Tazminat ve izin paranız son aldığınız brüt ücret üstünden hesaplanır

|Posta Gazetesi| |16.07.2011|

Soru: 25 Haziran 2010 tarihinde işe başladım. Normal maaş olarak 1.600 TL alırken sigorta primim brüt 1.200 TL üzerinden 10 ay yattı. Daha sonrasında iyileştirme yapılarak maaşımla aynı oranda 3 ay daha yattı. Ve şu anda işten çıkarıldım. Yani 10 ay net 900 TL 3 ayda net 1.600 TL üzerinden prim yattı. Yıllık izin hak ettim. Ama kullanamadım (14 gün). Acaba tazminat olarak ne alırım? ( Kıdem- İhbar) Ve yıllık iznim nasıl değerlendirilir? Kısacası toplamda ne kadar bir tazminat alırım? Yaklaşık olarak 42 kişi işten çıkarıldı. Ve bir çok arkadaşım bu sorunun yanıtını bekliyor.

Ersin E.CAMKIRAN

Cevap: Her çalışma yılı için, son alınan brüt ücret tutarı kadar kıdem tazminatı, kullanmadığınız yıllık izniniz içinde, son aldığınız brüt ücretin 14 günlük tutarı kadar izin ücreti, iki haftalık ücretiniz tutarı kadarda ihbar tazminatı alırsınız.  

İsteyen hem Bağ-Kura hem de SSK ya prim ödeyebilir

Soru: 19993 yılından beri Bağ-Kurluyum. Ara vermeden prim yatırıyorum. Üzerimde ticari araç var. Bağ-Kuru kapatmadan, SSK ya geçmek istiyorum. Yeni çıkan torba yasayla bu mümkün mü? Bağ-Kuru kapatmadan SSK’lı olabilir miyim?

Duran SIĞIRCI

Cevap: Torba yasa olarak adlandırılan 6111 sayılı yasa ile 1 Mart 2011 tarihinden itibaren Bağ-Kur sigortalılarına, vergi kaydını kapatmadan ve faaliyetine son vermeden, sigortalı bir işte çalışarak 4/a sigortasına(eski adıyla SSK ya) prim ödeme hakkı getirildi. Faaliyetinize

son vermeden 4/a sigortalısı olabilirsiniz. Hatta isterseniz hem Bağ-Kur’a, hem SSK ya prim ödeyebilirsiniz.

İşe girmemişseniz dava açabilirsiniz

Soru: 3600 pirim ve 15 yıl sigorta şartlarına uymaktayım. Yani 6500 günlük sigortalıyım.  SSK girişim 1988 ve hala sigortalı olarak çalışıyorum. Bir kuruluşta 12 yıl çalıştım. Ve 2008 yılında kendi isteğim ile işten ayrıldım. İşten ayrılmadan SSK ’dan Bakırköy şubesine kıdem tazminatımı alabilir miyim diye  başvurdum. 2008 yılında hayır kendi isteğin ile ayrıldığın için tazminat alamazsın dediler. 3 Ay önce yani Nisan 2011 de eski çalıştığım yere gittim tazminatımı istedim. 2008 yılında başvursaydın verirdik. Ama şu an imkânsız dediler. Ama bu gün takip ediyorum aslında tazminatımı alabilirmişim. Aradan 3 yıl geçti. Kıdem  tazminatımı  alabilmem için, ne yapmam gerekiyor? İş mahkemesine dava açsam kazanma şansım olur mu?

