İş kazasında gözü kör olan ne yapacak?
Okuyucularımdan Mehmet N. Oto tamir atölyesinde çalışırken bir demir parçasının gözüne çarpması sonucunda sol gözünün kör olduğunu, iş kazasının Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirildiğini ve tedavisinin devam ettiğini, bu aşamadan sonra ne yapması gerektiğini soruyor. Mehmet Bey’e acil şifalar dilerim. Türk Borçlar Kanunu ile iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre işverenin çalışanların gözleri dahil bütün vücut bütünlüğünü koruma yükümlülüğü var.
Mehmet Bey’in bir gözünün görme yeteneğini iş kazası sonucunda kaybetmesi nedeniyle meslekte kazanma gücünü yüzde 10’dan fazla kaybettiği anlaşılıyor. Bu nedenle sürekli iş göremezlik ödeneği bağlanması gerekmektedir. Bunun için Mehmet Bey’in Sosyal Güvenlik Kurumu’na tahsis talep dilekçesi ile başvurması gerekiyor. Çalışanlar, iş kazaları sonrası ayrıca maddi ve manevi tazminat talep edebiliyor. Bu kapsamda Mehmet Bey de iş kazası sonucunda maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Tazminat davalarını açıklayalım.
Maddi tazminat davası açılması
Maddi tazminat, zarar görenin iktisadi durumunun iş kazası öncesi duruma getirilmesi için zarar veren tarafından yapılan ayni ve nakdi ödemeler olarak anlaşılmalıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından aylık bağlandıktan sonra, “Kurum’un bağladığı aylığın yetersiz olması” ileri sürülerek işveren hakkında maddi tazminat davası açılabiliyor.
İş kazasında maddi tazminatın miktarının belirlenmesinde işverenin kusur oranı belirleyici oluyor. İşverenin kusur oranı yüksekse tazminat miktarı da buna paralel olarak artıyor. Maddi tazminat davasını iş kazasına uğrayan işçi açabileceği gibi işçi ölmüşse mirasçıları da açabilir.
Manevi tazminat davası açılması
Manevi tazminat davasının konusunu manevi zarar oluşturmaktadır. Manevi zarar denilince iş kazası sonucunda çalışan ile ilgili duyulan üzüntü ve acılar anlaşılmalıdır. Manevi tazminat davasını işçinin kendisi, eşi, çocukları, kardeşleri anne ve babası açabilir. Akrabalık bağı olmayan çalışanın arkadaşlarıda üzüntü duyduklarını belirterek manevi tazminat davası açabilirler.
Tazminat miktarını ne etkiler?
Tazminat davalarının işçi yönünden kazanılmasında belirleyici unsurların başında işverenin kusur oranı gelmektedir. İşverenler iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini gereği gibi yerine getirmemişlerse kusur oranı yüksek olacaktır. Örneğin Mehmet Bey’e işvereni iş sağlığı ve güvenliği eğitimi vermemişse, gözlük gibi kişisel koruyucu donanımları vermemişse, çalıştığı işle ilgili mesleki eğitim aldırmamışsa, işe girişte sağlık raporu alınmamışsa ve devamında periyodik olarak sağlık muayenesi yaptırılmamışsa kusur oranı yüksek olacaktır.
Güneş Gazetesi – 08.01.2016