Uyanıklara Geçit Yok!

Soru: Yaş düzeltmesi işlemi emeklilikte bir avantaj sağlar mı?

CEVAP: Sigortalıların ilk kez sigortalı olunan tarihten önceki yaş düzeltmeleri, emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaktayken, ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra mahkeme kararıyla yapılan yaş düzeltmeleri emeklilik işlemlerinde dikkate alınmamaktadır. Dolayısıyla emeklilik için prim ödenecek şekilde sigortalı olunan tarihten önce yaş düzeltmesi söz konusu ise SGK düzeltilmiş yaş üzerinden emeklilik koşulları belirlerken, ilk kez uzun vadeli sigorta kollarına tabi olunduktan sonraki yaş düzeltmeleri emeklilik yaşını değiştirmemektedir. Sigortalıların konuyla ilgili açtığı davalar da SGK’nın bu konudaki uygulamasını değiştirici nitelikte kararlar vermemiştir.

Mahkeme kararıyla yapılan yaş düzeltmeleri konusunda durum böyleyken, nüfus müdürlüklerinin maddi hatası nedeniyle gerçekleşen yanlışların mahkemeye gerek kalmaksızın düzeltilmesi durumunda farklılık söz konusudur. Buna göre; bu durumdaki kişiler eğer mahkeme açmaksızın doğru doğum tarihlerinin Nüfus İşleri Genel Müdürlüğü veya nüfus müdürlükleri tarafından düzeltilmesini sağlarlarsa, bu düzeltme işlemi ne zaman yapılmış olursa olsun emeklilik işlemlerinde düzeltilmiş yaşa göre işlem görürler. Dolayısıyla sigortalıların bu kapsamdaki yaş düzeltmeleri emeklilik yaşlarını değiştirecektir.

Dayanak belgesinde doğru doğum tarihi yazmakla beraber daha sonra nüfus kütüklerine hatalı doğum tarihi işlenen kişilerin yaş düzeltmeleri söz konusu düzeltme ilk kez sigortalı olunan tarihten sonra gerçekleşmiş olsa bile emeklilik işlemlerinde dikkate alınacaktır.

Fakat mahkeme kararlarıyla gerçekleşen yaş düzeltmelerinin mutlaka sigorta girişi öncesi olması gerekmektedir. Aksi taktirde mahkeme olumlu sonuçlanıp yaş düzeltmesine karar verilse bile bu düzeltme emeklilik yaşını değiştirmeyecektir.

Soru: Eşimden ayrıldım, çocuğum ve kendim için nafaka bağlandı fakat eşim ödemiyor. Özel bir şirkette çalışıyor. Ücreti üzerine haciz uygulatabilir miyim?

CEVAP: İş Kanununa göre işçinin aylık ücretinin ancak dörtte biri haczedilebilir. Bütün borçlar bu kapsamda değerlendirilmiş fakat nafaka alacakları ayrı tutulmuştur. İşçinin ödemediği nafaka borçları için herhangi bir sınırlama bulunmayıp genel haciz sınırlarına uymak şartıyla ücretinin tamamı dahi haczedilebilecektir. Ücretin korunması kapsamında bulunan bu haciz yasağı gibi ücretin işçinin kendine karşı dahi korunması için ücrette devir yasağı getirilmiştir.

Özellikle evlilik içinde çıkan sorunlardan biri olan dikkatsiz borçlanmaya ilişkin getirilen başka bir düzenlemeye göre işçinin ücretinin dörtte birinden fazlasının devredilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Böylece işçinin hak ettiği ya da ileride hak edeceği ücret alacaklarının peşinen üçüncü kişilere devri engellenmiş, işçinin kendisinin ve ailesinin geçimini zorlaştıran durumların önüne geçilmek istenmiştir. Ücretin dörtte birinden fazlası devredilemediği gibi rehnedilmesi de engellenmiştir.

Milliyet Gazetesi – 23.07.2015