Bir gün çalışan 30 bin lira alıyor
İşçi ile işveren arasında zaman zaman çeşitli anlaşmazlıklar olabiliyor. Öyle ki bu anlaşmazlıklar bazen işten çıkarılmaya kadar gidebiliyor. İşverenler/patronlar bazen mevzuat hükümlerini yerine getirmemekten dolayı yüklü miktarda tazminat ödemek durumunda kalabiliyorlar. (Geniş bilgi için bakınız Arif Temir, İşçinin Geçerli ve Haklı Nedenlerle-Tazminatlı ve Tazminatsız- İşten Çıkarılması, Yaklaşım Yayınları Ankara 2011,www.ariftemir.com).
Hemen belirtelim başlıkta yer alan haklar iş güvencesi kapsamında olan yer altı linyit ve taşkömürü çıkarılan madenişletmelerinde çalışan ve haksız olarak veya geçerli neden olmadan işten çıkarılıp işe iade davasını kazanan işçiler için geçerli. Maden işçilerinin işe iade edilme şartlarında diğer çalışanlara göre bazı kolaylıklar var. Mevcut durumda yeraltı maden işyeri dışında çalışanların işe iade edilebilmesi için işyerinde en az 6 ay çalışma şartı aranırken yeraltı maden işyerinde çalışanlar için bir günlük çalışma süresi yeterli oluyor.
İş güvencesinden kimler yararlanıyor?
Yeraltı maden işçisinin iş güvencesi kapsamında olabilmesi için işyerinde 30 ve üzerinde işçi çalıştırılması, işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışması, en az bir günlük çalışmasının olması ve işveren vekilliğinin bulunmaması gerekiyor. Bu şartların hepsini sağlayan yeraltı maden işçileri iş güvencesi hükümlerine tabi oluyor.
İş güvencesinin ücreti ve tazminatı
İş güvencesi kapsamında olan yeraltı maden işyerinde bir gün çalışan işçi işveren tarafından haklı veya geçerli bir neden olmadan iş sözleşmesi sona erdirilirse işçi bir ay içerisinde iş mahkemesine başvurarak işe iadesini isteyebilecek. Mahkemenin işe iadesine karar verdiği işçiyi işveren işe başlatmazsa, işveren işçiye en az 4 en fazla 8 aylık ücreti tutarında tazminat ve mahkeme sonuçlanıncaya kadar çalışılmadan boşta geçen 4 aylık sürenin ücretini ödeyecek.
İhbar tazminatı ödenecek İş güvencesi tazminatından ayrı olarak bir gün çalışan işçiye, işveren 2 haftalık ücreti tutarında ihbar tazminatı ödeyecek.
İşe başlatılmazsa yüklü miktarda para alır
Yeraltı maden işyerlerinde 1 gün çalışan işçi işe iade edilip işveren tarafından işe başlatılmazsa, 14 günlük ücret tutarında ihbar tazminatı, mahkeme sonuçlanıncaya kadar geçen 4 aylık sürenin ücreti ve 4 ile 8 aylık ücret tutarında tazminat alabilecek. Buna göre işçinin 4 aylık işe iade tazminatı alması gerektiğine mahkemenin hükmettiğini varsayarsak işçi bir günlük çalışmasının karşılığında yaklaşık 1.659 lira ihbar tazminatı, 14.220 lira boşta geçe 4 aylık sürenin ücreti ve 14.220 lira iş güvencesi tazminatı olmak üzere t yaklaşık olarak 30.099 lira para alır.
Görüldüğü üzere haksız olarak işçiyi işten çıkarmanın maliyeti oldukça yüksek. Aman dikkat! işçiyi haksız ve geçerli bir neden olmadan işten çıkaran işverenler/patronlar yüklü miktarda tazminat ödeme ile karşı karşıya kalabilirler.
Güneş Gazetesi – 25.07.2017