İsteğimle işten çıkarsam ne gibi haklarım olabilir?

Sözcü Gazetesi – 23.01.2013

1973 doğumluyum, ilk sigortamı lise son sınıfta 1990 yılında staj yaparken okul başlattı fakat staj döneminde ödeme yapılmadığı için SSK bu tarihi kabul etmiyor. Liseden sonra 1995 yılında aynı sigorta no.su ile sigortalı işe başladım. Size, sizin için kolay bizim için işin içinden çıkılmayacak birkaç sorum olacak. Bugün itibarı ile toplam gün sayım 4813, kaç yaşında emekli olacağım, kaç gün daha pirim eksiğim kaldı (18 ay askerlik içinde mi)? Şu anda halen çalışmakta olduğum şirkette 13 senemi doldurdum, kendi isteğimle çıkmam halinde ne gibi haklarım olabilir? Yusuf Kot

Staj döneminde emeklilikte esas alınan ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödenmiyor. Bu nedenle de staj başlangıcı sigortalılık başlangıcı, staj süresi de sigortalılık süresi olarak kabul edilmiyor. Ancak staj döneminde verilen sigorta numarası, tüm çalışma süresinde kullanılıyor.

4/a (SSK) statüsünden emeklilik için; sigorta başlangıcınız 23.11.1995 tarihinden önce ise 25 yıllık sigortalılık süresi, 55 yaş ve 5750 prim günü; sonra ise 25 yıllık sigortalılık süresi, 56 yaş ve 5825 prim günü şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce yaptıysanız, emeklilik yaşınız askerlik borçlanmasıyla bir yaş düşebilir.

Eksik prim gününüzü, sigorta başlangıç tarihinize göre aranacak prim gün sayısından mevcut prim gün sayınızı çıkartarak hesaplayabilirsiniz. Askerlik borçlanması yaparsanız, borçlandığınız süre prim gününüze ilave edilir.

Sigortalılık süreniz 15 yıldan, prim gününüz 3600 günden fazla olduğundan, yaştan emeklilik için gereken yaş dışındaki şartları sağlamış durumdasınız. SGK’dan alacağınızı kıdem tazminatı alabilir yazısını işvereninize ibraz ederek emeklilik için gereken yaşınızı beklemek üzere işten ayrıldığınızda kıdem tazminatına hak kazanırsınız. Hak kazanıp da kullanmadığınız yıllık ücretli izniniz varsa, işten ayrıldığınızda kullanmadığınız izin sürelerine ilişkin izin ücretlerinizin de ödenmesi gerekir.

Yüzde 45 engelliyim emekli olma şansım var mı, varsa nasıl?

Öncelikle Sözcüye hoş geldiniz. 1963 doğumluyum, 1986 ve 1991’de 2 doğum yaptım. 1999 yılında 10 gün ödenmiş SSK primim var. Doğuştan yüzde 45 engelliyim, emekli olma şansım var mı, varsa nasıl? Selime Dündar

Engelli hakkıyla emeklilik için prim gününüzü 4080 güne tamamlamanız gerekiyor. Her iki doğum da ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce olduğundan maalesef doğum borçlanması da yapamıyorsunuz.

Ancak sigorta başlangıcınız 08.09.1999 tarihinden önce ise 3600 prim günüyle yaştan emekli olabilirsiniz. Bunun için son 1260 gün kalana kadar isteğe bağlı sigortalı olabilirsiniz. Son 1260 günü 4/a (SSK) kapsamında prim ödeyerek 3600 günü tamamladığınızda 58 yaşınızı da doldurmuş olacağınızdan emekliliğe hak kazanırsınız. 

Emeklilik yaşını bekleyenler için herhangi bir değişiklik var mı?

01.02.1989 tarihinden itibaren sigortalıyım. Emeklilik için gereken 20 yıl, 5300 prim günü şartlarını tamamladım ancak yaşa takıldım. Bu konuyla ilgili herhangi bir girişim ya da değişiklik var mı hiçbir bilgim yok. Diğer emeklilik bekleyenler gibi ben de bu konuda mağdur durumdayım. Ailemden destekle yaşamaktayım. Yardımcı olursanız sevinirim. Gamze Taşdelen

Emeklilik için yaşının dolmasını bekleyenlere yönelik kanun değişikliği söz konusu olmadığı gibi, bu konuda bir çalışma da yok. Aksine bazı bakanlarımız Türkiye’de emeklilik yaşının düşük olduğunu dile getiriyorlar. Keşke sizin durumunuzda olanlar için yapabileceğim bir şey olsa, maalesef Yasaları hükümetin iradesi ile Türkiye Büyük Millet Meclisi yapıyor.

