Babanız son yedi yıl kuralına tabi olduğundan emekli sandığından emekli olamaz

Posta Gazetesi – 11.09.2011

Soru: Babam SSK emeklisi. Ancak 14 yılı aşkın süre emekli sandığına prim ödemiş. 3.5 yıl SSK primi ödeyip, hizmetlerini SSK da toplanmış ve SSK dan emekli olmuş. Günümüzde en çok prim ödenen kurumdan emekli olunduğu düşüncesiyle, geriye dönük Emekli Sandığından emekli olunabilir mi?

Behzat MERLİH

Cevap: “Çalışma hayatı boyunca fazla prim ödenen kurumdan emekli olunur” kuralı, ilk defa 1 Ekim 2010 tarihinden itibaren sigortalı olanları kapsıyor. Babanız gibi 1 Ekim 2010’dan önce sigortalı olanlar, primi ödenen son yedi yılda(son 2520 gün prim ödemesi içinde) fazla prim ödenen kurumdan, eşit sayıda prim ödenmişse en son tabi olunan kurumdan emekli olunuyor.  Nitekim babanızda son yedi yılda SSK’ya 3.5 yıl prim ödemiş. 3.5 yılda Emekli Sandığında ödemiş. En son tabi olduğu kurum SSK olduğundan, SSK’dan emekli olmuş. Babanız bugün için geriye yönelik olarak Emekli Sandığından emekli olması mümkün değil.

Biran için babanızın emekli sandığı şartlarıyla emekli olma hakkı olduğunu varsaysak bile, 25 tam yıl prim ödemesi olmadığından, Emekli Sandığından emekli olamaz. Emekli Sandığından emekli olması için, 7.5 yıl daha prim ödeyerek toplam prim ödemesini 25 tam yıla tamamlaması gerekirdi. 

Kıdem tazminatı alınan dönem için emekli olurken ikinci kez tazminat alınamaz

Soru: 24 Ocak 1964 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Mayıs 1986 dır.16 sene SSK’lı olarak çalıştım. 2002’de işten çıkarıldım. 2007’den beri başka bir şirkette SSK’lı olarak çalışmaya devam ediyorum. 18 ay olan askerlik süremi borçlandım ve bedelini yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? 2002’de çıkarıldığım şirketten tazminat aldım. Emekli olduğumda 16 senenin ikramiyesi var mı? Yoksa sadece 2007’den sonra ki çalıştığımın ikramiyesini mi alacağım?

Bekir KARABAŞ

Cevap: Askerlik yaptığınız tarihi belirtmemişsiniz. Sorunuzu sigorta başlangıç tarihinden önce askerlik yaptığınız varsayımına göre cevaplandırıyoruz. Askerlik borçlanması sigorta başlangıç tarihinizi 18 ay geri götürerek, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi,  5225 gün prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlıyor. Prim ödemeniz yeterli olduğundan 48 yaşınızı dolduracağınız 24 Ocak 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz.

2002 deki işinizden kıdem tazminatını alarak ayrılmışsınız.  Kıdem tazminatı alınan dönem için bir kez daha kıdem tazminatı alınamaz. Dolayısıyla, emekli olacağınız zaman son çalıştığınız işyerinde geçen çalışma süreleriniz için kıdem tazminatı alabilirsiniz.

9000 gün yerine 5675 günle emekli olacağınızdan SSK’dan emekli olmanız avantajlı

Soru:20 Mayıs 1964 doğumluyum. SSK başlangıç tarihim 1 Eylül 1995’tir. Prim gün sayım 531 gün. Çiftçi Bağ-Kur girişim 1 Şubat 2003’tür. Hala aralıksız primlerimi ödüyorum. Askerliğimi 1984-1985 yıllarında yaptım. Askerlik borçlanması yaparsam, SSK dan mı? Yoksa çiftçi Bağ-Kurundan mı daha erken emekli olabilirim? Ve emekliliği kaç yaşında hak edebilirim?

Nedim MAVİLİ/ İSTANBUL.

