Dava açarsanız iddialarınız ispatı size aittir

|Posta Gazetesi| |22.07.2011|

Soru: Özel eğitim ve psikolojik danışmanlık merkezinde sekreter olarak 25 Kasım 1996 da işe başladım. Fakat sigortamı 4 Kasım 1997 den itibaren başlatmışlar. Primlerimi de asgari ücret üstünden göstermişler. Fakat maaşım 1.400 TL. (son 7 aydır aldığım maaş) Geçen sene yeni şube açtılar. Eski eleman olduğum için beni oraya gönderdiler. İşler iyi gitmeyince kapatma kararı aldılar. Beni merkeze çekmediler. Patronum düzenimi bozmak istemiyorum dedi ve çıkışımı verdiler. Bir yıllık sigorta başlangıcım için ne yapabilirim? Hukuki yollarım nedir? Almam gereken para nedir? Yıllık izinlerimden 8 ay alacağım var.

Mehtap ERYILMAZ

Cevap: İş Mahkemesine  “hizmet tespit davası” açar, mahkemede 25 Kasım 1996 ile 4 Kasım 1997 arasındaki çalışmanızı ve aldığınız gerçek ücret tutarlarını kanıtlayabilirseniz, söz konusu çalışma sürenizi yargı yoluyla kazanabilir, prime esas kazanç tutarınızı da gerçek ücretiniz seviyesine yükseltebilirsiniz. Ancak, belirttiğimiz gibi iddialarınızın ispatı mahkemede size aittir. Çalıştığınız her yıl için son aldığınız brüt ücret tutarı kadar kıdem tazminatı, 8 haftalık ücretiniz tutarında ihbar tazminatı ve kullanmadığınız izinler içinde, 8 aylık ücretiniz tutarında izin ücreti almanız gerekir.

25 yılı dolduracağınız 1 Temmuz 2013 de emekli olabilirsiniz

Soru: 7 Nisan 1962 doğumluyum. 1 Ocak 1990 Bağ-Kur kaydım var. Ek 19 dan faydalandım. 10 yıl 6 ay 29 gün prim ödemem var. 720 gün de SSK ya prim ödedim. Halen sigortaya devam ediyorum. Askerliği önce yaptım yatırmamda fayda var mı? Ne zaman emekli olabilirim?

Selahattin KARABULUT

Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, askerlik sürenizi(18 ay kabul edilmiştir) borçlanmanızda da yarar var. Askerliğinizi borçlanıp, Bağ-Kurdan sonraki sigortalı çalışarak SSK ya ödediğiniz primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5450 gün prim ödeme ve 51 yaş şatlarına tabi olursunuz.  

1260 günden sonra prim ödemseniz de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Temmuz 1988 de emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kurda emekli olma şartlarını 1 Haziran 2002 deki prim ödemesi belirliyor

Soru: Kadınlarda Bağ-Kur emeklilik süresi kaç yıldır?

Ali PARLATICI

Cevap: Bağ-Kurluların emekli olma şartları hangi tarihte Bağ-Kurlu olmalarına ve ödedikleri prim gün sayısına göre değişiyor. Sorunuzdaki kadının bugüne kadar sigortası yoksa ve ilk defa Bağ-Kurlu olacaksa, emekli olmak için öncelikle 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeyecek. Ve prim ödemesini 25 tam yıla tamamlayacağı tarihe göre de, farklı yaş haddelini doldurması gerekir. Örneğin; bugün Bağ-Kurlu olan ve aralıksız olarak prim ödeyen bir kadın toplam primini 2036 yılı içinde 25 tam yıla tamamlayacağından, 59 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.

70 gün borçlan bir yıl erken emekli ol

Soru: 3 Ocak 1965 doğumluyum. 1 Ağustos 1988 yılından itibaren 29 Eylül 2006 yılına kadar Bağ – Kur’a primlerim ödendi.  30 Eylül 2006 yılından bu zamana kadar ise SSK’ ya primlerim ödendi. Askerliğimi Bağ –Kur’ lu olmadan önce 18 ay olarak yaptım. Askerlik borçlanmamı yaptırırsam ne zaman emekli olabilirim?

Yavuz KARTAL AKDENİZ / HATAY

Cevap: Askerlik sürenizin tamamını borçlanmanıza gerek yok. 70 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 70 gün geri gider ve SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 50 yaşınızı dolduracağınız 3 Ocak 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması yapmazsanız 51 yaşın dolmasını beklemeniz gerek. 70 gün askerlik borçlanması bir yıl erken emekli olmanızı sağlar.

25 yıl prim ödeyip 56 yaşı doldurmalısınız

Soru: 4 Ocak 1982 SSK girişimden 70 gün prim ödemem var. 5 Temmuz 1998 den günümüze kadar Bağ-Kurluyum. 600 gün olan askerliğimi yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? Emekli olunca direk maaşa bağlanabilir miyim?

MURAT

Cevap: Doğum tarihinizi ve askerlik yaptığınız tarihi bildirmemişsiniz. Sorunuzu askerliğinizi Bağ-Kur başlangıç tarihinden önce yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız 25 Ağustos 2021 tarihinde, 56 yaşınızı da dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 56 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Asgariden prim ödemişseniz 3600 günle emekli olmanızda kaybınız olmaz

Soru: 10 Şubat 1965 doğumluyum.(46 yaş)  3 Mart 1981 de SSK’ lı oldum. 3600 gün prim ödemem var. Bugünün koşullarında 3600 prim gün sayım üzerinden kaç yaşında emekli olabilirim? 3600 prim gün sayım emekliliği ile 5000 prim gün sayımı emekliliği arasında nasıl farklar vardır? Sizce hangisi daha avantajlıdır?

Arife TUNA

Cevap: 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle 18 yıldan fazla süredir sigortalı olduğunuzdan bu tarihte uygulamaya konan ve emekli olmayı oldukça zorlaştırdığından dolayı toplumda “ mezarda emeklilik” olarak adlandırılan 4447 sayılı yasaya tabi olmadan, eski yasa şartlarıyla emekli olacaksınız. Eski yasaya göre, yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 50 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz. Ayrıca, 1400 gün daha prim ödeyerek, 3600 gün olan prim ödemenizi 5000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olmanızda mümkün.

3600 günle daha erken emekli olur, 1400 günde prim ödemezsiniz. Bugüne kadar prime esas kazancın alt sınırı(asgari ücret olup bugün için 837 TL dir) üstünden prim ödemişseniz, 3600 günle emekli olmanız da bir kaybınız olmaz. Ancak, kalan 1400 gün primi prime esas kazancın üst sınırından(bugün için 5.440.50 TL dir) öderseniz, emekli aylığı hesabına esas ortalama kazancınız yükseleceğinden, emekli aylığınız bir miktar artar.

Ağabeyiniz yılbaşında emekli olabilir

Soru: Ağabeyiniz 1 Ocak 1965 doğumlu ve 1 Ocak 1983 tarihinden beri Bağ-Kur sigortalısı. Ağabeyim ne zaman emekli olur? Ne kadar prim ödemesi gerekmektedir?  Yaş sınırı kaçtır? Bilgilendirseniz memnun oluruz.

Abdurrahim GÖNÜLALAN

Cevap: Ağabeyiniz ara vermeden Bağ-Kurunu devam ettiriyorsa emekli olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi. Prim şartını sağladığından, 47 yaşını dolduracağı 1 Ocak 2012 tarihinde emekli olabilir.