8 Eylül 1999 dan sonra sigortalı olanlar 15 yıl süre ve 3600 günle kıdem tazminatı alarak ayrılamazlar

|Posta Gazetesi| |05.06.2011|

Soru: Yaklaşık 1 ay önce 15 yıl ve 3600 prim gününü dolduran çalışanların kıdem tazminatı alabilmesi için belli bir tarihten önce sigortalarının başlamış olması gerektiğini yazmıştınız. Yazınızı saklıyordum ancak kaybetmişim. Bana bu bilgiye nerden ulaşabileceğimi söyleyebilir misiniz? Gazetenizin sitesinde de yazıyı bulamadım. Tarihi de tam hatırlayamıyorum. İlgilenirseniz çok sevinirim.

M.Aykut BOZKURT

Cevap: İlk defa 8 Eylül 1999 ve daha önceki bir tarihte sigortalı olanlar, yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme, erkek 56-60, kadın 52-58 yaş şartlarına tabi bulunuyor. (emekli olunacak yaş haddi, süre, prim ve erkek 55, kadın 50 yaş şartlarını birlikte sağladığı tarihe göre  belirleniyor)  8 Eylül 1999 dan önce sigortalı olanlar, yaş haddinden emekli olmak için aranan bu şartlardan 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarını sağlayan sigortalılar kıdem tazminatını alarak işyerinden ayrılabiliyor.

8 Eylül 1999 dan sonra ilk defa sigortalı olanlar, yaş haddinden emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 4500 gün prim ödeme kadın 60, erkek 62 yaş şartlarına tabi. Dolayısıyla, ilk defa 8 Eylül 1999 dan sonra sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödemesiyle kıdem tazminatını alarak işinden ayrılamazlar.

İlk defa sigortalı olduktan sonraki yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz

Soru: Babamın yıllardır çektiği bir çilenin çözümünü bulmak istiyorum. Kendisi kemik yaşı olarak 46 yaşında. Ancak dedemden kaynaklanan nedenlerden dolayı kimlikte 40 yaşında gözüküyor. 6000 SSK gün sayısı var. Ayrıca 1985 ten bu yana çalışıyor. Mahkemeye başvurup kemik yaşını ortaya çıkarırsak, SSK dan emekli olma durumu var mı acaba ?

Yahya BAYER

Cevap: Emeklilik işlemlerine ilk defa sigortalı olunduğu tarihte, nüfusta kayıtlı olan doğum tarihi esas alınır.  İlk defa sigortalı olunan tarihten sonraki yaş düzeltmeleri(mahkeme kararıyla) emeklilik işlemlerinde dikkate alınmaz. Babanızın yaşını mahkeme kararıyla düzeltebilirsiniz. Ancak emeklilik işlemlerinde, düzeltmeden önceki doğum tarihi dikkate alınır.

Emeklinin izni olmadan emekli aylığına haciz konamaz

Soru. Kardeşimin Ziraat Bankası’na olan borcu, annemin üzerine olduğu için banka emekli maaşına Mart ayından beri el koydu. Tek geliri emekli aylığı olan anneme bankanın maaşına el koyma hakkı var mı? Yoksa hangi yol izleyerek tekrar maaşını alabilir?

 Cihat Atlı

Cevap: Emekli aylığı, nafaka ve prim borçları dışındaki borçlar için emeklinin muvafakati(izni) olmadığı sürece haciz edilemez. Anneniz, emekli aylığının haczedilebileceğine dair bankaya yazılı bir muvafakat(izin) vermemişse, emekli aylığına haciz koyamazlar. Bulunduğunuz yerdeki icra hâkimliğine haczedilemezlik şikâyetinde bulunmanız halinde konan haciz kaldırılır.

Yetim aylığı işsizlik ödeneğinin kesilmesini gerektirmez

Soru: Ocak 2011 den bugüne kadar işsizlik ödeneği almaktayım. Geçen ay rahmetli annemden (SSK) yetim aylığı bağlandı. İŞKUR ve SSK’ya yetim aylığı aldığımda işsizlik maaşı da alabilir miyim? diye sorduğumda iki farklı cevap aldım.  Sonradan başım ağrımaması adına işsizlik ödeneği alırken; yetim aylığı da alabiliyor muyum?

