Yabancı dadılar devlete 43 milyon TL kazandırdı
Akşam Gazetesi – 03.02.2013

Çalışma Bakanlığı’nın yabancı dadılara yönelik yaptığı düzenlemeler meyvelerini veriyor… Cezadan korkan aile Bakanlığa koşunca başvurular patladı. 2012 Şubat’ta 70 başvuru gelirken, bu rakam 5 ay sonra 1.700’e çıktı. Artış tam 24 kat…

Çok sayıda yabancı ülke vatandaşı kadın ülkemize çocuk ve yaşlı bakımı veya genel olarak ev hizmetleri için gelmekte. Her yıl bir önceki yıla göre artan sayılarda kadın sınırımızdan giriş yapmakta ve en az bir – iki yıl Türkiye’de kalarak, çalışıp para biriktirmekte. Tahminlere göre yaklaşık 50 bin yabancı ülke vatandaşı kadın 2012 yılında bu amaçlarla ülkemize giriş yaptı.

1.000 DOLAR KAZANAN VAR

Kadınlar, genellikle komşu ülkelerden gelmekte. Rusya, Ukrayna, Moldova, Ermenistan’dan çok sayıda kadın bu amaçla ülkeye giriş yapmakta. Son birkaç yıldır Gürcistan’dan gelenlerin sayısı ise diğer ülke vatandaşlarının sayısına yaklaşmakta. Filipin vatandaşları da, İngilizce biliyor olmaları nedeniyle ailelerce tercih edilmekte. 

Yabancı dadılara ödenen ücretler büyük şehirlerde aylık ortalama 600-1000 dolar arasında değişiyor. Bu dadıların 2012 yılının ortalarına kadar neredeyse tamamı ülkemizde kaçak olarak çalışmaktaydı. Kaçak olarak çalışan yabancı kadınların sayılarının artık yüzbinli rakamlara dayanması, aldıkları piyasa ortalaması ücretlerin yasal asgari ücretin üzerinde oluşması ve asıl olarak kendi vatandaşlarımızın iş imkanlarını kısıtlaması nedenleriyle Çalışma Bakanlığı geçtiğimiz yılın ortalarına doğru bunları kayıt altına alacak bir seri düzenleme yaptı.

AİLELERİ KORKU SARDI 

ÇALIŞMA Bakanlığı’ndan önce, Bakanlar Kurulu kararıyla yabancı ülke vatandaşlarının vize muafiyet süreleri yeniden düzenlendi. Üç ay Türkiye’de kalan bir yabancının kendi ülkesinde üç ay kalmadan tekrar Türkiye’ye girmesinin önü kapatıldı. Bu kararla beraber özellikle kaçak olarak yabancı dadı çalıştıran ailelerde panik başladı. Çoğu çocuğunu ya da bakıma muhtaç anne veya babasını bu yabancı dadılara bırakan aileler ne yapacaklarını şaşırdı.

Başvurular 24 kat arttı

Geçtiğimiz yıl ortasında başlayarak günümüze kadar kanuni yollarla dadı çalıştırmak isteyenlerin sayısında patlama yaşandı. Çalışma Bakanlığı Yabancı Çalışma İzinleri Dairesi 2012 yılının şubat ayında 70 başvuru alırken bu rakam 2012 yılı temmuz ayında 1.700 başvuruya çıktı. Daire başkanlığındaki memur sayısı iki katına çıkartıldı. Bugüne kadar Çalışma Bakanlığı’na yaklaşık 12 bin izin başvurusu yapıldı. Bunların neredeyse tamamına yakını çalışma izni aldı. Çalışma izni çıkanlar için işverenleri ayda yaklaşık olarak 300 TL sigorta primi ödemekte. Bu da şu anlama gelmekte, ayda SGK’nın kasasına 3 milyon 600 bin TL girmekte, yıla vurduğumuzda ise bu rakam 43 milyon 200 bin TL’ye ulaşmakta. Bu işin SGK boyutuyla kazancı. Ayrıca bu yabancıların SGK’ya emeklilik gibi herhangi bir yükleri de yok.

19 milyon TL de ceza

ÇALIŞMA Bakanlığı izin verilenlerin dışında kaçak çalışanları tespit edip bunları çalıştıranlara ve yabancılara ceza da kesti. Bunun tutarı da, 2012 yılında kaçak çalıştığı tespit edilen 2.638 yabancı için 19 milyon 120 bin TL. Kesilen prim ve ceza tutarlarını topladığımızda devletin kasasına giren tutar yaklaşık olarak 62 milyon 320 bin TL.

Evde yabancı dadısı olan ne yapmalı?

İLK gereken, yabancı dadılar için ikamet izninin çıkarılması. Bu izin için İl veya İlçe Emniyet Müdürlükleri’ne başvurmak gerekli. Son dönemde bu izinler kolay çıkmakta. Ancak izin verilirken ön şart ikamet izni alınan kişi için on gün içinde Çalışma Bakanlığı’na ‘çalışma izni’ başvurusu yapılması. Çalışma Bakanlığı’na başvurular internet yoluyla da yapılabilmekte. Ayrıca elden müracaat da yapılabilir. Bakanlık başvuruların neredeyse tamamını kabul etmekte.

Kaçak çalıştırana 7.325 TL ceza var

YABANCI dadı için başvuru sırasında ücret en az brüt asgari ücret seviyesinden gösterilmeli. Bir de uyarı; eğer dadıları kaçak olarak çalıştırırsanız ve bu durum Bakanlık tarafından tespit edilirse, 2013 yılı rakamlarıyla 7.325 TL idari para cezası ödersiniz ve ayrıca yabancı dadı da 731 TL öder ve sınır dışı edilir. Hassas bir konu dikkat etmek gerek…

Bakan’dan ustaca manevra

İŞTE bu noktada Çalışma Bakanlığı usta bir manevrayla çaresiz kalan bu aileleri bir anlamda kurtaracak, onları yasal sürecin içine itecek bir karar aldı. Bakan Faruk Çelik talimatıyla bir genelge çıkarıldı. Bu genelgeyle eskiden yabancı çalıştırmak için SGK’ya en az asgari ücretin bir buçuk katı kadar ücret göstermek gerekirken, bu oran asgari ücret seviyesine çekildi. Ayrıca geçtiğimiz yaz aylarının başında çıkarılan bir kerelik af ile de kaçak durumda olanların kaçak durumları sona erdirildi. Ev hizmetlerinde yabancı kadın çalıştırma ile ilgili bürokratik süreç kolaylaştırıldı. İstenen evrakları tamamlayan herkese izin verilmesinin önü açıldı.