Herkese yardım var

Devlet işini kaybeden çalışanlara, zor durumda olan işverenlere, ücreti ödenmeyen çalışanlara ve doğum yapan kadınlara destek sağlıyor. Bu kapsamda işsizlik parası, ücret ödenmesi, kısa çalışma ödeneği ve yarım çalışma ödeneği adı altında ödemeler yapıyor. Bu ödemelerle  işsizliğin ekonomik ve sosyal etkilerinin asgari düzeye indirilmesi amaçlanıyor. Devletin bu kapsamda yapmış olduğu ödemelerin miktarı oldukça yüksek. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Jülide Sarıeroğlu’nun Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan Ve Bütçe Komisyonundaki açıklamalarına göre  sadece işsizlik sigortası fonundan işsizlere 2002 yılından 2017 yılı Ekim ayı sonuna kadar 17, 8 milyar lira ödeme yapılmıştır. Devletin yapmış olduğu ödemelerin çeşitlerini ve miktarlarını açıklayalım. 

İşsizlik parası 

İşsizlik parası, işsiz kalan çalışanların belirli bir süre hayatlarını sürdürmelerini sağlayan önemli bir gelir kaynağıdır. İşsizlik parasına hak kazanabilmek için belirli şartları sağlamak gerekiyor. Buna göre iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde; 

– 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, 

– 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, 

– 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, 

Süre ile işsizlik ödeneği ödeniyor. 

İşsizlik ödeneği için 2002 yılı mart ayından 2017 yılı Ekim ayı sonuna kadar yaklaşık 8 milyon 962 bin kişi başvurmuş, bunlardan  5 milyon 706 bin kişiye 17,8 milyar lira ödeme yapılmıştır. 

Kısa çalışma ödeneği 

işyerinde çalışanların işten çıkmasını önlemek ve işyerinin devamlılığını sağlamak için işçilere ödenmek üzere işverenlere para yardımı yapılıyor. Bu yardıma kısa çalışma ödeneği deniliyor. Kısa çalışma ekonomik ve zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.  Kısa Çalışma Ödeneği uygulamanın başladığı 2005 yılından itibaren 2017 yılı Ekim  ayı sonuna kadar 228 bin 405 kişiye yaklaşık 212 milyon lira kısa çalışma ödeneği ödenmiştir. 

İşçilere ücret ödemesi 

İşçinin, iş ilişkisinden kaynaklanan ve işverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleri ile ödeme güçlüğüne düşmesinden önceki ödenmeyen en fazla üç aylık temel ücrete ilişkin alacakları Türkiye İş Kurumunca  Ücret Garanti Fonu’ndan ödeniyor. Ücret Garanti Fonu kapsamında, uygulamanın başladığı 2005 yılından  2017 yılı Ekim  ayı sonuna kadar 68 bin 543 kişiye yaklaşık 159 milyon lira ödeme yapılmıştır. 

Yarım çalışma ödeneği 

4447 sayılı Kanuna göre işçiye, haftalık çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin süresince doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenir. Yarım çalışma ödeneğinin amacı kadınların çalışma hayatından kopmasını önlemektir.  Doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık(çoğul gebelikte 18 haftalık) sürenin bitiminden itibaren  kadın işçilere istekleri halinde; 

– Birinci doğumda 60 gün, 

– İkinci doğumda 120 gün, 

– Sonraki doğumlarda ise 180 gün, 

– Çocuğu engelli doğan anneye bir yıl, 

Yarım çalışma ödeneği ödenecek.Yarım ücretin günlük tutarı asgari ücret kadar (59,25 TL)  oluyor. 

2016 yılı nisan ayından 2017 yılı Ekim ayı sonuna kadar 10 bin 997 kişi yarım çalışma ödeneğine başvurmuş, 10 bin 371 kişiye   17,5 milyon lira ödeme yapılmıştır. 

Güneş Gazetesi – 24.11.2017