Hasta bakıcılığı yapan kişiye kıdem tazminatı ödenir mi?
Annem SGK’ya bağlı yaşlı bakım evinin yatıyor. Daha iyi ilgilenilsin diye dışarıdan özel bakıcı tuttum. Bakıcıya sigorta yaptırdık, her ay sigortası yatırılıyor ve maaş bordrosu imzalatılıyor. Annem işveren ben de vasisi (mahkeme kararı ile) olarak işverenim. Annemin vefatı durumunda bakıcı otomatik olarak işsiz kalacaktır. Bu durumda bakıcının tazminat durumu ne olacaktır? Annemin babamdan aldığı 3 aylık maaş dışında hiçbir geliri yoktur. Bu durumda ne yapmam gerekiyor? Semra Padar
İşçinin kıdem tazminatından yararlanabilmesi için İş Kanuna tabi olması gerekiyor. İş Kanunu kapsamı dışında kalan ve Borçlar Kanunu hükümlerine göre istihdam edilen işçiler kıdem tazminatından yararlanamıyorlar. İş Kanunun 5. maddesine göre de ev hizmetlerinde çalışanlar İş Kanunu kapsamında olmadıklarından kendilerine kıdem tazminatı ödenmiyor.
Hasta bakıcılığı yapan kişiler için özel bir belirleme yapılmamış. Ancak istihdam şekline ve yaptığı işe bakıldığında, ev hizmetlerinde çalışanlarla benzerlik gösteriyor. Zira söz konusu kişiyi açmış olduğunuz bir işyerinde çalıştırmıyorsunuz, annenize bakıcılık yapıyor. Kişisel görüşüm, annenize bakıcılık yapan kişinin iş sözleşmesinin, annenizin vefatı nedeniyle sona ermesi halinde kıdem tazminatı ödenmesi gerekmeyeceği şeklinde. Ancak ihtilaf halinde kararı yargı verecektir.
Annem 4/a’dan nasıl emekli olabilir?
Annem 11.05.1953 doğumlu. 14.05.1971 işe girişli. 05.12.1974 işten çıkmış. 1110 prim günü var. Annem 4/a’dan nasıl emekli olabilir? Nilüfer Duman
Anneniz prim gününü 3600 güne tamamladığında 4/a (SSK) statüsünden emekli olur. Prim gününü tamamlamak için 1230 güne kadar isteğe bağlı sigortaya prim ödeyebilir. İlk defa sigortalı olduğu tarihten sonra doğan iki çocuğu için doğum borçlanması yapabilir. Böylece, doğumdan sonraki ikişer yıllık süre içindeki çalışmadığı günleri borçlanarak 720’şer günden 1440 gün kazanması mümkün olabilir.
Ancak isteğe bağlı sigortalı olacaksa, doğum borçlanmasını isteğe bağlı sigortalı olmadan önce yapmalı. Doğum borçlanması yapması mümkün olmaz veya borçlanabileceği süre 3600 günü tamamlamaya yetmezse, kalan süreyi 4/a kapsamında çalışarak tamamlaması gerekir.
5280 gün prim ödeyenle 3600 gün prim ödeyen aynı maaşı alır mı?
13 Nisan 2000’de 5280 gün çalışmış olarak, emekli olmak için müracaat ettim. Ekim ayında emekliliğim geldi, 3600 gün prim ödeyip emekli olan ev hanımlarıyla aynı maaş bağlandı. Şimdi yeni intibak zamlarıyla, 870 TL olan maaşım 910 TL oldu. Hala 3600 gün prim ödeyenlerle aynı. 5280 gün kar kış işe gidip gelen bir bayanla evde oturup 3600 gün prim ödeyen aynı maaş zammını alır mı, yoksa bir yanlışlık mı var? Lütfen beni aydınlatır mısınız? Tuna Erkut
Emekli aylığı hesaplamasında alt sınır aylığı diye bir uygulama var. Sigortalının, üzerinden prim ödediği kazanç tutarları ve prim ödeme gün sayısı dikkate alınarak hesaplanan emekli aylığı, alt sınır aylığı ile kıyaslanıyor. Yüksek olan tutar emekli aylığı olarak bağlanıyor.
Üzerinden prim ödediği kazanç düşük olan kişiler ile 3600 günden emekli olanların hesaplanan emekli aylıkları, alt sınır aylığından düşük çıktığından, kendilerine alt sınır aylığı bağlanıyor. Her ikisine de alt sınır aylığı dikkate alınarak aylık bağlandığından, emekli aylıkları aynı veya birbirine yakın oluyor.
