Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
GÜMRÜK MUAFİYETİ TEBLİĞİ
(SERİ NO: 2)
(06 Haziran 2017 Tarihli ve 30088 Sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlanmıştır)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğ, gerçek kişiler tarafından serbest dolaşıma giriş talebinde bulunulacak şahsi eşya, genel amaçlarla serbest dolaşıma girecek diğer eşya, işyeri nakli suretiyle serbest dolaşıma girecek sermaye malları ve diğer malzemeler, engellilerin kullanımına mahsus eşya ile kriz hallerinde zarar görenlere gönderilen eşyanın serbest dolaşıma girişi esnasında muafiyet tanınacak halleri ve bu muafiyetin kullanılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yürürlüğe giren 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 46 ila 54, 56 ila 58, 68, 80 ila 83, 104, 105, 107, 110, 111 ve 134 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda yer alan tanımlara ek olarak bu Tebliğin uygulanmasında;
a) Cenaze aracı: Cenaze nakil veya cenaze hazırlama aracını,
b) Hayır veya insani yardım kurumu: Münhasıran hayır veya insani yardım amacıyla kurulan ve kâr amacı gütmeyen tüzel kişiliği,
c) Kurtarma aracı: İş makineleri hariç olmak üzere sadece kriz halinde kullanılabilecek nitelikteki araç ile itfaiye aracı ve ambulansı,
ç) Ortopedik engel: Doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle, iskelet, kas ve sinir sistemindeki bozukluklar sonucu bedensel yeteneklerin çeşitli derecelerde kaybedilmesi nedeniyle alt ve üst ekstremite sakatlığını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kullanılmış Motorlu veya Motorsuz Özel Nakil Vasıtalarının
Serbest Dolaşıma Girişi
Kişiler
MADDE 4 – (1) Aşağıda belirtilen kişiler, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokabilirler:
a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmi dört ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden Türk vatandaşları,
b) Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri,
c) Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler,
ç) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları.
Muafiyet koşulları
MADDE 5 – (1) Muafiyetten yararlanabilmek için aşağıda belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekir:
a) Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde belirtilen kişilerin ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden; (b) bendindeki kişilerin atama kararının yayımlandığı tarihten sonraki ilk giriş tarihinden, kişilerin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmeleri halinde son giriş tarihinden; (ç) bendinde belirtilen yurt dışında yerleşik murisin ise ölüm tarihinden en az altı ay öncesinde, yurt dışında yerleşik bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması. (Bu muafiyetten faydalanan kişilerin yerleşim yerini Türkiye’ye nakletmeden önce iki ayrı ülkede bulunması ve aracın çeşitli nedenlerle kişinin adına ilk bulunulan ülkede kayıtlı olarak kalması halinde, kişi adına yurt dışında kayıtlı olma süresi en az altı ay olmak koşuluyla, kişinin ikametini naklettiği ülkede adına kayıtlı olması şartı aranmaz.)
b) Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, kişilerin adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması.
(2) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen kişiler tarafından gerçekleştirilecek motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının ithalinde aile ünitesi esas alınır. Aile ünitesinin tespitinde vukuatlı nüfus kayıt örneğindeki bilgilere bakılır.
(3) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kişilerin ve (ç) bendinde belirtilen yurt dışında yerleşik murisin Türkiye Gümrük Bölgesinde geriye doğru bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye Gümrük Bölgesinde bir takvim yılında kırk beş güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.
(4) Bu maddede yer alan diğer koşulların sağlanması şartıyla, motorlu ve motorsuz nakil vasıtalarının her birinden birer adet serbest dolaşıma sokulabilir.
Muafiyetin istisnası
MADDE 6 – (1) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yirmi dört ayı aşmayan süreyle geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri için bu bölüm hükümleri uygulanmaz.
(2) Evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar.
(3) Motorlu ticari araçlar ve diğer ticari nakil vasıtalarının bu bölüm kapsamında muafen serbest dolaşıma girişine izin verilmez.
(4) Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken, yine sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanması nedeniyle yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakledemeyen kamu görevlileri için bu bölüm hükümleri uygulanmaz.
