’da alınan aynı apartmanda ve aynı büyüklükteki evin 2011 yılı emlak vergisi değerinden ve vergisinden yüksek çıktı.

ÇÖZÜM YOLU NE?
Çok basit..
Maliye Bakanı 3 Aralık 2010’da “2011 yılı emlak vergisinde artış olmayacağını” açıkladı ama bunun için açıklama doğrultusunda Bakanlar Kurulu Kararı yayımlanması gerekiyordu. 2011 yılı emlak vergisi ödemeleri Mart2011’de başladı ama kararname nedense bugüne kadar yayımlanmadı..
Birbirinin tıpatıp aynısı olan iki eve farklı değer ve farklı vergi çelişkisinin de giderilmesi amacıyla, Bakanlar Kurulu kararının bir an önce yayımlanması gerekiyor.
Aksi halde açıklanması zor bir tablo ve vergilendirme ortaya çıkacak.