Sigortanın üstünlüğü prensibi geldi

Posta Gazetesi – 04.12.2011

Soru: 10 Şubat 1965 doğumluyum. 10 Ekim 1983 tarihi itibari ile 300 gün sigortam var. 10 Eylül 1990 tarihinden beri Bağ-Kurluyum. Halen Bağ-Kurum devam etmektedir. Yalnız 1 Haziran 2011 den beri başka bir yerde de SSK’lı olarak çalışmaktayım. Aynı anda mükellefiyetim devam etmekte. Her iki kurumada prim ödenmeye devam ediyorum. Hangi kurumdan, ne zaman emekli olabilirim?

Hacı EZBER

Cevap: Kamuoyunda Torba Kanun olarak adlandırılan 6111 sayılı yasa ile, 1 Mart 2011 tarihinden itibaren önce başlayan sigorta geçerli ilkesi terk edildi ve yerine sigortanın üstünlüğü prensibi getirildi. Bu 1 Mart 2011 den itibaren sizde olduğu gibi, Bağ-Kur sigortalıların vergi mükellefiyetlerini kapatmadan, faaliyetlerini terk etmeden sigortalı çalışabilecekleri anlamına geliyor. Bir işyerinde sigortalı çalışmaya başlayanın, Bağ-Kur sigortası kapanıyor. Sigortalı isterse sizin gibi hem SSK’ya, hem Bağ-Kura prim ödeyebiliyor. Bu durumda emeklilik açısından SSK geçerli oluyor. Bağ-Kura ödenen priminin kazancı, SSK’ya ödenen primin kazancı ile birleşiyor. Bu şekilde emekli aylığı hesabına esas ortalama kazanç tutarı yükseltilmiş oluyor. Bağ-Kura ödenen prim kısa vadeli sigorta kolları açısından dikkate alınıyor. Buda sigortalının kendi işyerinde uğrayacağı iş kazası veya yakalanacağı meslek hastalığı acısından sigortalıyı güvence altına alıyor.

Sonuç olarak, sigortalı çalışmanızı 1 Aralık 2014 tarihine kadar devam ettirmeniz halinde, SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde eder ve 25 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 47 yaş şartlarına tabi olarak, 1 Aralık 2014 de emekli olabilirsiniz.

Bağ-Kurda 25 tam yıl prim ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. Bağ-Kurda 51 yaşınızı dolduracağınız 10 Şubat 2016 tarihinde emekli olabileceğinizden, SSK’dan emekli olmanız avantajlı.

Babanız emekli sandığına tabi olduğu için şanslısınız aylığız kesilmez

Soru: Bir sorum olacak; babamdan dolayı emekli sandığından yetim aylığı almaktayım. SSK’lı bir işe girdim. Yetim aylığım kesilir mi?

EYLÜL

Cevap: Babanız Emekli Sandığına tabi olduğu için şanslısınız. SSK’lı çalışmaya başlamanız, Emekli Sandığından aldığınız yetim aylığını kesmez. Şayet babanız SSK veya Bağ-Kurlu olsaydı, sigortalı çalışmaya başladığınızda yetim aylığınız kesilecekti.  Evlenmediğiniz veya memur olmadığınız sürece babanızdan aldığınız yetim aylığı kesilmez. Rahat olun.

Prim borcunuz 30 Nisan 2008 itibariyle 60 aydan fazlaysa silinmiştir

Soru: Bağ-Kura 63 ay prim borcum var. Borcumun ve prim günlerimin silinmesini istiyorum. Çünkü 2 yıldır SSK’lı olarak çalışıyorum. 18 ay daha çalışırsam son 3,5 yılı SSK’lı tamamlamış olacağım. Ve SSK’dan emekli olmak istiyorum. SSK’dan emekli  olabilir miyim?

Adnan SARIKOÇ

Cevap: Bağ-Kura 30 Nisan 2008 tarihi itibariyle 60 aydan fazla prim borcu olanların sigortalılıkları durduruldu ve prim borçları silindi. 30 Nisan 2008 tarihi itibariyle 63 ay prim borcunuz varsa(veya 60 aydan fazla) prim borcunuz silinmiştir. Ancak, bu ay itibariyle 60 ay veya daha az prim borcunuz varsa, silinmesi mümkün olmadığından prim borcunuzu ödemek zorundasınız.