Rahmi SEYHAN

Cevap: Emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarını yerine getiren, ancak yaş şartını yerine getiremeyen sigortalılardan isteyenler kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabilir. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartları ve erkekte 56-60, kadında 52-58 arasında değişen yaş şartları aranıyor. Dolayısıyla 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını tamamlayanlar kendi isteği ile de ayrılsalar bile kıdem tazminatı alabiliyor. Bunun için yapılması gereken, sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüklerinden   “kıdem tazminatı alabilir” yazısı alarak işverene ibraz etmekten ibaret bulunuyor. 2008 de SGK’ dan emekli ikramiyesi alabilir yazısı alarak, işverene ibraz etseydiniz, ikramiyenizi alabilirdiniz. Ancak, işten ayrıldıktan sonra bugüne kadar sigortalı olarak herhangi bir işte çalışmamışsanız, işten ayrılma iradenizin, emekli olacağınız yaşın dolmasını çalışmadan bekleyeceğinize karine teşkil ettiği iddia edilebilir.  Emekli ikramiyesinde 10 yıllık zamanaşımı süresi olduğundan, iş mahkemesine dava açarak kıdem tazminatınızı yargı yoluyla almaya çalışabilirsiniz.  Ancak, 2008 de işinizden ayrıldıktan sonra başka bir işe girerek çalışmışsanız veya hala çalışmaya devam ediyorsanız, işten ayrılmanız, çalışmadan yaşı bekleme iradesiyle olmadığından kıdem tazminatı alamazsınız. Çünkü, 8 Eylül 1999 da emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartlarının yanına yaş şartı da getirilmesi üzerine, süre ve prim şartını sağlayanlara kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı verilerek, çalışmak istemeyenlerin kıdem tazminatı  hakkı korundu.   

59 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: Doğum tarihim 8 Ekim 1956. İlk işe giriş tarihim 1991 dir. Ara tarihlerde yatmamış boşluklarım vardır. Toplam yatmış SSK’lı prim günüm 3625 gün. Halen çalışmaktayım. Hangi tarihte emekli olabilirim? 

Selami BOLULU

Cevap: Yaş haddinden emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 59 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 59 yaşınızı dolduracağınız 8 Ekim 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Vergi indirim hakkı alırsanız 3600 gün yeter  

Soru: 1967 doğumluyum. 1985 sigorta girişim var. 2915 gün pirimim var yüzde 42 özürlü raporluyum. Nasıl emekli olabilirim?

Faik DİREM

Cevap: Özürlü hakkıyla erken emekli olmak için vergi indirim hakkı almanız gerek.Vergi indirim hakkı alırsanız, emekli olmak için, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartına tabi olur ve 685 gün prim ödeyerek, 2915 gün olan prim ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

49 yaşınızı dolduruyorsanız emekli olabilirsiniz

Soru: İlk defa 12 Mart 1986 tarihinde sigortalı oldum. Toplam 7600 gün prim ödedim. Ne zaman emekli olurum?

Hayatı NALBANT

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Doğum tarihinizi bildirmemişsiniz. Süre ve prim şartını sağladığınızdan, 49 yaşınızı da dolduruyorsanız istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz. Doldurmuyorsanız 49 yaşınızı dolduracağınız zaman emekli olabilirsiniz.

15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Ağustos 2013 de emekli olabilirsiniz

Soru: 25 Şubat 1955 doğumlu bayanım. Ağustos 1998 ayı itibari ile isteğe bağlı sigorta primi yatırmaya başladım. Düzenli olarak primlerimi ödedim. Şu an 56 yaşındayım. Ve toplamda 13 yıl prim ödemiş durumdayım. Emekli olabilmem için ne zamana kadar prim ödemem gerekiyor? Beni aydınlatırsanız sevinirim.

Hayriye ÜNALDI / İZMİR

Cevap: Sorunuzdan SSK ya prim ödediğinizi anlıyoruz. SSK da yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 15 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız Ağustos 2013 ayında emekli olabilirsiniz. İsteğe bağlı prim ödemeleri 1 Ekim 2008 den itibaren Bağ-Kura sayıldığından prim ödemeye devam etmek istiyorsanız, Mart 2012 ayından itibaren isteğe bağlıdan çıkarak, sigortalı bir işte çalışarak prim ödemelisiniz.