Ekonominin lokomotif sektöründe arıza var

|Hürriyet Gazetesi| |25.08.2010|

2009 yılı ile kıyaslandığında, 2010 yılında ekonomi ile ilgili göstergelerin çoğunda olumlu gelişmeler var. Bu gelişmeler, sektörlerin de çoğu için geçerli.
 

Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü inşaatta ise, farklı bir tablo ile karşı karşıyayız.

ÜÇ GÖSTERGE
Türkiye Müteahhitler Birliği’nin “İnşaat Sektörü Analizi” başlıklı Temmuz 2010 ‘da yayımlanan araştırmasında, ilginç tespitler var. Buna göre;
1. Kamu Yatırımlarında Gerileme:
Kamu yatırımları için, 2010 yılında 2009’a kıyasla yüzde 26.4 daha az olmak üzere 41 milyar lira ayrıldığı göze çarpıyor. Nitekim, 2010 yılının ilk üç ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, kamu yatırımlarında yüzde 25.7 azalma olması da bu gerilemenin somut göstergesi.
2. Yapı Ruhsatı Verilen Yapıların Yüzölçümünde ve Bina Sayısında Gerileme:
Tablo-I’in incelenmesinden de fark edileceği üzere; 2010 yılının ilk üç ayında, 2009’un ilk üç ayına göre, belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen yapıların;
· Yüzölçümünde yüzde 10.3
· Bina sayısında yüzde 16.5
· Değerinde yüzde 5.1
gerileme göze çarpıyor. Oysa 2009 yılında, 2008’e göre yukarıdaki göstergelerde artış vardı.
3. Yapı Kullanma İzin Belgesi Verilen Yapıların Yüzölçümünde Yüzde 38.3 Gerileme:
Tablo-II’de de gösterildiği gibi; 2010 yılının ilk üç ayında, 2009’un ilk üç ayına göre belediyeler tarafından “yapı kullanma izin belgesi” verilen yapıların yüzölçümünde yüzde 38.3, bin sayısında yüzde 46.1, değerinde yüzde 36.3 ve daire sayısında yüzde 33.9 gerileme göze çarpıyor.
Tablodan da fark edileceği üzere, 2009 yılında, 2008’e kıyasla bu göstergelerde ciddi artış vardı.

EKONOMİYE KATKI 2005’İN GERİSİNDE
Türkiye Müteahhitler Birliği’nin tespitlerine göre, inşaat sektörünün GSYH’ye katkısı, 1998 yılı fiyatlarıyla; 2005 yılında 5.3 milyar TL, 2006’da 6.2 milyar TL, 2007’de 6.6 milyar TL oldu. Bu katkı 2008 yılında 6 milyar TL’ye, 2009’da ise 5.1 milyar TL ‘ye geriledi.
Bu verilere göre, sektörün 2009 yılında ekonomiye katkısı, 2005 yılının bile gerisinde kalmış. 2010 yılında ne ölçüde bir toparlanma olabileceği konusunda, şu anda kesin bir şey söylemek mümkün değil. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi, kamu yatırımlarındaki gerileme ve konut talebi ile inşaat ruhsatlarındaki olumsuz gelişmeler, sektörün 2007 yılındaki düzeye ulaşmasının bile uzun zaman alacağını gösteriyor.