Yaklaşım Logo

27.12.2013 – Prim ödedikçe emekli aylığının düşme nedeni 2008 yılındaki reform

Prim ödedikçe emekli aylığının düşme nedeni 2008 yılındaki reform

MevzuautTR Reklam


Sizin yazılarınızda okumuştum, emeklilik yaşı ve prim günü dolduktan sonra devam eden sigortalılık tam tersine işliyormuş, prim ödemeye devam ettikçe emekli aylığında düşüş söz konusu oluyormuş. Akla mantığa sığacak bir durum mu, prim ödemeye devam ettikçe yükselmesi gereken emekli maaşı tam tersi düşüyor. Bu durumu SGK’dan da sordum, doğruladılar. Peki, ben emekli olacağım yaşı beklerken kaçak olarak sigortasız mı çalışmam gerekir, yoksa sigortamı düşürüp emekliliğimi çalışmadan beklemem mi lazım? Çalışmadan nasıl geçinebilirim ki? Bu durumu yazmanız, belki mağdur olan insanları görüp, düzeltmelerine sebep olur. Sefa Tümkaya

Eski sigortalılar açısından, Ekim 2008’den itibaren prim ödemeye devam edildikçe bağlanacak emekli aylığının düştüğü doğru. Bunu, önceleri yalanlayan SGK’da şimdi söylüyor. Emekli aylığı hesaplamasında, aylık ortalama kazanç ve aylık bağlama oranı olmak üzere iki temel parametre esas alınıyor.  Aylık bağlama oranı, sosyal güvenlik reformu adı altında önce 1999 yılında, sonra Ekim 2008’de düşürüldü. Ekim 2008’de ayrıca, emekli aylığı hesaplamasında esas alınan prime esas kazançların güncelleme katsayısı da düşürüldü.

Emekli aylığı hesaplanırken prim ödeme dönemleri, 2000 öncesi, 2000 ile 2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere üçe ayrılıyor. Her üç dönem için üç ayrı kısmi aylık hesaplanıyor ve emekli aylığı, bu üç kısmi aylığın toplamından oluşuyor. Aylık bağlama oranları, bu üç dönem için de farklı. En düşük olanı 2008 sonrası dönemin aylık bağlama oranı.

1999 ve öncesi için, gösterge tablosundan emekli olacak SSK’lının ilk 5000 prim günü için aylık bağlama oranı yüzde 60 ve 5000 günden sonraki her 240 gün için yüzde 1 artırılırken, 2000 ile 2008 yılları arası döneme ilişkin kısmi aylığın hesabında aylık bağlama oranı ilk 3600 gün için yüzde 35, sonraki 5400 günün her 360 günü için yüzde 2 artırılıyor. 2008 sonrası döneme ilişkin kısmi aylığın hesaplanmasında ise aylık bağlama oranı her 360 gün için yüzde 2 olarak uygulanıyor.

Örneğin, 5040 prim günü olan sigortalının aylık bağlama oranları, 2000 öncesi kısmi aylık için yüzde 60, 2000 ile 2008 dönemi için yüzde 43, 2008 sonrası dönem için yüzde 28 oluyor. Bu nedenle de 2008 sonrasında düşük kazanç üzerinden prim ödemeye devam edildikçe, diğer dönemlere göre daha düşük aylık bağlama oranına göre hesaplanacak 2008 sonrası kısmi aylığın, toplam emekli aylığı içindeki payı arttığından, emekli aylığı da düşüyor.

Sonuç itibariyle sistem, bir yandan düşük kazanç üzerinden prim ödeyenlerin mağduriyetine neden olurken, diğer yandan kayıt dışı çalışmaya özendiriyor.

 

Doğum borçlanması emeklilik yaşımı değiştirir mi?

