2011’de vergiler yine dolaylı gelecek
|Hürriyet Gazetesi| |18.10.2010|

2011 yılı bütçe hedefleri ve Eylül 2010 bütçe gerçekleşmeleri açıklandı.

2010 yılının ilk dokuz aylık verilerine baktığımızda, vergi gelirlerinin yıl sonunda 193 milyar liralık hedefi aşıp 210 milyar liraya ulaşacağı fark ediliyor. Bu son derece olumlu bir gelişme.
Özellikle Kurumlar Vergisi (18), Dahilde Alınan KDV (22,6) ve İthalde Alınan KDV’de (30,1) gelirlerin parantez içinde belirtilen 2010 yıl sonu hedeflerini aşıp, sırasıyla 20.9, 26.1 ve 35.6 milyar liraya ulaşacağı tahmin ediliyor.

HEDEFLER AŞILIYOR
Tabloda 2011 yılına ait 232,2 milyar TL’lik vergi gelirleri hedefi, 2010 yılı gerçekleşme tahminleri ile birlikte gösterilmiştir.
Tabloyu incelediğimizde;
– 2011 yılında vergi gelirlerinde, 2010 yılı gerçekleşme tahminlerine göre, yüzde 10.5 oranında bir artış hedeflendiği göze çarpıyor.
– 2011 yılında; 2010 yılına kıyasla vergi gelirleri yönünden, ekonomideki olumlu gelişmeleri ve yeniden yapılandırma nedeniyle sağlanacak gelir artışını göz önüne aldığımızda, yüzde 10,5 artış hedefinin rahatça tutturulacağı hatta aşacağı, söylenebilir.
Bu yönüyle vergi gelirleri bakımından 2010 ve 2011 yılı göstergeleri olumlu.

YÜZDE 67’Sİ DOLAYLI
Vergi gelirlerine, dolaylı-dolaysız vergiler yönüyle baktığımızda, vergilerin 2011’de yine dolaylı geleceğini görüp yutkunuyoruz.
Kulakları çınlasın, eski Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 6 Ocak 2003 tarihli Milliyet Gazetesi’nde yayımlanan konuşmasında, şu açıklamayı yapmıştı;
“Biz, vergi adaletini sağlamak istiyoruz. Verginin adil, oranların makul olmasını istiyoruz. Ancak, dolaysız vergiler yüzde 30’lara düşmüş. Buna karşılık dolaylı vergiler yüzde 70’lere çıkmış. Dolaylı vergilerin oranının yüzde 70’lere çıktığı bir ülkede, vergi adaletinden bahsedilmesi mümkün değil. Bu çarpık yapıyı düzeltmek zorundayız. Bu yapı değişmedikçe de hedefe ulaşmak çok zor. Bu nedenle, gerçekleştireceğimiz vergi düzenlemeleriyle, öncelikle bu yapıyı ortadan kaldırmayı amaçlıyoruz.”
Aradan sekiz yıl geçti, halk arasındaki deyimle; eski tas eski hamam…
Üniversitelerde, öğrencilere bir ülkede vergi adaletinin bulunup bulunmadığı şu şekilde açıklanıyor;
“Bir ülkede toplanan vergilere bakıldığında, toplam vergi gelirleri içinde; dolaylı vergilerin oranı, dolaysız vergilerden yüksekse, o ülkede vergi adaleti yoktur, düşükse vergi adaleti vardır.”
Dönüp bakıyoruz; AB ülkelerinde, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı, ortalama yüzde 35. Türkiye’ye bakıyoruz dolaylı vergiler, KDV ve ÖTV ağırlıklı olarak yüzde 68 civarında.
Demek ki Türkiye’de vergi adaleti yok!..
Maliye Bakanı Şimşek de Bakanlık görevine başladığında, ayağının tozuyla bu konuya değinmiş ve dolaylı vergi oranının, yüzde 70’e yaklaştığı bir ortamda, sağlıklı bir vergi yapısı ve uygulamasından söz edilemeyeceğine dikkati çekmişti.
Evet… Teşhisler doğru ama olay teşhis etmekle bitmiyor; tedaviye de başlanmalı…