Primi ödenen son yedi yılda sigortalı çalışarak, SSK ya en az 1260 gün(3.5 yıl) prim öderseniz SSK şartlarıyla emekli olma hakkı elde eder ve prim ödeme ve yaş şartını da sağladığınızdan SSK’dan emekli olabilirsiniz.

Görevdeyken yüzde 40-59 rapor alan memur yaş aranmadan emekli olabilir 

Soru: 22 Ocak 1965 doğumluyum. Memur olarak işe başlama tarihim 19 Ağustos 1988 dir. Birinci sorum şu: ayağımın biri sakat-dalağım yok. Şuanda sakat raporu alsam emekli olabilir miyim? Bunun için ne yapmam gerekiyor?

İkinci sorum: 1983 yılındaki staj sigorta numaram emekliliğime etki eder mi?

Nedim DOĞAN

Cevap:1) SGK’ nın yetkilendirdiği hastanelerin sağlık kurulundan alacağınız raporun, SGK Sağlık Kurulunca incelenerek en az yüzde 40-59 arasında işgücü kaybına uğradığınız sonucuna varılırsa, 18 yıldan fazla süredir hizmetiniz olduğundan, yaş şartı aranmadan özürlü hakkıyla yaş şartı aranmadan emekli olabilirsiniz.(5510 sayılı kanun geçici 4 ncü md.) 

2) Staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediğinden emekliliğinize hiçbir faydası yok.

Dedenizin prim eksiğini borçlanarak tamamlayamazsınız

Soru: 1934 doğumlu olan dedem vefat etti. 1977 yılında sigortalı olarak, toplam 99 gün çalışmış. Bu durumda emekli olma şansı nedir, Borçlanarak emekli olabilir mi?

Fazlı ŞİMŞEK

Cevap: Dedeniz vefat ettiği tarihi bildirmemişsiniz. 1 Ekim 2008 den sonra vefat etmişse, borçlanarak eşine ve varsa hak sahibi çocuklarına aylık bağlatmak mümkün değil. 1 Ekim 2008 den önce vefat etmişse, varsa yurtdışı çalışma süresi ve askerlik süresini borçlanarak toplam prim ödemesini 900 güne tamamlayabilirseniz, eş ve hak sahibi çocuklarına aylık bağlatabilirsiniz. Bunun dışında borçlanma yaparak gün tamamlamanız mümkün değil.

Babanız 22 Ekim 2012 de emekli olabilir

Soru: Babam ne zaman emekli olabilir?  12 Ocak 1955 doğumlu. Sigorta başlangıç tarihi Şubat 1997’dir. 2.994 gün çalışarak prim ödemesi var. Yurtdışı çalışması olan 2799 günü borçlanarak bedelini yatırdı. Askerlik borçlanması yapmasının faydası olur mu? 

Metin SIRKINTI

Cevap: Babanızın yurtdışında çalışma tarihlerini bildirmemişsiniz. Sorunuzdan babanızın sigorta başlangıç tarihinden önce yurtdışında çalıştığı anlaşılıyor. Ve sorunuzu bu varsayıma göre cevaplandırıyoruz. 

Babanız muhtemelen 20 ay askerlik yapmıştır. Askerliğini de borçlanması halinde, SSK da emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabi olur. Prim ödemesi yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemese de, 25 yıllık sigortalılık süresini dolduracağı 22 Ekim 2012 tarihinde emekli olabilir.  

Babanızın ya yurtdışı çalışması ya da kuruma bildirilmeyen çalışması olması lazım 

Soru: 1973 SSK girişli olan babam 2007 de vefat etti. Askerlik dâhil 858 gün prim ödemesi var. Emekli olabilmesi için ne yapabiliriz?

Çetin ATASEVEN

Cevap: Babanızdan dolayı annenize ve varsa hak sahibi çocuklarına ölüm aylığı(dul-yetim aylığı) bağlanabilmesi için, 5 yıl sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemesi lazım. Ancak askerliğini borçlansa dahi toplam primi 858 güne yükseliyor ve 34 gün prim eksiği kalıyor. Babanın yurtdışında çalışması varsa 34 gününü borçlanabilirsiniz. Ayrıca, çalıştığı işyerlerinde SSK ya bildirilmeyen günleri varsa hizmet tespit davası açarak 34 gün kazabilirseniz, primi 900 güne tamamlar ve ölüm aylığı bağlatabilirsiniz. Bunun dışında maalesef primini 900 güne tamamlamanız mümkün değil.