Eve gelen temizlikçi kadın için her ay “ücret bordrosu” hazırlanacak

Evime haftada bir gün gelen temizlikçinin ayda dört gün için primini nasıl ödeyebilirim? Günlük 100.- TL veriyorum. Aylık primi ne kadar tutar? Kuruma benim gitmem gerekir mi? Yasemin Değirmencioğlu

Evde temizlik, çocuk bakımı, yemek vb. işler için kadın çalıştıranların, bu kişileri sigortalı yapmak zorunda olduklarını yazdığımızdan bu yana, okurlarımızdan bu kişileri nasıl sigortalı yapacakları, primlerini nasıl ödeyecekleri konusunda oldukça yoğun soru aldık. Bütün soruları tek tek yanıtlamanın zorluğu karşısında, konuyu Yasemin Hanımın sorusu bağlamında ele alıp özetlemeyi uygun bulduk.

Evde temizlik, çocuk bakımı, yemek vb. işler için kadın çalıştıranların, önce Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’na “İşyeri Bildirgesi” ile başvurup, “işyeri numarası” almaları gerekiyor. Başvuru sırasında, işyeri bildirgesi ekinde işyerinin (temizlikçinin geldiği evin) adresini gösterir yerleşim belgesi, işverenin imza beyannamesi verilmesi gerekiyor. Kuruma bizzat müracaat halinde, kimlik tespiti ile birlikte imza beyanının verilmesi durumunda ayrıca imza beyannamesi istenmiyor.

Sigortalı işe giriş bildirgesi ve aylık prim ve hizmet belgesinin e-Sigorta yoluyla bildirilmesi gerektiğinden, ikinci işlem olarak ilgili formla başvurarak “Kullanıcı Kodu ve Kullanıcı Şifresi”alınacak. Başvuru, işveren tarafından yapılabileceği gibi, yetki verilmesi talep edilen kullanıcılar (Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler) tarafından da yapılabilecektir. Ancak bu durumda yetki verilmesi talep edilen kişiye vekâletname vermek gerekiyor.

Temizlikçi kadının, işyeri bildirgesinde bildirilen çalışmaya başlayacağı tarihten itibaren bir ay içinde, alınan şifre ile internet üzerinden “Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi” verilecek.

Her ay, temizlikçi kadının çalıştığı gün sayısı ve ödenen ücrete göre “ücret bordrosu” hazırlanacak.

Çalıştığı ayı izleyen her ayın 23. günü saat 23,59’a kadar, internet üzerinden “Aylık Prim Ve Hizmet Belgesi” verilecek. Belgede kadının ay içindeki çalışma günü, ödenen ücret ve hesaplanan primler gösterilecek.

Ayın belli günlerinde (örneğin haftada 1-2 gün) çalıştırılan kadın ile “kısmi süreli iş sözleşmesi”(part-time çalışma sözleşmesi) düzenlenecek ve bu sözleşme bir defaya mahsus olmak üzere eksik gün bildirimine ilişkin bilgi formu ekinde elden veya APS, taahhütlü ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla SGK’ya verilecek.

Hesaplanan prim tutarı, Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin verildiği ayın sonuna kadar ödenecek.

Ücret net olarak ödendiği için bir günlük prime esas kazanç ve sigorta primleri ise şöyle hesaplanacak.

Hesaplamayı Yasemin Hanım için yaparsak, günlük 100 TL ödendiğine göre, brüt kazanç tutarı (100 TL/85×100)= 117,65 TL olacak. Ayda 4 gün çalışma olduğunda, (117,65×4)= 470,60 TL, aylık prime esas kazanç tutarı olacak.

Ücret bordrosunda, (470,60×0,14)= 65,88 TL sigorta primi sigortalı hissesi, (470,60×0,01)= 4,71 TL işsizlik sigortası sigortalı hissesi kesintisi yapılacak. Ev hizmetlerinde çalışanların ücretleri gelir vergisine tabi olmadığından, gelir vergisi hesaplanmayacak ve ödenmeyecek.