11 Temmuz 1973 doğumluyum. 19 Ocak 1994 işe giriş tarihim. 4152 gün 4/a sigortalılığım var. 24 ay da 4/b sigortamı ödedim. Şu anda ödeme yapmıyorum. 2005 ve 2010 yıllarında doğum yaptım (o tarihlerde ve 2 sene sonrasına kadar ödemem yok). 4/a’dan emekli olmam için ne yapmalıyım? Doğum borçlanması emeklilik yaşımı değiştirir mi? Sigortalı mı çalışmalıyım? Kalan süreyi isteğe bağlı ödeyebilir miyim? Meriç Öner

4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 prim günü ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum borçlanması, emeklilik yaşınızı değiştirmez. 5675 prim gününü tamamlayıp, 50 yaşınızı dolduracağınız 11 Temmuz 2023’te emekli olmaya hak kazanırsınız.

Bağ-Kur primi ödediğiniz tarihleri belirtmemişsiniz. Doğum borçlanması için doğumdan önceki veya doğumların gerçekleştiği tarihteki sigortalılık halinin 4/a kapsamında olması gerekiyor. Ayrıca borçlandığınız sürenin 4/a kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak kabul edilmesi için de borçlanma tarihinde aynı şartları taşımanız gerekiyor. Durumunuz bu şartı sağlıyorsa, eksik prim gününüz için doğum borçlanması yapabilirsiniz. Son 2520 günlük prim ödemenizin en az 1261 günü 4/a kapsamında olmak koşuluyla isteğe bağlı prim de ödeyebilirsiniz.

 

Rızanız olmadan emekli maaşınıza sınırlama koyulamaz

Bağ-Kur emeklisiyim. Emekli maaşımı aldığım bankadan ihtiyaç kredisi aldım. E-Devletten, maaşımı başka bankadan alamayacağımı (kredi borcum bitene kadar) öğrendim. Mahkeme kararı olmadan banka veya SGK böyle bir tahdidi hangi Kanunun hangi maddesine göre koyabilir? SGK nasıl kabul eder? Köşenizde açıklarsanız biz emeklileri mutlu edersiniz. Ahmet Durmuş

Kredi sözleşmesini imzalarken, taahhütte bulunmuş veya bankadan aldığınız kredinin teminatı olarak emekli maaşınızı göstermiş olabilir misiniz? Böyle bir durum söz konusu değilse banka, sizin rızanız olmadan emekli aylığınıza tahdit (sınırlama) koyamaz. Emekli maaşınıza neye bağlı olarak sınırlama koyulduğunu, ancak bankanızdan öğrenebilirsiniz.

 

Anneniz 5400 prim gününü tamamladığında emekli olur

Annem 1949 doğumlu. Bağ-Kur başlangıç tarihi 4 Ekim 2000. Hizmet süresi 13 yıl 2 ay 2 gün. Primleri düzenli olarak ödenmekte. Ne zaman emekli olabilir? Rüya

Anneniz emeklilik için 15 tam yıl (5400 gün) prim günü ve 60 yaş şartlarına tabi. 60 yaşını doldurmuş. Ara vermeden prim ödemeye devam etmesi halinde, 15 tam yıl (5400 gün) prim gününü tamamlayacağı 4 Ekim 2015 tarihinde emekli olmaya hak kazanır.

 

Prim ödemeyi kesip 56 yaşınız dolduğunda emekli olabilirsiniz

5 Ağustos 1966 doğumluyum. SSK başlangıcım 3 Şubat 1997. 14 ay sonra 1 Mayıs 1999’da isteğe bağlı Bağ-Kur’a geçtim, primlerimi hiç aksatmadan ödemekteyim. Ne zaman emekli olabilirim? İpek Eroğlu

14 ay SSK kapsamında prim ödemeniz varsa, 20 tam yıl (7200 gün) prim ödeme şartını yerine getirip, 54 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olmaya hak kazanırsınız. Diğer yandan, şu an itibariyle 15 tam yıl prim ödeme şartını yerine getirmiş durumdasınız. İsterseniz bundan sonra prim ödemeksizin, 56 yaşınızı doldurduğunuzda yaştan emekli olabilirsiniz.





Sözcü Gazetesi – 27.12.2013

Diğer Yazılar
Görüntülenme Sayısı