İşsizlik maaşına hak kazanma şartları

Çalışanlar için ücret en önemli güvencelerden biridir. İşsiz kalındığı dönemlerde ise işsizlik maaşı ücretin yerini alan en büyük güvencelerden birini oluşturmaktadır. İşsizlik maaşına hak kazanmak için belli şartları yerine getirmek gerekiyor. Bu şartları açıklayalım.

Ödenekten kimler yararlanır?

Aşağıda belirtilen hallerde iş sözleşmesi sona erdirilen işçiler işsizlik parası almaya hak kazanırlar: 

– 4857 sayılı İş Kanununun 17. maddesinde belirtilen bildirim önellerine uygun olarak iş sözleşmesi işveren tarafından sona erdirilmiş olanlar. 

– Hizmet akdi, süresi belli olsun veya olmasın sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin 4857 sayılı İş Kanununu 24. maddesinin ahlak ve iyi niyet kuralları, zorlayıcı nedenler ve sağlık nedenleriyle sigortalı tarafından feshedilmiş olanlar. 

– İş Sözleşmesi, süresi belli olsun veya olmasın sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin 4857 sayılı İş Kanununun 25. maddesinin sağlık ve zorlayıcı nedenlerle işveren tarafından feshedilmiş olanlar. 

– İş Sözleşmesinin belirli süreli olması halinde, bu sürenin bitimi nedeniyle işsiz kalmak. 

– İşyerinin el değiştirmesi veya başkasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedenleriyle işten çıkarılmış olmak. 

Yararlanma süresi prim gününe göre değişiyor.

İş sözleşmesinin  sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;  

– 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı     işsizlere 180 gün, 

– 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,  

– 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün ödeme yapılır. 

İşsizlik maaşı nasıl belirleniyor?

İşsizlik maaşının miktarını  işten ayrılmadan önce alınan maaş belirliyor. Günlük işsizlik ödeneğinin miktarı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkı olmaktadır. Ancak işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin (1.647 TL) brüt tutarının yüzde seksenini (1.317,6 TL’yi)  geçemiyor. 

İşsizlik maaşı haczedilemiyor

İşsizlik maaşının ödenmesi ve yapılan kesintiler belirli kurallara bağlı. Buna göre;

– İşsizlik parası  her ayın sonunda aylık olarak işsizin kendisine ödenir. 

– İlk işsizlik ödeneği ödemesi ödeneğe hak kazanılan tarihi izleyen ayın sonuna kadar yapılıyor.

– Damga vergisi hariç herhangi bir kesintiye tabi tutulmaz. 

– Ölen sigortalı işsizlere ait fazla ödemeleri geri talep edilemez. 

– Nafaka borçları dışında haciz yapılamaz, başkasına devredilemez.  

Güneş Gazetesi – 23.09.2016