SSK’lı olarak devam etmelisiniz

Öncelikle SÖZCÜ gibi kişilikli bir gazetede yazmaya başladığınız ve biz okurlarını aydınlattığınız için teşekkür ederim. Ben 23.08.1967 doğumluyum. SSK başlangıcım 22.06.1994, prim ödeme günüm 6450’dır. 27.05.2012 tarihinde işten ayrıldım. 1994-2012 yılları arasında primlerim aralıksız olarak tavandan ödenmiştir. 06.08.1993-06.02.1994 tarihleri arasında askerlik yaptım, henüz borçlanma yapmadım. Şuan da çalışmıyorum. Merak ettiğim 3 şey var. Birincisi, emekli maaşımın düşmemesi için SSK mı yoksa Bağ-Kur’lu olarak mı devam etmeliyim? İkincisi, emeklilik için aranan 25 yıl sigortalılık süremden 6 yıl 8 ay kalmış olup, emeklilik yaşımı bekleyip kalan sigortalılık süremin prim ödemesini hiç yapmasam emekli olabilir miyim? Üçüncüsü, 6 yıl 8 ay kalan sigortalılık süremde prim ödemesi yapmadığım taktirde SSK’dan emekli olduğumda emekli maaşım düşer mi? Yaşar Tüylü

Emekli aylığınızın düşmemesi için SSK’lı olarak devam etmelisiniz. Prim gününüz yeterli, bundan sonra prim ödemeseniz de sigortalılık süresi ve yaşınızı doldurduğunuzda emekli olursunuz. Kalan sürede prim ödemezseniz emekli aylığınız düşmez. Kalan sürede tavanın altında prim öderseniz emekli aylığınız düşer. Bu arada, 30 gün askerlik borçlanması yaparsanız emeklilik yaşınızın 55’den 54 düşeceğini ve bir yıl erken emekli olabileceğinizi belirtmek isterim.

Emekli eşe bağlanacak dul aylığı oranı

Ben SSK, eşim Emekli Sandığı emeklisiyiz. Birimizin vefatı halinde diğerine dul maaşı bağlanıyor mu? Bağlanıyorsa yüzde kaç oranındadır? Ahmet Eronat

Her ikisi de emekli olan eşlerden birinin vefatı halinde sağ kalan eşe dul aylığı bağlanır.

Emekli Sandığından emekli olan kişinin vefatı halinde emekli aylığının, dul karı veya kocasına yüzde 50’si, aylık alan yetimi bulunmuyorsa yüzde 75’i bağlanıyor. SSK’dan emekli olanlar açısından ise durum farklı. SSK’dan emekli olan kişinin ölümü halinde sağ kalan eşe, yetim aylığı bağlanacak çocuk bulunmaması, sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde yüzde 75, aksi halde yüzde 50 oranında dul aylığı bağlanıyor.

Buna göre, Allah geçinden versin sizin vefatınız halinde, emekli aylığınızın yüzde 50’si eşinize bağlanır. Eşinizin vefatı halinde ise size, eşinizin emekli aylığının yüzde 75’i bağlanır.

Doğum borçlanması yapabilir miyim?

26.01.1970 doğumluyum. SSK başlangıcım 12.05.1988. Toplam prim gün sayım 4575. 1999 doğumlu bir oğlum var. Doğum borçlanması yapabilir miyim ve ne kadarını borçlanmam gerekir? Ne zaman emekli olabilirim ve ne zaman başvurmam gerekir? Figen

Emeklilik için 20 yıllık sigortalılık süresi, 44 yaş ve 5225 prim günü şartlarına tabisiniz. Doğumdan sonraki iki yıllık süre içinde çalışmadığınız 650 günü borçlanıp, prim gününüzü 5225 güne tamamlayabilirsiniz.

44 yaşınızı dolduracağınız 26.01.2014 tarihinden önce doğum borçlanmanızı yapıp primini ödeyerek, 2014 Ocak ayı sonuna kadar emeklilik başvurusu yaparsanız, Şubat 2014’den itibaren emekli aylığınız bağlanır.