(5) Bu bölüm kapsamında belirtilen şartlar sağlanmış ve yabancı bir ülkede yeniden ikamet tesis edilmiş olsa dahi, muafen ithal edilen vasıtanın serbest dolaşıma giriş tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe, aynı kişilerin motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının muafen serbest dolaşıma girişine ilişkin talepleri kabul edilmez. Bu bölüm kapsamı motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarına ilişkin gümrük işlemlerinde, kişinin kendisi ve aile ünitesindeki diğer kişiler tarafından söz konusu beş yıllık süre içinde, bu hakkın mükerrer olarak kullanılıp kullanılmadığı elektronik sistemler üzerinden tespit edilir.
(6) Türk vatandaşlığından çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazanan kişiler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar.
Müracaat süreleri
MADDE 7 – (1) Mücbir sebep veya beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla, 4 üncü maddede yer alan kişilerin kendisi, eşi veya 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225 inci maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından aşağıda belirtilen süreler içerisinde gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir:
a) Yurt dışında yirmi dört ay ikamet eden Türk vatandaşlarının; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren altı ay,
b) Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye ilk giriş tarihinden itibaren altı ay,
c) Türk vatandaşlığına geçenlerin; vatandaşlığa geçiş kararından sonra adlarına nüfus kağıdının düzenlendiği tarihten itibaren altı ay,
ç) Miras yoluyla serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak olan varislerin; veraset ilamı tarihinden itibaren yirmi dört ay.
(2) Kamu görevlilerinin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmesi halinde birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen süre, kişinin Türkiye Gümrük Bölgesine son giriş tarihinden itibaren hesaplanır.
Belgeler
MADDE 8 – (1) 4 üncü maddede belirtilen kişilerin kendisi, eşi veya Gümrük Kanununun 225 inci maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından, aşağıdaki belgelerle birlikte, 38 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili gümrük idaresine başvurulur.
a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kişiler için;
1) Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
3) Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,
4) Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği.
b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen kişiler için;
1) Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
3) Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
4) Atama kararı veya görevin sona erdiğini gösteren, kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilecek belge.
c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişiler için;
1) Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
3) Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,
4) Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
5) Türk vatandaşlığına geçişi gösteren belge.
ç) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen kişiler için;
1) Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,
2) Veraset ilamı,
3) Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,
4) Vukuatlı nüfus kayıt örneği,
5) Birden fazla varis bulunması halinde, Türkiye’de bulunan diğer mirasçılar için noter tasdikli “feragat mukavelesi”.
(2) Birinci fıkrada belirtilen trafik ve mülkiyet belgesinin herhangi bir nedenle yenilenmesi halinde, aracın önceden de aynı kişi ya da kişilerden biri adına kayıtlı olduğunun belgelendirilmesi şartıyla önceki trafik ve mülkiyet belgelerindeki tarih esas alınır.
Serbest dolaşıma giriş işlemleri
MADDE 9 – (1) Bu bölüm kapsamı kişilerin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında ve/veya Türkiye’de kalış sürelerini gösteren yurda giriş-çıkış kayıtları elektronik sistemler üzerinden tespit edilir.
(2) Serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanan ve bu bölümde belirtilen vasıtalar için Tebliğin 38 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili gümrük idareleri tarafından düzenlenecek belgeye/yazıya Ek-1’de yer alan şerh konularak;
a) Özel kara nakil vasıtaları için düzenlenecek trafik şahadetnamesi ilgili trafik tescil idaresine,
b) Özel hava nakil vasıtaları için yazılacak yazı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne,
c) Özel deniz nakil vasıtası için yazılacak yazı vasıtanın kayıtlı olduğu Liman Başkanlığına,
gönderilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kullanılmış Ev Eşyasının Serbest Dolaşıma Girişi
Kişiler
MADDE 10 – (1) Aşağıda belirtilen kişiler, kullanılmış ev eşyasını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokabilirler:
a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmi dört ay ikamet ettikten sonra yerleşim yerini kesin olarak Türkiye Gümrük Bölgesine nakleden gerçek kişiler,
b) Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri,
c) Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler,
ç) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü ile Türkiye’de yerleşik gerçek kişi mirasçıları.
Muafiyet koşulları
MADDE 11 – (1) Muafiyetten yararlanabilmek için aşağıda belirtilen şartların yerine getirilmesi gerekir:
a) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen kişiler tarafından gerçekleştir