Yaşı bekleyenlerin bir defaya mahsus emekli edilmesi söz konusu değil

|Posta Gazetesi| |14.08.2011|

Soru:3 Eylül 1972 doğumlu bayanım.  13 Ekim 1986 tarihinde işe başladım. 49 gün primim ödendi ve işten çıktım. 26 Haziran 1996 tarihinde kamu kurumunda daimi işçi kadrosunda tekrar işe başladım. Hala çalışmaktayım. Şuan itibariyle 5150   günden fazla prim ödemem var. Ne zaman emekli olabilirim? Yaşımı mı beklemem gerekiyor mu? Prim gün sayısını doldurup yaş bekleyenlere bir defaya mahsus emeklilik hakkı verilecek diye duydum. Bu doğru mudur? 1986 dan 1996 ya kadar sigortasız çalıştım. 2005 yılının Ocak ayında doğum yaptım. Bunlarında avantajı olur mu? Bu konuda bilgilendirirseniz sevinirim.

ZEYNEP

Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 43 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 43 yaşınızı dolduracağınız 2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Maalesef duyumunuz doğru değil. Prim ödeme şartını yerine getiren ve emekli olmak için yaşı bekleyenlerin bir defaya mahsus emekli edilmelerine ilişkin bir çalışma yok. Duyumunuz, Haziran ayındaki genel seçimler öncesi ortada dolaşan söylentiden başka bir şey değil. 1999’dan beri çıkartılan yasalara baktığımızda, emekliği kolaylaştıran değil, aksine emekli olmayı zorlaştıran düzenlemeler yapıldığını görüyoruz. Erken emeklilikle ilgili yasa çıkması çok zor. 

Gerek 1986 dan 1996 ya kadar sigortasız çalışmalarınız için dava açıp günlerinizi yargı yoluyla kazansanız, gerekse doğum borçlanması yapsanız bile bu işlemler, prim ödeme gün sayınızı artırır. Emekli olacağınız tarihi değiştirmez. Prim ödemeniz de yeterli olduğuna göre, ne mahkeme peşinde koşmanıza, nede doğum borçlanması yaparak ciddi bir ödeme yapmanıza gerek yok.

Ödediğiniz primi Devlete satamazsınız 

Soru: SSK prim parası Devlete satılabiliniyor mu? Satılırsa bir daha giriş yapılabiliyor mu? Biran önce cevap verirseniz sevinirim. Hayatım Buna Bağlı.

SONER

Cevap: Ödenen primlerin Devlete satılması gibi bir uygulama bulunmuyor. Ancak, emekli olunacak yaşı doldurmasına rağmen, emekli olacak kadar primi olmayanlar, talep etmeleri halinde ödedikleri primi  “toptan ödeme” adı altında geri alabiliyorlar.

Memurluktan önceki sigortalılık sürelerinin birleştirilmesi zorunlu

Soru: 14 Şubat 1962 doğumluyum. 9 Haziran 1980 sigortalı işe başladım. 2864 gün prim ödemem var. 15 Eylül 1993 tarihinden beri Emekli Sandığına bağlı çalışıyorum.
20 ay üzerinden askerlik boşlanmamı yaptım. Kadro derecem 4/1. Emeklilik için hizmet birleştirilir mi yapılır mı? Bana maliyet çıkar mı? Derecem de bir değişiklik olur mu?
Emeklilikte faydası olur mu? 15 Haziran 2011 tarihinde emekli olursam ne  kadar maaş alırım? Kaç yıl üzerinden ne kadar tazminat alırım?

