23 Nisan 2015 tarihinde yürürlüğe giren 6645 sayılı Torba Yasa ile getirilen son borç silme düzenlemesinin uygulama esasları, 30 Nisan 2015 tarih ve 2015/13 sayılı SGK Genelgesi ile belirlendi ve uygulama start aldı.  

30 Nisan 2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin Bağ-Kur prim borcu olanların, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31 Temmuz 2015 tarihine kadar ödememeleri halinde, prim ödemesi olanların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, prim ödemesi bulunmayanların ise tescil tarihi itibariyle Bağ-Kur sigortalılıkları üç aylık sürenin sonunda bilgisayar programı aracılığıyla durdurulacak.

Durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak dikkate alınmayacak, bu sürelere ilişkin prim borçları SGK’ca takip edilmeyecek, yani silinecek.

İsteyen üç ay beklemeyecek

İsteyen, 1 Mayıs 2015 ile 31 Temmuz 2015 tarihleri arasındaki üç aylık ödeme süresini beklemeden, sigortalılıklarının durdurulması ve borçlarının silinmesi için başvurabilecek.

Özellikle Bağ-Kur dışındaki sigortalılıklarına bağlı olarak emekliliğe hak kazanan ancak Bağ-Kur prim borcu nedeniyle emekli olamayanlar, üç aylık ödeme süresini beklemeden sigortalılıklarının durdurulması ve borçlarının silinmesi için başvurup, emekli olabilecekler.

Borçlarını yapılandıranlar da yararlanacak

Bağ-Kur prim borçlarını yapılandırıp da yapılandırması bozulanlar veya taksit ödemeleri devam edenlerden, 30 Nisan 2015 tarihi itibarıyla 12 ay ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu olanlar da prim borçlarını sildirebilecekler.

Bunun için başvuru formu ile dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurarak, yapılandırmalarının iptal edilmesini talep etmeleri gerekiyor. Ancak yapılandırdığı borcunun tamamını ödeyenler ile ödediği taksitler sonrası 30 Nisan 2015 tarihi itibariyle kalan prim borcu 12 aydan az olanlar, bu uygulamadan yararlanamayacak.

Bağ-Kur prim borçlarını 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48. maddesine göre taksitlendiren ve tecil talebi bozulmuş veya bozulmamış olanlar da 30 Nisan 2015 tarihi itibariyle 12 ay ve daha fazla prim borcu bulunması şartıyla taksitlendirmesinin iptal edilmesini, sigortalılıklarının durdurulmasını ve prim borçlarının silinmesini talep edebilecekler.  

Bağ-Kur sigortalılığı devam edenler

30 Nisan 2015 tarihi itibariyle Bağ-Kur prim borcu silinenlerin, Bağ-Kurlu olmasını gerektiren faaliyetleri devam ediyorsa, 1 Mayıs 2015’den itibaren sigortalıkları tekrar başlatılacak. Yani sigortalıkları bu tarihten itibaren aktif olacak ve bu tarihten itibaren her ay prim tahakkukları devam edecek.  

Adına Bağ-Kur prim borcu çıkmasını istemeyenler, ya 30 Nisan 2015 tarihi itibariye işini terk edecek ya da 1 Mayıs 2015’den itibaren sigortalı bir işte çalışarak SSK’ya prim ödeyecek.  

1 Mart 2011’den itibaren Bağ-Kurlular, faaliyetlerini terk etmeden kendi işyerinde olmamak şartıyla, başka bir işyerinde sigortalı çalışarak SSK’ya prim ödeyebiliyor. Bu durumda Bağ-Kur sigortası sonlanıyor. İsteyen sigortalı yazılı başvuru yaparak hem SSK’ya hem de Bağ-Kur’a prim ödeyebiliyor. Bu durumda da ay içinde ödenen prim gün sayısı 30 gün olarak kabul ediliyor. Üstünden prim hesaplanan kazanç tutarları 4/a statüsünde birleşiyor. Yani SSK’ya sayılıyor. Bu da ileride kazanç tutarıyla orantılı olarak emekli aylığına olumlu yansıyor.

Silinen günler tekrar kazanılabilecek

Bağ-Kur sigortalılığı durdurulup prim borcu silinenler, primlerin ilişkin olduğu sigortalılık sürelerini kaybediyorlar. Ancak durdurulan sigortalılık süreleri, daha sonra talep tarihindeki prime esas kazanç tutarları üzerinden prim ödenerek geri kazanılabilecek.

İhya (sigortalılık süresini geri kazanma) kısmi olarak, yani ihtiyaç kadar değil, durdurulan sigortalılık süresinin tamamı için yapılabilecek. Sigortalının vefatı halinde hak sahipleri de güncel değerler üstünden prim ödeyerek sigortalılık sürelerini tekrar kazanabilecekler.

Borcu silinen sağlık yardımı alabilecek

Bağ-Kur’a 60 günden fazla süre prim borcu olanlar sağlık yardımı alamıyor. Bu nedenle prim borcunu sildirenler de sağlık yardımı alamıyordu. Prim borçları silindiğinde borçtan kurtulacaklar. Ancak sağlık yardımı almak için, geriye doğru bir yıl içinde 30 gün prim ödenmiş olması gerekiyor. Prim borcu silinenler, 1 Mayıs 2015’den itibaren 30 gün prim ödediklerinde sağlık yardımı alabilecekler. 

GSS primi de istenmeyecek

Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında, genel sağlık sigortasının yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2012’den 30 Nisan 2015 tarihine kadar durdurulan süreler için, genel sağlık sigortası (GSS) uygulanmayacak. Yani geçmişe yönelik GSS prim borcu çıkartılmayacak.