Aylık prim ve hizmet belgesinde ise (470,60×0,345)=162,58 TL sigorta primi; (470,60×0,03)=14,12 TL işsizlik sigortası primi hesaplanacak. Buna göre ayda 4 gün temizliğe gelen ve kendisine günlük 100 TL ödenen kadın için her ay 176,70 TL sigorta primi ödenecek.

Sigortam ve gelirim yok, devletten maaş alabilir miyim?

50 yaşımdayım. Sigortalı girişim hiç olmadığı gibi gelirim de yok. Devletten yardım alabilir miyim, alabilirsem nasıl alabilirim? Cengiz D.

Sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ve aylık almayan, sigortalı bir işte çalışmayan, nafaka bağlanmış veya bağlanması mümkün olmayan, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen, 65 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarına devlet maaş bağlıyor. Diğer şartları sağlasanız da yaşınız yeterli olmadığından, maaş bağlanması mümkün değil.

55 yaştan emekli olabilir miyim?

3 Nisan 1959 doğumluyum. 1 Mayıs 1983 sigorta başlangıcım. 4400 prim günüm var ve halen çalışıyorum. 55 yaştan emekli olabilir miyim? İlhan

55 yaş şartıyla emekli olabilmeniz için, 8 Eylül 1999 tarihi itibariyle en az 23 yıl sigortalılık sürenizin bulunması gerekiyor.  Sigortalılık süreniz 23 yıldan az olduğundan, yaştan emeklilik için getirilen yaş kademesi gereği, ancak 59 yaşınızı dolduracağınız 3 Nisan 2018 tarihinde emekli olabilirsiniz.

Diğer yandan normal emeklilik için 25 yıl sigortalılık süresi, 47 yaş ve 5150 prim günü şartlarına tabisiniz. 750 gün daha prim ödeyip, prim gününüzü 5150 güne tamamladığınız tarihte emekli olmaya hak kazanırsınız.

Türkiye’de nasıl emekli olurum?

Ben Almanya’da yaşayıp, 1979 doğumluyum. Almanya’da 10 senedir sigortalıyım. Türkiye’de de 2013 yılında 1 aydır sigortalı çalışıyorum. Nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Mehmet Deveci

Yurtdışı hizmet borçlanması yaparsanız, Türkiye’deki sigorta başlangıcınız, borçlandığınız süre kadar geri gider. Türkiye’deki sigorta başlangıcınızı gün ve ay olarak vermemişsiniz. En az, sigorta başlangıcınızı 30 Nisan 2008 tarihi öncesine götürecek süre kadar borçlanmanız halinde, 4500 prim günü ve 60 yaş şartıyla 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz.

Emeklilik yaşımın 58 olduğu doğru mu?

10 Aralık 1974 doğumlu bayanım. İşe ilk giriş tarihim 20 Aralık 1993. Ancak bu tarihte SSK’lı olarak sadece işe giriş çıkış yapılmıştı. Daha sonra 1997-2000 yılları arasında toplam 26 ay SSK’lı çalışmam var. 5 Eylül 2001 tarihinde memur olarak işe başladım. 1993 yılındaki giriş çıkış işleminin ve SSK’lı sürenin emeklilikte bana bir faydası var mı? Hesaplama sitelerinde emeklilik yaşım 58 olarak çıkıyor, doğru mu? Acaba ne zaman emekli olacağım? Ebru Dönmez  

Emekli Sandığından emeklilik şartlarının belirlenmesinde, fiilen prim ödenen süreler dikkate alındığından, 1993 yılındaki sigorta başlangıcınızın faydası olmaz. Ancak 1997-2000 yılları arasındaki 26 aylık çalışmanızın, hizmet süreniz açısından faydası olur. Emeklilik şartlarınızın belirlenmesinde de faydası olmakla birlikte, 23 Mayıs 2002 tarihi itibariyle SSK dahil hizmet süreniz üç yıldan az olduğundan, 58 yaş şartlarına tabi oluyorsunuz. 23 Mayıs 2002 öncesi toplam hizmetiniz üç yıldan fazla olsaydı, 55 yaş şartına tabi olacaktınız. 58 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olursunuz.

Sözcü Gazetesi – 01.10.2013