Abbas BAYTATLI

Cevap: Memuriyetten önce geçen sigortalı çalışma sürelerinizin, zorunlu olarak birleştirilmesi ve 5434 sayılı Kanunun Ek 18 nci maddesine göre, emeklilik keseneğine esas aylığınızda değerlendirilmesi gerekmektedir. Siz bildirmeseniz de ileride Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından SSK’lı çalışmanız tespit edildiğinde, resen birleştirme ve intibak işleminiz yapılacak ve intibak farkınızdan dolayı tarafınıza borç çıkartılarak, kesenek farkları gecikme faizi ile birlikte tarafınızdan tahsil edilecektir. Birleştirmenin intibakınıza faydası olacaktır. Eğitim durunuzu belirtmemişsiniz. Sorunuzdan lise mezunu olduğunuzu anlıyoruz. Bu nedenle birleştirme sonrası emeklilik intibakınız 3 ncü dereceye yükselir ve son altı yıl siciliniz olumlu ise, tarafınıza 657 sayılı Kanunun 37 nci maddesi de uygulanırsa, emeklilikte 2 nci dereceye kadar ulaşabilirsiniz. Ancak ek göstergenizi emeklilikte kadro derecenizden şu anda da 4 ncü dereceden almaya devam edersiniz.

Bu durumda, 15 Ağustos 2011 tarihinde emekliye ayrılırsanız emekli aylığınızın 3 ncü derece, +650 ek göstergeden bağlandığını da varsayarsak, tarafınıza 938,57 TL emekli aylığı, 37,54 TL yüzde 4 ek ödeme(vergi iadesi yerine verilen)  ve memuriyette geçen 17 tam yılınıza karşılık 21.128,01 TL emekli ikramiyesi  ödenecektir. Bir ay daha çalışarak memuriyet  hizmetinizi 18 tam yıla tamamlarsanız, emekli ikramiyesi tutarınız 22.394,04 TL olur.

52 yaşınızı dolduracağını tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: İlk sigorta başlangıç tarihim 1 Ağustos 1995 dir. Bu tarihte 8 gün prim ödemem var. 1995 yılından 1997 yılına kadar arada sigorta boşluklarım var. 14 Eylül 1998 tarihinden bu yana aralıksız çalışmaktayım. Şu anda toplam 4736 gün prim ödemem bulunmaktadır. Ne zaman emekli olabilirim?

Gül AYKUT

Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. 1089 gün daha prim ödeyerek 4736 gün olan prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız şartıyla, 52 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

İhbar önelinde bulunmadan işten

ayrılırsanız işverene ihbar tazminatı ödersiniz

Soru: İş başı yaptığım firmada 8 ayım doldu. İşten ayrılmak istiyorum. Bildiğim kadarıyla, İş Kanununa göre 6 aydan fazla çalışanların bildirimden itibaren 1 ay çalışması gerekiyor. Bu 1 aylık süreci doldurmadan çıkarsam yaptırımı neler olur? Bunu öğrenmek istiyorum. Lütfen bilgilendirebilir misiniz?

SERKAN

Cevap: 6 aydan 1.5 yıla kadar çalışma süresi olanın ihbar önel süresi “4 haftadır”. İşten ayrılacağınız tarihten en az 4 hafta önce, işten ayrılacağınızı işverene bildirmeniz gerekir. Şayet ihbar önelinde bulunmadan işten ayrılırsanız, işverene 4 haftalık ücretiniz tutarında “ihbar tazminatı” ödemeniz gerekir.  

Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 10 yıldır

Soru: Babam 1 sene evvel emekli olduğunda kıdem tazminatını iş yerinden almadı. Şimdi almak istiyoruz. Nasıl gibi bir yol izlememiz gerekir?

Koray KARADENİZ

Cevap: Babanız, emekli olduğunda alamadığı kıdem tazminatının ödenmesi için işverene noterden bir ihtar çeksin. İhtarda belirteceği süre içinde kıdem tazminatı ödenmezse, İş Mahkemesine dava açabilir. Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi 10 yıl olduğundan süre olarak sorun yok. 

Prim ödemeseniz de 44 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz

Soru: 1970 doğumluyum. Şubat 1988 de sigortalı oldum. 5907 gün prim ödemem var. Bu şartlarda hangi tarihte emekli olabilirim?

MUKADDES

Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5225 gün prim ödeme ve 44 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 44 yaşınızı dolduracağınız 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.