Cevap: SSK’dan emekli olmanız avantajlı. Çünkü: Çiftçi Bağ-Kurundan emekli olmak için en az 25 tam yıl(9000 gün) prim ödemeniz gerekiyor. Oysa SSK’da 5675 günle emekli olmanız mümkün. Şöyle’ ki; askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süreniz kadar(20 ay kabul edilmiştir)  geri giderek, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemenizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

Yıllık izin süresi en son çalışılan işyerindeki kıdeme göre hesaplanır

Soru: Şu anda çalışmakta olduğum işyerinde yeni başladığım için, yıllık ücretli izin olarak 14 iş günü verilmektedir. 2001-2006 arası 5 yıl kesintisiz Bağ-Kur hizmet kaydım var. İş yerimde hizmet birleştirmesi için evraklarımı vermiş durumdayım. Yıllık ücretli izin süremde değişiklik olur mu?

Umut YAVUZ

Cevap: Çalıştığınız işyerinde bir yılınızı doldurmuşsanız, yıllık ücretli izin hakkınız 14 gündür. İşyerinin  uygulaması doğru. Yıllık ücretli izin süresinin hesabında, çalıştığınız işyerindeki kıdeminiz dikkate alınır.  Başka işyerlerindeki çalışma süreniz ve Bağ-Kurlu olduğunuz sürenin önemi yoktur. Bağ-Kur prim ödeme sürenizi işyerine ibraz ederek yıllık izin sürenizi artıramazsınız.

Kendi isteğinizle ayrılırsanız kıdem ve ihbar tazminatı alamazsınız

Soru: 3 yıldır şehir dışında bir firmada şantiyede çalışıyorum. Bu aralar evleneceğimden dolayı bir süre kendi memleketimde aileme yakın yerde çalışmak istiyorum. Fakat maddi sıkıntılarımdan dolayı da 3 senedir çalıştığım işyerimden, yasal haklarımı alarak ayrılmak istiyorum. Tüm yasal haklarımı alıp tazminatlı işten ayrılmam acaba mümkün mü? Bu konuda bilgi verirseniz sevinirim.  

Halil KORKMAZ

Cevap: Kendi isteğinizle işinizden ayrılmanız halinde, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı almanız mümkün değil. Ancak, 15 yıl sigortalılık süreniz ve 3600 gün prim ödemeniz varsa, kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılmanız mümkün. Bunun için yapmanız gereken, bulunduğunuz yerdeki sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden alacağınız “ kıdem tazminatı alabilir” yazısını işveren ibraz etmekten ibarettir.

Yurtdışında ev kadını olarak geçen sürelerinizi borçlanıp emekli olabilirsiniz

Soru: Borçlanarak emekli olmak için bir sorum var. 5 Mayıs 1972 doğumlu bir bayanım. Şubat 1991 beri Almanya’da yaşıyorum. Hiç çalışmadım. 1993 ve 2001 doğumlu 2 çocuğum var. Türkiye’de ne zaman ve hangi kurumdan emekli olabilirim? Kaç para ödemem gerekiyor? Ve ne zaman başvurabilirim?

Sevgi TOP

Cevap: Almanya’da ev kadını olarak geçen 20 yıllık sürenizi borçlanabilirsiniz. 20 yıllık süreyi, yılsonuna kadar borçlanıp bedelini ödediğinizi varsayarsak, 4/b sigortasında(eski adıyla Bağ-Kurda) emekli olmak için; 20 tam yıl prim ödeme ve 48 yaş şartlarına tabi olursunuz. Borçlanmadan sonra prim ödemseniz de, 48 yaşınızı dolduracağınız 5 Mayıs 2020 tarihinde emekli olabilirsiniz. Yılsonuna kadar borçlanma yaparsanız 20 yıllık süre için 64.296 TL ödemeniz gerekir.
 

Çocuk bakıcısına ödenen ücret vergiye tabi değil ancak prime tabi

Soru: Doğum iznim bittiğinde çocuğuma bakmak için bir kadın tutacağım. Ben işteyken gündüzleri evde çocuğuma bakacak kadın için vergi ve sigorta primi ödemem gerekiyor mu?

Ayşe YILMAZ/İSTANBUL

Cevap: Evde çocuğunuza bakan kadına(dadıya) ödediğiniz ücret, gelir vergisinden müstesna tutulduğundan, gelir vergisi ödemeyeceksiniz. Ancak ödediğinizi ücret sosyal sigortalar primine tabi. Bunun için Sosyal güvenlik kurumundan işyersi sicil numarası alıp, her ay prim ödemeniz gerekiyor.