Primleriniz düşük kazanç üzerinden ödenmiş ise bu sonucun çıkması doğal. Diğer yandan, intibak zammından Ocak 2000’den önce emekli olanlar yararlandılar. Siz bu tarihten sonra emekli olduğunuzdan zaten intibak zammı almadınız. Aylığınızdaki artış, emekli aylıklarına yılbaşı itibariyle yapılan zamdan kaynaklanıyor.
5000 günü veya 55 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz
Doğum tarihim 10.02.1960, SSK ilk girişim 20.08.1976. Çalışmaya devam etmekle birlikte gün toplamım 3750, ne zaman emekli olurum? Abdul Hamit Özkara
8 Eylül 1999 tarihinde sigortalılık süreniz 23 yıldan fazla olduğundan eski hükümlere tabisiniz. Prim gününüzü 5000 güne tamamladığınızda emekli olabileceğiniz gibi, bundan sonra prim ödemeseniz de 55 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2015’de yaştan emekli olabilirsiniz.
Kızınız yurtdışı borçlanmasıyla emekli olabilir
01.05.1974 doğumlu kızım, 07.10.1996 tarihinde ilk defa sigortalı işe başladı. 21.08.1997 tarihinde de işten ayrılıp yurt dışına gitti. Toplam 292 gün sigortalı çalışması var. Kızım isteğe bağlı olarak dışarıdan ödeme yapmak suretiyle emekliliğe hak kazanabilir mi? Ne süreyle ve ne miktarda ödeme yaparak ne zaman emekli olabilir? Mahmut Özmen
Kızınızın yasal ikametgâhı Türkiye’de değilse, diğer bir deyişle ikametgâhını bulunduğu ülkeye aldıysa isteğe bağlı sigortalı olamaz. İsteğe bağlı sigortalı olabilmiş olsa da, prim ödediği süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirildiğinden 4/b statüsünden emekli olmak durumunda olacaktı.
Kızınız yurtdışında çalıştığı süreleri, çalışmıyorsa ev hanımı olarak geçen süreleri borçlanarak da emekli olabilir. Hem de 4/a (SSK) statüsünden. Ödeyeceğiniz isteğe bağlı sigorta primi ile borçlanma karşılığı ödeyeceğiniz prim tutarı da değişmiyor. 4/a statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 53 yaş ve 5900 prim günü şartlarına tabi. Emekliliği için gereken süreyi borçlanarak emekli olabilir. Emeklilik için gereken yaşını doldurana kadar kısım kısım borçlanabileceği gibi, defaten de borçlanabilir.
25 tam yıl prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz
26.03.1991’de ilk defa sigortalı olarak işe başladım ve 01.12.1991 tarihine kadar çalıştım. 10.12.1991 tarihinde 4 aylık yedek subay eğitimimi tamamladıktan sonra 1992 Mayıs ayında kıta görevime başladım ve 1992 Aralık ayında teğmen olarak teskere aldım. 1996 Ocak ayından beri aktif Bağ-Kur’lu olarak çalışmaktayım. Ne zaman emekli olabilirim? Lütfi Kanlı
Dört aylık sınıf okulu sürenizi borçlanmanız halinde, 4/b (Bağ-Kur) statüsünden emeklilik için 25 tam yıl (9000 gün) prim günü ve 54 yaş şartlarına tabi olursunuz. Doğum tarihinizi belirtmemişsiniz. 25 yıl prim günü ile 54 yaş şartını en son yerine getirdiğiniz tarihte emekli olmaya hak kazanırsınız.
Eşiniz 5600 prim günü ve 49 yaş şatına tabi
Eşim 30.07.1980 doğumlu. 01.05.1993 tarihinde sigorta başlangıcı ve 4500 iş günü var. Şu anda çalışmıyor. Emekli olması için gereken gün sayısını tamamlamak için dışarıdan isteğe bağlı sigorta yaptırmak istiyoruz. Emekli olabilmesi için gereken gün sayısı ve yaş nedir? Ya da emekli olabilmesi için daha iyi bir yol var mı? Hakkı A.
Eşiniz 4/a (SSK) statüsünden emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 49 yaş ve 5600 prim günü şartlarına tabi. Sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurduğu tarihten itibaren başlıyor ve 30.07.2018’de, yaşı ise 30.07.2029’da doluyor. Eksik olan 1100 günü isteğe bağlı sigortalı olarak tamamlayabilir. Kendisi için en uygun emeklilik seçeneği de bu.
Sözcü Gazetesi – 05.03.2013