Emine KASAP

Cevap: İşsizlik ödeneği almakta iken, gelir getirici bir işte çalıştığı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı(emekli aylığı) bağlandığı tespit edilenlerin işsizlik ödeneği kesilir. İşsizlik ödeneği alırken yetim aylığı bağlanması, işsizlik sigortası kanununda hak düşürücü neden olarak sayılmadığından işsizlik ödeneği kesilmez.

Prime esas kazancın tavan tutarı üstünden prim öderken asgariden prim ödemek aylığı düşürür

Soru:1 Haziran 1967 doğumluyum. 1 Ocak 1983 tarihinde SSK’lı oldum.7813 gün prim ödemem var. 1 Haziran 1967 Doğum tarihim Asliye Hukuk Mahkemesinin 30 Nisan 1984 Gün ve 1984/281 ES-1984/327 sayılı kararı ile 1 Haziran 1965 olarak tashih edildi.

1)Yaş tashihinin emekli aylığı bağlanmasında esas alınıp alınamayacağı,

2)Ne zaman emekli olabilirim?

3) Mayıs 2011 İş akitim fesh edildi. Prim gün sayım dolduğundan emeklilik yaşını beklerken yatırılmayan primlerin emeklilik maaşını nasıl etkilediği,

Nurittin ÖZDEMİR

Cevap:1) Emeklilik işlemlerine ilk defa sigortalı olunduğu tarihte nüfusta kayıtlı olan doğum tarihi esas alınmaktadır. Bu nedenle ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonraki mahkeme kararıyla yaptırdığınız yaş düzeltmesi emeklilik işlemlerinizde dikkate alınmaz. Emeklilik işlemlerine esas alınacak doğum tarihiniz 1 Haziran 1967 dir.

2)Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 47 yaşınızı dolduracağınız 1 Haziran 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.

3)Primleriniz, prime esas kazancın alt sınırı(asgari ücret olup bugün için 796.50 TL dir)) veya buna yakın bir tutar üstünden ödeniyorsa, emekli olana kadar prim ödememenizin, herhangi bir sakıncası bulunmuyor. Ancak, primleriniz prime esas kazancın tavan(bugün için 5.177.25 TL dir) veya tavana yakın bir tutar üstünden ödeniyorsa,  aynı şekilde prim ödemeye devam etmek, emekli aylığını artırır. Ancak, prim ödenmemesi hak etmiş olduğunuz aylık da düşmeye yol açmaz. Fakat, prime esas kazancın tavan tutarı veya tavana yakın bir tutar üstünden prim öderken, emekli olacağınız tarihe kadar daha düşük bir kazanç tutarı üstünden, örneğin, asgariden prim ödemek emekli aylığı tutarını düşürür. Prime   esas kazancın taban tutarı üstünden prim ödemektense, hiç prim ödememek daha iyi.

Sözleşmede deneme süresi yoksa bir ayı doldurmadan çıkarttığınız işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundasınız

Soru: Bir işçiyi, bir ay çalışma gününü doldurmadan işine son verirsek ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır mıyız?

GÜLER

Cevap: İşçi ile yaptığınız iş sözleşmesine deneme süresi koymamışsanız, bir ayı doldurmadan çıkarttığınız işçiye, iki haftalık ücreti kadar ihbar tazminatı ödemek zorundasınız. Ancak iş sözleşmesine deneme süresi koymuşsanız. Örneğin, 30 gün, 60 gün gibi. Deneme süresi dolmadan işten çıkarttığınız işçiye ihbar tazminatı ödemezsiniz.

Bir yıl askerlik borçlanmasıyla Aralık 2011 de emekli olabilirsiniz

Soru: 10 Aralık 1963 doğumluyum. 1983 de askere gittim. 1985 de geldim. 7 Nisan 1986 da Bağ-Kura kayıtlandım. 18 ay askerlik borçlanmamı yapmadım. Yalnız Bağ-Kurda hizmetim 25 yıl 1 ay 24 gün dolmuştur. Ne zaman emekli olabilirim?

Serhat ÖNAL

Cevap: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, 49 yaşınızı dolduracağınız 10 Aralık 2012 tarihinde emekli olabilirsiniz. Askerlik sürenizin bir yılını borçlanmanız halinde, 48 yaşınızı dolduracağınız 10 Aralık 2011 tarihinde emekli olabilirsiniz.